Lesbók Morgunblaðsins - 03.09.1950, Blaðsíða 6

410
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
vin að frá bar. Öll lærðu þau meira
og minna að spila á orgel, sum
þeirra urðu svo leikin í þeirri list
að þau önnuðust söng og organleik
í sóknarkirkjum sínum og víðar,
um fjölda ára og gera það enn.
Eitthvað munu þau Valbjarnar-
vallahjón hafa kostað Guðmund
son sinn til náms í organleik og
hann svo kennt systkinum sínum
eða þau lært það hvert af öðru, svo
sem þá var títt um námfús börn.
Gestkvæmt var mjög á Valbjarn
arvöllum og mun svo víðast vera
þar, sem húsbóndinn vinnur mikið
í þarfir sveitar sinnar, er t. d.
bæði hreppstjóri og oddviti og auk
þess hygginn og ráðhollur, en það
var Jón bóndi í besta lagi. Gest-
nauð jók mjög við störf húsfreyj-
unnar á Valbjarnarvöllum, eins og
venjan er þar sem mafgir koma.
Sjaldan hafði Sesseelja hjálparf
stúlkur á heimihnu, hún vann
sjálf, myrkranna á milli og meira
en það.
Auk matreiðslu, þvotta og þjón-
ustubragða og óteljandi annara
6tarfa á heimilinu, spann Sesselja
allt band, sem þurfti í sokka, nær-
föt og utan yfirföt á heimilisfólk-
íð, svo og í fóðurdúka, sem hún
Ijet einnig vefa. Nærri má geta
svo stórt heimili þurfti mikils
við. t
Húsbóndinn óf voðirnar, en hús-
móðirin tók á móti þeim úr vef-
stólnum og dóaði þær til, og gerði
að fallegum dúkum. Saumaði svo
föt, yst og innst, á allt heimilis-
fólkið. Sjaldan sagðist Sesselja hús-
freyja byrja svo á að sníða og
sauma flík að morgni, að hún lyki
ekki við hana að kvöldi. Oftar en
einu sinni sýndi hún mjer jakka
eða buxur, sem hún hafði saumað
um daginn, með öðrum verkum..
„Jeg á ekki ráð á morgundegin-
um, og börnin min þurfa að klæð-
est“; var hennar viðkvæði. Þá var
ekki alltaf verið að líta á klukkuna
eða telja tímana. Ekki mátti held-
ur gleyma að mjólka kýrnar kvölds
og morguns og koma mjólkinni í
mat.
Það kom líka fyrir að Sesselja
húsfreyja' settist í vefstólinn og óf,
því að hún kunni mæta vel að vefa
Óf hún þá af hinni mestu smekk-
vísi, bæði glit og salúnsvefnað,
sást það og á heimili hennar. Það
voru bæði salúns- og glitábreiður
yfir rúmunum á Valbjarnarvöllum.
hygg jeg þó, að marga ábreiðuna
hafi Sesselja gefið þeim, sem lítið
áttu af þeirri vöru, en hún vildi
allra nauðsyn bæta.
Sami var flýtirinn og myndar-
skapurinn, ef hana vantaði kot eða
klukku á telpurnar sínar, þá hekl-
aði hún þær, svo að segja á svip-
stundu, allt úr heimaunnu og
heima htuðu bandi.
Ekki man jeg eftir að jeg sæi á
öðrum bæjum heimagerðar húfur,
nema lambhúshettur, en Sesselja
á Valbjarnarvöllum saumaði á sína
drengi fallegar derhúfur og á telp-
urnar heklaði hún fínar húfur.
Svo sem títt var á bæjum á
þeim árum, sátu allir við vinnu
sína á vökunni. Húsbóndinn skrif-
aði reikninga hreppsins eða lagði
í tíundir, sem þá var kallað. Börn-
in lásu undir næsta dag, eða sungu
og sp^luðu á orgelið. Það sagði
móðir þeirra að aldrei liði sjer eins
vel og aldrei ljeki vinnan eins í
höndum sínum og þegar hún hlust-
aði á söng og spil barnanna sinna,
sjálf söng hún mjög vel og tók „oft
lagið“ með þeim. Húsbóndinn söng
líka vel, var t. d. forsöngvari í Staf
holtskirkju, ljek og nokkuð á org-
el. Frú Sesselja var fríð kona, svip-
mikil og fagureygð. Vöxturinn hár
og grannur, framkoman öll hin við-
feldnasta.
Ljett og glatt var yfir Valbjarn-
arvallaheimilinu. Húsmóðirin sí
glöð og kát með leikandi lund, alla
daga jafnlynd. Húsbóndinn fátalað-
ur að vísu, en traustur og vitur.
Jeg man vel eftir þeim sunnudegi
á Valbjarnarvöllum, þegar börnin
sóttu mömmu sína fram á eldhúsið
og báðu hana að koma inn, „því að
nú ætlar Mundi að spila og við að
syngja, „Lóan í flokkum flýgur“.
En það fer ekki vel nema að þú
syngir með okkur, mamma“.
Og Sesselja húsfreyja kom inn
og söng með, meira að segja stjórn
aði röddum barna sinna allra. Þess
ari söngskemmtun hef jeg enn ekki
gleymt.
Ekki vann Sesselja utan heimil-
is. Ekki var hún forvígiskona í fje-
lagsmálum kvenna. Aldrei sat hún
á kvenfjelagsfundum eða þingum.
Þá var ekki útvarp og lítið gert að
því að hvetja konur til þess að
vera vel á verði um sín hagsmuna-
mál. Óvíst er, að Sesselja hús-
freyja hefði trúað á notagildi allra
þeirra tillagna og ályktana, sem
konur nú á tímum láta frá sjer
fara. Hún hafði áhuga á allri mennt
un og studdi börn sín á þeirri braut,
eftir bestu getu. Hún vakti yfir
heill og hamingju heimilis síns og
barna sinna. Hún vann verk sinn-
ar köllunar í kyrþey. Hún fórnaði
allri starfsorku sinni, andlegri og
líkamlegri, til þess að gera börnirt
sín að góðum og nýtum mönnum.
En börnin eru þessi:
Guðrún, gift Magnúsi Jónssyni
sparisjóðsgjaldkera í Borgarnesi.
Rósa, gift í Kaupmannahöfn.
Valbjörg, gift Ásbirni Guð-
mundssyni, trjesmið í Borgarnesi.
Jón, bóndi að Birkihóli í Borg-
arhrepp, ógiftur.
Guðmundur hreppstjóri að Ein-
arsnesi í Borgarhrepp, giftur Þór-
unni Jónsdóttur.
Jóhann bóndi að Valbjarnarvöll-
um, giftur Stefaníu Sigurjónsdótt-
ur.
Kristófer bóndi að Hamri í Borg-
arhrepp, var giftur Elinborgu Sig-