Lesbók Morgunblaðsins - 12.11.1950, Qupperneq 4

520
LESBÓK MORGUNBLAÐSÍNS
meum“. Var hann orðinn boginn
mjög á herðarnar, svo höfuðið var
nær fram úr bringunni. Komu ax-
arhöggin mjög á axlirnar, svo ekki
tók af fyr en í fimta höggi eða
sjötta. Lágu svo líkamir þeirra
feðga þar fram eftir deginum, og
var litt um hirt, þar til er þeir
fengu kirkjuleg fyrir tillögur góðra
manna og voru jarðaðir skamt fyr-
ir aftan kórinn. Skeði þessi til-
burður á föstudag hinn sjöunda
nóvembermánaðar, þá Jón Arason
hafði biskup verið í sex vetur og
tuttugu, en skorti á vetur í sjötug-
an.
Hefndir Norðanmanna.
Kristján umboðsmaður á Bessa-
stöðum var kallaður skrifari fyrir
þá sök, að sumir segja að hann
hafi verið ráðstofuskrifari fyrrum.
Hann reið þegar eftir aftöku þeirra
feðga suður að Bessastöðum og
sendi jafnskjótt eftir Einari presti
Ólafssyni í Görðum og sagði hon-
um tíðindin. Einar prestur spurði
hví hann hefði hrapað svo mjög
að slíku og kvað vissulega mundi
ilt á eftir koma. Kristján samsinti
því og kvaðst vita að bæði mundi
hann og aðrir þess þunglega gjalda
áður sá vetur liði, kallaði þá Mar-
tein biskup og ráðsmann hans Jón
prést Bjarnason valdið hafa.
Liðu nú af jólin og komu ver-
menn eftir venju að norðan til út-
róðrar á Suðurnesjum, nær þrem-
ur hundruðum, og voru í þeirra
flokki nokkrir menn, er ætlaðir
voru af frændum Jóns biskups til
að leita á hefndir fyrir þá feðga.
Þeir þóttust víða í sveitum þar sem
þeir fóru yfir, heyra skapraunar-
orð mörg og fríanir, að aftur færi
nú Norðlendingum, þar sem þeir
ljeti enga hefnd koma fram, eftir
slíka menn sem þeir feðgar hefði
verið. Drógust þeir bá því fleiri
samari sém iengra kom suður, þar
tíl ér þeir voru 30, að því er Björn á
Skarðsá segir, en Jón prestur Egils-
son segir 60.
Nærri Pálsmessu fór Kristján
skrifari, sem hann var vanur, suður
á nes til að skipa þar fyrir og hafði
fylgdarmenn fleiri en ella og þá
tygjaða, því hann grunaði um
Norðlendinga. Hann reið um í
Görðum og fann Egil son Einars
prests og spurði hvað hann vissi
til norðanmanna og hvort þeir
væri farnir suður um. Hann ljest
ei vita til þeirra, en kvað þá farna
og ráðlegra hann færi hvergi
lengra. Kristján reið þó þar til er
hann kom að Kirkjubóli á Miðnesi
og tók þar gistingu. Komu þangað
norðanmenn með hettum niður-
flettum og hökustöllum fyrir and-
liti, svo þeir yrði síður kendir, og
tóku hús á honum. Gekk einn að
bæardyrum og spurði hvort þar
væri sá maður er Jón hjeti og væri
Bárðarson, bað hann út ganga, svo
honum yrði ei meint. Hann gerði
svo. Þá gekk annar að dyrum, ung-
ur maður um tvítugt, þrekinn og
knálegur, og spurði hvort þar var
sá maður inni er Sveinn hjet, vel
hagur á skurð og látún, hefði orð-
ið manni að skaða fyrir norðan og
af því flúið til Bessastaða, bað hann
skríða út ef hann vildi lífi halda.
Sveinn gekk seinlega fram í dyr-
inn, en hinn seildist til hans, kipti
honum út og fleygði fram á hlað-
ið, og bað hann liggja þar það
skarn, segir að hann nyti þess að
hann væri skyldur honum, ella
skyldi hann drepinn.
Þeir báðu bóndann á Kirkjubóli
að leyfa sjer að rjúfa húsin. Hann
hjet Jón Kenichsson, og kvað svo
vera mætti ef þeir bætti aftur. Ljet
Páll H\%feldur sumarið eftir
höggva hann fyrir það í Straumi,
og hjáleigumann hans og setja höf-
uð þeirra á stengur en búka á
hjól, og sá þess merki um 20 ár.
Síðan veittu þeir Kristjáni og
hans mönnum atgöngu harða og
drápu 7 eða 8 menn danska og ung-
an son Kristjáns er Baldvin hjet.
Kristján komst út nokkuð sár eða
lítt, því hann var í treyu er ei
bitu járn á. Kom þá maður að
honum 18 vetra, sveinn Þórunnar
á Grund, og hafði lensu í hendi og
mælti: „Jeg skal finna á honum
lagið“. Hann lagði undir treyuna
og upp í smáþarmana, en Kristján
æpti við og lýsti hann banamann
sinn. Maður þessi leit skamt frá
sjer hest gráan, er Ari biskups son
hafði átt, og hljóp á bak honum
og reið á þremur dögum, að því
er mælt er, norður í Evafjörð.
í Másbúðum voru tveir fylgd-
armenn Kristjáns. Þar drápu þeir
annan, hinn er Pjetur hjet, og kall-
aður síðan Másbúða-Pjetur, ljet
baun fyrir byssu sína og skaut
með einn af norðanmönnum, og
komst síðan undan í Skálholt.
Norðanmenn fóru um Suðurnes
öll og drápu alla eftirlegumenn
danska sem þeir fundu, 14 að tölu,
en tóku alt það er þeir áttu. Þá
sem þeir drápu á Kirkjubóli dysj-
uðu þeir fyrir norðan garð. Þeim
þótti þar reimt, fóru því til aftur,
grófu þá upp og hjuggu af höfuð-
in og settu nefin milli þjóanna. Það
gramdist Dönskum mest er þeir
frjettu sumarið eftir, og þótti níðst
á líkunum.
Þeir feðgar jarðsettir
að Hólunv.
Á annan dag páska sendi Sig-
urður prestur biskupsson 30 menn
karska suður í Skálholt. Voru
þrír prestar fyrirliðar þeirra. Þeir
höfðu með sjer líkkistur og allan
útbúnað og flestir hettur með
hökustöllum fyrir andliti.
Þá er þeir komu nærri Skálholti,
sendu þeir menn heim með því er-
indi, að þeir beiddu leyfis að mega
grafa upp líkami þeirra feðga. Ljet
Marteinn biskup það til reiðu.
Töfðu þeir eigi lengur en á meðan