Lesbók Morgunblaðsins - 26.04.1953, Page 1

150 ár siðan
GUFUSKIP KOM TIL SÖGLIMIMAR
ROBERT FULTON hefur venju-
lega verið nefndur „faðir gufuskip-
anna“, enda þótt ýmsir aðrir eigi
þátt í þeirri uppgötvan. En Fulton
varð fyrstur allra manna til þess
að smíða gufuskip, sem hægt var
að hafa í förum. Það skeði í Ame-
ríku árið 1807. En fjórum árum
áður hafði hann sýnt annað gufu-
skip í Evrópu. Þá skildu menn alls
ekki hvað um var að vera og Fulton
fekk ekki þá viðurkenningu fyrir
uppgötvan sína, sem hann hefði
átt skilið. Heimurinn var þá, eins
og oft fyr og síðar, önnum kafinn
við stríð og styrjaldir og gaf sér
ekki tíma til að hugsa um frið-
samlegar endurbætur á samgöng-
um.
Menn skildu heldur ekki þá,
hverja þýðingu það hafði, að lítill
bátur gat siglt gegn straumi með
aðstoð hreyfivélar. Menn litu á
hann eins og hvern annan kynja-
grip, er ekki gæti haft neina hag-
nýta þýðingu. Og það hefði þótt
meiri fábjáninn, sem þá hefði hald-
ið því fram, að hér væri keppi-
nautur, sem mundi ganga með sig-
ur af hólmi í samkeppni við stóru
„Savannah" á leið yfir Atiantshaf 1819
seglskipin, sem þá brunuðu hnar-
reist yfir heimshöfin.
Blöðin geta um gufuskipin
Einstaka manni fannst það þó
ekki alveg ómerkilegur atburður,
að hægt væri að knýa skip með
vélum. í blaði nokkru, sem gefið
var út í Gautaborg fyrir 150 árum,
birtist þessi frétt, send frá París
16. júní:
„Blanchard heldur því fram, að