Lesbók Morgunblaðsins - 07.12.1952, Blaðsíða 15

hinn. Ef þú kcmst alla lcið til Krals
hvítu mannanna, án þess að Ijónin eti
þig, eða þú örmagnist og deyir úr
þrcytu, hungri og þorsta, þá máttu
vera viss um að þar kemur ógæfan yfir
þig. Mundu eftir því, Umjaan, að við
erum á lífi aðeins vegna þess að við
höfum ekki haft nein mök við hvítu
mennina.
En Umjaan lét sér ekki segjast. Hann
var ákveðinn í því að fara til Shamwa,
staðar hvítu mannanna, en þangað
voru þrjár dagleiðir. Og næsta morg-
un lagði hann á stað. Hann hafði með
sér ofurlítið nesti, fagurt en óhentugt
viðhafnarspjót, og hafði yfir sér feld
úr apaskinnum.
Hann fór sér hægt. Ekki var það þó
vcgna þess hvað hann var orðinn aldr-
aður, hcldur vegna hins að hann sá
svo margt á leiðinni. Hann hafði einu
sinni farið þarna um áður, en nú var
landið gjörbreytt. Það var orðið undra-
fagurt og óþekkjanlcgt. Hið cina sem
hann kannaðist við, var griðarlega
stórt brauðaldintré. Umjaan var agn-
dofa af undrun.
Hann mætti nokkrum kynbræðrum
sinum, og þcir hcilsuðu honum allir
með virðingu, og í hvert skifti fannst
honum höfðingjablóðið rcnna örar í
æðum sinum.
Fyrsti hvíti maðurinn, scm Umjaan
mætti, var á hjóli. Umjaan varð stór-
hrifinn, hann staðnæmdist á miðjum
veginum og rétti upp höndina til
kveðju.
— Ég heilsa þér hvíti bróðir, sagði
hann.
Hvíti maðurinn hafði ekki horft neitt
í kring um sig og honum hnykkti við
er hann heyrði málrómjnn. Hann leit
upp og sá Svertingja rétt fyrir framan
sig á miðjum veginum. Hann ætlaði
að víkja — en of seint. Þar varð árekst-
ur og báðir íellu. Þegar hvitj maður-
inn komst á íæUjr, þrumaði hann:
— Hvers vegna ertu að flækjast fyrir
manni á miðjum vegi, asninn þimi?
Umjaan svaraði þessu ekki öðru vísi
en að heilga honum að nýu. Hvíti mað-
urinn steig þá á hjól sitt og þeysti
brott. En Umjaan var harla glaður.
Honum íannst sem hann hefði hitt
góðan vin, sem hann hefði ekki séð
í mörg ár. Og í bezta skapi helt hann
áfram göngu sinni.
Hann var orðinn þreyttur og fór sér
hægt. Nokkru seinna varð fyrir honum
bíll á veginum. Umiaan sá ekki neinn
WáftB. g&JíJí v^rleg^ *ð
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
og ætlaði að þreifa með hörðum og
kræklóttum fingrum um þennan dá-
samlega gljáandi hlut. Þá kallaði ein-
hver. Umjaan hrökk við, snerist á hæli
og skimaði í allar áttir.
— Nei, nei, gamli minn, ég er hér,
var kallað og ungur maður á stuttbux-
um skreið undan bílnum. Hann brosti
og sagði: — Þetta er ljóti vegurinn,
af því að honum fannst hann verða
að segja eitthvað.
Umjaan brosti líka og svaraði á
Cheswana-máli: — Ég er Umjaan, ráð-
gjafi og herforingi í Bapedi. Ég óska
þess að þú fáir góða uppskeru og að
konan þín mcgi eignast mörg börn.
— A-ha., sagði hvíti maðurinn vand-
ræðalcga. Hann var nýlega kominn til
landsins og vissi ekki hvort það mundi
vera hollt fyrir álit sitt, cf einhver sæi
sig á tali við Svertingja. A-ha, sagði
hann aftur.
En Umjaan kunni sig svo vcl að
hann vissi að það var ekki kurteisi að
gcra sig hcimakominn við ókunnugan
mann. Hann hóf höndina til kveðju og
helt áfram för sinni.
Þegar billinn var kominn í hvarf,
skreið hann inn í runna og lagðist þar
til hvíldar. Það var lctigra til Shamwa
hcldur cn hann hafði grunað, og það
var víst bczt að koma þangað hress og
óþreyttur.
Það var farið að skyggja þegar hann
vaknaði. Nú sló að honum ótta við það,
að þarna kynni að verða ráðizt á sig
í myrkrinu, svo að hann lagði aftur á
stað. Honum létti mikið, er hann sá
ljós í fjarlægð. Hann þóttist vita að
þar mundi Shamwa vera og nú væri
farið að styttast þangað. En hann varð
nú samt að ganga í tvær stundir áður
en hann kæmi til borgarinnar. Hann
var mjqg þreyttur, en liann var nú í
góðu skapj út af því að vera kominn
alla leið. Hann gekk inn \ uppljómaða
og malbikaða götu og undraðist allt
það skraut, sem haiui sá i búðarglugg-
unuin.
Ilann var svangur, en hann gaf sér
ekki tíma til að borða. Hann var með
allan hugann við dásemdir hvítu mann-
anna. Ekkcrt tók hann eftir þvi, að
hann var eini blökkumaðurinn, scm
þarna var á ferli, og að allir sneru sér
við á götunni og gláptu á hann eins
og naut á nývirki.
Hann var alveg utan við sig, og þeg-
ar hann hafði gengið götuna á enda,
þrammaði hann þvert yfir hana tjl þess
4ð gjtoðg toW
627
En um lcið og hann var þangað kom-
inn og starði frá sér numinn á alls
konar silkiefni í glugga, var þung hönd
lögð á öxl honum. Hann sneri sér við
og sá stóran mann og harðneskjulegan
í mjög skrautlegum búningi.
— Jaeja, þú ert ekki hræddur, karl-
inn, sagði lögregluþjónninn. Lofaðu
mér að sjá vegabréfið þitt.
Umjaan brosti út undir eyru. Hann
hóf hægri höndina til kveðju og roms-
aði upp fyrirbænum sínum á Cheswana
-máli um góða uppskeru og mörg börn.
En lögregluþjónninn greip fram i:
— Grunaði mig ekki. Þú hefur ekk-
ert vegabréf. Hefurðu nokkurt skír-
teini?
Lögregluþjónninn var svo háleitur
að Umjaan helt að hann væri að tala
við einhvern á himnum og lcit því til
lofts.
— Kemurðu ekki skálmandi hér
þvert yfir götuna i algcru forboði og
hcfur ekkcrt vegabréf, sagði lögreglu-
þjónninn cnn.
— Baas, mina bamba... tók Umjaan
til máls.
— Já, það cr allt i lagi, sagði lög-
regluþjónninn. Komdu með mér piltur
minn.
Og svo tók hann undir handlcgginn
á Umjaan og dró liann með sér á lög-
rcglustöðina.
— Hvað hefur þessi til saka unnið,
Gregory? spurði varðstjórinn.
— Hann braut umferðareglurnar
með því að álpast þvert yfir götu, og
svo er hann vegabréfslaus, sagði Gre-
gory. Undir niðri var hann ekkert
hissa á þessu sjálfur. Hitt furðaði hann
meir, að Svertingi skyldi vera að
ílækjast þarna á götunum.
— Þetla er allra myndarlegasti mað-
ur, sagði vaxðstjórinn, og siðan ávarp-
aði hann Umjaan á Sindcbele-máli. Eji
Umjaan brosti út undir eyru og svaraði
á Cheswana-máli. Það skiidi varðstjor-
inn ekki.
— Farðu með liann i klefa 10, sagði
hann við Grcgory. Við verðum að fa
Abott til þess að yfirhcyru hanii.
Og það, sem nú kom fyrir Umjaan
var allt svo dásamlcgt, að hann getur
aldrei gleymt því, hve lengi sem hann
lifir. Hann var látinn fara í bað, siðun
fekk hann nóg að borða og seinast voru
sett á hann handjárn og hann fluttur i
fallegt herbergi, þar sem enginn var
fyrú1. Þarna var bekkur lil að soía á.
Og Urnjaan leið svo vel, að hajui sofu-
gðj \<gft cg fiv^ t^ worgmit.