Lesbók Morgunblaðsins - 12.11.1950, Blaðsíða 16
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
\ 532
iM
amunmncj
HINN 2. þ. m. mintist Kvenfje-
lagið á Eyrarbakka 100 ára afmæl-
is frú Eugeniu Nielsen með minn-
ingarathöfn í Eyrarbakkakirkju.
Var þá þetta kvæði sungið þar.
Öldur timans áfram liða
endalausan jarðarhring.
Aldir hyrfu ailra tíð'a
eins og skammvinn sjónbverfing,
væru ei sporin, verkin manna,
væri ei fræi af menningr sáð,
væri ei einlæg ástin sanna
innst í hjarta mannsins skráð.
Yfir tímans miklu móðu,
minning þíu i b.iarma skín.
Heima vörð um „Húsið“ sióðu
höfðingslund ocr mannúð þín.
Allt þitt líf og öll þín störfln
Eyrarbakka helgað var.
Hvar, sem væn hjálparþörfin,
I
hönd þín útrjett birtist þar.
FISKVERKUN. — Mynd þessi er úr ferðabók C. W. Paijkull prófessors,
sem ferðaðist hjer um land sumarið 1865. Fylgir henni svolátandi skýring: —
Myndin sýnir islenskar konur og karla við fiskverkun. Þegar fiskurinn er hert-
ur er hann hengdur upp í gálga, en síðan látinn í tunnur og geymdur til vetr-
arins. Af harðfiski er góð angan, en hann er bæði seigur og harður. Fyrst er hann
barinn á steini, til þess að losa um tref jarnar, og eftir það er hægt að mola hann
niður í smábita eftir því sem hæfir munni og tönnum þess er etur, því að eftir
að fiskurinn er barinn er hann til búinn að berast á borð. Hann er þá rifinn og
molaður með fingrunum og þarf hvorki við hann hníf nje fork. Fyrir utan hvern
islenskan bæ stendur því steinn, þar sem fiskurinn er barinn. Ýsan er aðallega
hert, en á betri bæum er einnig til hertur þorskur og heilagfiski. Um heilagfiski
er það að segja að nýtt og soðið er það talið eitthvert mesta sælgæti, sem fæst
úr sjó.
Þegar gömlu þrautarbandi
þjóðarvakning snerti við,
frelsisöldur fluttu að landi
fagran söng með nýjum klið,
þá var „Húsið“ hollur skóli,
hljómlist þjóðar merkin ber.
Heiman frá þvi höfuðbóll
heilbrigð menning dreifði sjer.
Þökkum öllum þeim, sem glæða
þjóðarinnar vaxtarmátt.
Þökkum öllum þeim, sem klæða
þetta land á fagran hátt.
Blessun Drottins beri sanna
birtu yfir land og þjóð.
Gefi dæmi góðra manna
gulli fegri og betri sjóð.
Maríus Ólafsson
Vörðurnar á Uxahryggjuin
Þjóðsaga gengur um það 1 Þingvalla-
sveit, að eitt sinn hafi Jón Þorláksson,
er hann var landsverkfræðingur, vilst
í þoku á Uxahryggjum. Hafi hann
lent þar i fen og ógöngur og haft af
því mestu mæðu. En árið eftir hafi
hann látið varða Hryggina. — (Jón
Trausti: Ferðasögur).
Undrastjarna.
Það sumar (1665) sást ein stjarna á
loftinu, nætur og daga. Hún gekk svo
hátt, sem sól gengur, þá hún gengur
sem hæst á sumrum og sem eykt und-
an sólinni. Þá sólin var í dagmálastað,
þá var stjarnan í hádegisstað. Hún
sást alt sumarið og fram á vetur. —
(Fitjaannáll).
Steingrímur Thorsteinsson
helt alla ævi trygð við rómantíkina
og honum var lítið um hlutsæisstefn-
una í skáldskapnum (realismann). Eitt
sinn kom jeg heim til hans með biblíu-
þýðingarhandrit sem oftar. Varð okkur
þá stundum skrafdrjúgt. Þetta sinn
bauð hann mjer að lofa mjer að heyra
smákvæði, er hann væri nýbúinn að
yrkja. Það var „Valið“. Og aldrei get
jeg gleymt, hve snildarlega hann fór
með vísurnar. Þeir einir, sem þektu
hann vel, geta gert sjer hugmynd um,
hvílík ódæma fyrirlitning og háð gat
komist fyrir í röddinni, er hann hafði
yfir síðara erindið:
Eitthvað frumlegt, eitthvað nýtt
á við tíðarsmekkinn.
Minna rósblóm mat hann frítt,
málaði svo — þrekkinn.
Þögnin, sem varð á undan síðasta orð-
inu, var engu áhrifaminni en áherslan
á þvl sjálfu, og var hún þó full ein-
kennileg. (Haraldur Nielsson).