Lesbók Morgunblaðsins - 29.03.1953, Blaðsíða 16
390
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
VOkHUUUK — Vorið var komið unl miðjan marz, og þó hafði enginn vetur
verið. Tún fóru grænkandi, brum þrútnaði á greinum og tók að springa út, en
í húsagörðum höfðu marglit vorblóm teygt upp kollana og breitt úr blöðum
sínum. Alls staðar var vorhugur í náttúrunnar ríki og vorhugurinn greip börn-
in. L'm Reykjavikurbörnin á það ekki við að þau leiki að skeljum á hól, en
fyrsti útileikur þeirra er tíglaleikur, sem þau kalla „parís“. Á þurrar stéttir
teikna þau ferhyminga með krít og hoppa þar og skoppa eftir föstum reglum.
Hér sjást skólabörn, sem iðka þennan leik í frímínútum. — (Ljósm. Ól. K. M.)
Ann^þerg, Johangeorgenstadt og
víðar. Árið 1947 var námarekstur
þarna falinn útbúi frá ríkisnám-
unum í Moskva, og það er auðvitað
algert leyndarmál hve mikið kem-
ur þaðan af úraníum. En talið er að
300.000 manna vinni þarna að
námagrefti, og þykir það benda til
þess að eftirtekjan sé ekki mikil,
úr því að svo marga menn þarf til
vinnunnar.
Nú er gert ráð fyrir því, að hægt
sé að vinna úraníum þótt ekki sé
nema 0,3% af því í grjótinu- En
Rússar lúta að því þar sem ekki er
meira úraníum en 0,05%, en Banda
-ríkin telja að sú náma sé óvinn-
andi þar sem úraníum-magnið er
ekki meira en 0,1%. Rússar hafa
einnig verið að leita að úraníum í
Harz og Riesengebirge. Sjálfir eiga
þeir nokkrar úraníumnámur, en
það veit enginn hvernig þær eru,
né hvar þær eru. Þess vegna er
ekki gott að segja hve mjög þeir
verða að styðjast við þýzku nám-
urnar.
Maður veit hvar helztu kjarn-
orkustöðvar Bandaríkjanna eru.
Þær eru í Oak Ridge í Tennessee,
Hanford í Washington, en aðalstöð
kjarnasprengjanna er í Los Alamos
og New Mexiko. Og nú er verið að
reisa eina nýa kjarnorkustöð í
Kentucky og á hún að kosta 500
milljónir dollara. Þessar kjarnorku
-stöðvar byggja allar á framleiðslu
úr úraníum og plutoníum. En svo
kemur vetnis-kjarnorkustöðin, sem
kostað hefur 900 milljónir dollara
og hún er í Suður-Karolína. Og enn
er verið að reisa nýa stöð hjá Ohio-
fljóti og er gert ráð fyrir að hún
muni kosta 1200 milljónir dollara.
(Úr „Lies mit“)
NÆSTA LESBÓK
kemur út sunnudaginn eftir páska.
Fyrir 150 árum.
Það hafði lengst verið í landi hér,
að fyrirmenn báru kjóla og bændur
höfðu mussuföt, en konur flestar
hempur yfir klæðum, og falda, en þær,
er mikilsháttar voru, skjöldu og
knappa og belti og annan silfurbúnað
á skartklæðum sínum. En síðan um
aldamót tók sá búningur mjög að
breytast. Tóku konur margar upp hatt
og treyu og frakka, á danskan hátt,
og seldu silfur sitt, en þó varð það
eigi mjög almennt. En fyrirmenn marg-
ir tóku upp treyur að jafnaði, og
höfðu eigi kjóla nema til viðhafnar,
og þá stutta, og margir bændur tóku
það eftir þeim, og enn minni háttar
menn og lausingjar, að búast treyum.
En um þetta leyti, er nú segir frá
(1803) og svo siðan, hófst það, og kom
frá Danmörku, að konur færðu mittið
á frökkum eða treyum nær upp und-
ir hendurnar, og karlmenn styttu einn-
ig treyurnar og höfðu buxur bæði
miklar og víðar að ofan, en klipptu
sér koll. Þó var það tíðast i Reykja-
vík og höndlunarstöðum. (Árb. Esph.)
TRÚVILLA
Svo bar til á Alþingi, þá til samans
voru í tjaldi séra Gunnar Pálsson, séra
Einar Þórðarson og séra Benedikt
Hannesson, að til þeirra kom lögréttu-
maður Ólafur á Lundum, gráklæddur,
settist niður og hóf svolátandi tal: „Ég
þvingast oft af philosophia (heimspeki),
sem kemur fyrst í fótinn og síðan legg-
ur hana um líkamann og fyrir brjóstið.
Ekkert held ég af kenningu ykkar al-
mennilegri prestanna; ég hef lesið
miklu þægilegri bækur: Manichæum,
Gottched og Bayle; þessara lærdómur
hefur inntekið mitt hjarta, og við hann
blíf eg“. Prestarnir mölduðu nokkur
orð á móti, en fengu ekki umvent
manninum (J. Sig. 273 4to). — Síðan
orkti séra Gunnar Pálsson kvæði um
þetta, er hann kallaði Kreddublendi
eða Ofvitavísur. (Gunnar Pálsson var
f. 1714, d. 1791).