Lesbók Morgunblaðsins - 30.04.1953, Blaðsíða 4

242
LESBÓK MORÖUNBLAÐSINS
Framsóknarþinoið smánar vilja leiðtoga sinna
upp, að nýverið gerðist nokkuð ein-
stæður atburður í sambandi við með-
ferð dómsmálanna.
A nýafstöðnu flokksþingi Framsókn-
arflokksins var samþykkt svohljóðandi
tillaga:
„Flokksþingið vítir harðlega þá með-
ferð, er dómsmál hafa sætt af hendi
þess ráðherra, er nú fer með þessi
mái. Telur þingið brýna nauðsvn bera
til að bættari og réttlátari skipan
verði komið á þau í framtíðinni".
Við skulum alveg láta það liggja
milli hluta að tillaga þessi er runnin
undan rifjum manns, sem liggur undir
opinberri ákæru. Við skulum líka láta
Framsóknarflokkinn sjálfan um að
ákveða hvern sinna manna hann telur
hæfastan til að marka stefnuna varð-
andi dómsmál og réttarfar í landinu
þannig að hún mótist í samræmi við
siðferði og innræti fLokksins. En það
sem okkur áhorfendunum þykir merk-
ast við þessa tillögu, er hversu góða
innsýn hún opnar i kærleiksheimili
Framsóknar.
Enginn neitar því, að núverandi ráð-
herrar Framsóknarflokksins eru a. m.
k.' meðal Hinna mikilhæfustu leiðtoga
þess ftokks. Eftir að einn þeirra hefir
í 6 ár átt sætí með Bjarna Benedikts-
syni í ríkisstjórn og lotið þar forvstu
hans í dómsmálunum, en hinir tveir
hafa í ró og næði og að vitrustu manna
vfirsýn, einnig með mestu ánægju, bú-
ið við það hlutskipti í 3 ár, er ofan-
nefnd tillaga samþykkt á þingi þess
flókks, sem þeir sjálfir stjórna.
í þessu sambandi má í rauninhi segja
að þáð skiþti ekki aðalmáli hvernig
dómsmálastjöfhin hefir farið úr h«--ndi.
Sé ðómsmáraf&ðherra ekki ámælisverð-
ur, hlýtur þáð að vera samstarfsmönnn-
um háns í ríkisstjórn úr liði Framsókn-
ar þung ráún að þurfa að bera kinn-
roða fyrir rangar sakargiftir síns eig-
in flökksþings á hendur ágætum sam-
starfsmanni. En sé hinsvegar dóms-
málastjórnin nrreð þeim endemum sem
flokksþingið telur, hvernig í ósköpun-
um fá þá ráðherrar Framsóknar varið
það, að þeir skuli ekki fvrir löngu hafa
sagt.skilið við svo „forhertan" dóms-
málaráðherra.
Nei, hér er um ekkert að villast. Leið-
asti lýðurinn á flokksþingi Framsókn-
ar héfir með þessu á áberandi hátt
viljað smána lelðtoga sína.
Um réttmæti og sannleiksgildi til-
lögunnar þurfum við Sjálfstæðismenn
auðvitað ekki að spyrja. En þeir, sem
minna þekkja til mála, geta haft það
að leiðarvísi að andstæðingar Bjarna
Benediktssonar í ríkisstjórninni, hika
ekl?i við að ómerkja ummæli síns eigin
flokksþings með áframhaldandi sam-
starfi, og það enda þótt kosningahitinn
sé nú farinn að setja blæ á þjóðlifið.
FJÁRMÁLIN
Um fjármálin þykir mér rétt að fara
örfáum orðum.
í hinni ítarlegu greinargerð, sem
f.vlgdi gengislagafrumvarpi Sjálfstæð-
isflokksins, var með ljósum rökum
sannað, að frumskilvrði þess, að geng-
islækkun kæmi að tilætluðum notum,
væri það, að stöðvaður yrði sá halla-
rekstur, sem verið hafði á ríkisbú-
skapnum allt frá árinu 1947. Sjálfstæð-
isflokkurinn gerði því stöðvun þessa
greiðsluhalla að höfuðskilyrði fvrir
þátttöku sinni í ábyrgð á stjórn lands-
ins. Hefur því verið fullnægt i verki
af núverandi stjórn, svo sem kunnugt
er. Nam greiðsluáfgangur áranna 1950,
1951 og 1952 alls milli 50—60 millj. kr.
Er það út af fyrir sig gleðiefni, en gef-
ur ekki rökstudda ástæðu til að vænta
tilsvarandi afkomu á næstu árum,
vegna þess að tekjur ríkissjóðs hafa
á þessu tímabili vaxið um marga mill-
jónatugi, að ekki sé fastar að kveðið,
vegna óvenjulegra fyrirbrigða sem ekki
endurtaka sig nema að litlu levtí. Nefni
ég þar til m. a. stórauknar tolltekjur
þegar rýmkað var um verzlunarfrelsið.
Framsóknarmenn hafa mjög miklast
af þessari afkomu • ríkissjóðs. Ekki er
þeim það of gott, því eitthvað verða
Framsóknarmenn að hafa sér til ágætis.
Sannleikurinn er sá, að báðir stjórnar-
flokkarnir geta að því leyti þakkað
sér óvenjulegar tekjur ríkissjóðs, að
þær stafa af sérstökum stjórnarað-
gerðum svo sem verzlunarfrelsinu og
þeim þrem miklu fyrirtækjum, sem
verið er að koma á fót fyrir atbeina
stjórnarflokkanna. Og báðir hafa þeir
unnið sér það til ágætis að halda út-
gjöldunum í skefjum þrátt fyrir tekju-
aukninguna. Hefur góð afkoma rikis-
sjóðs treyst álit íslands út á við og
eflt aðstöðu stjórnarinnar til fjáröfl-
unar til nauðsynlegra framkvæmda í
landinu, svo sem þeirra þriggja stór-
virkja, sem ríkið hefir orðið að bera
allan þunga af fjáröflun til. En það er
um þátt okkar Sjálfstæðismanna í rík-
isbúskapnum að segja, að við þykjumst
fyrir það maklegri lofsins, að undir
skeleggri forvstu okkar manna í f jár-
veitingarnefnd höfum við sýnt sömu
varfærni í samþykkt útgjalda-tillagna
á Alþingi eins og við gerðum meðan
fjármálaráðherrann var úr okkar
flokki. En svo hefur virzt, sem Fram-
sóknarmenn teldu afkomu ríkissjóðs
minnu skipta þótt þeir ættu sæti í
ríkisstjórn, meðan þeir ekki sjálfir áttu
fjármálaráðherrann. Vildi ég með þess-
um orðum ekki gera lítið úr núverandi
fjármálaráðherra né heldur flokks-
bræðrum hans í ríkisstjórninni. Þeir
eru allir miklir málsvarar sinnar
stefnu. En ég þykist vita, að f jármála-
ráðherranum sé ekki að skapi, fremur
en flestum öðrum að vera tileinkaður
meiri heiður en honum ber, enda sagði
hann sjálfur nýverið í ágætri útvarps-
ræðu, sem hann flutti frá Alþingi, þessi
sönnu orð: „Vald fjármálaráðherra vfir
fjárlögunum er mjög takmarkað" ■
Ég vil svo aðeins árétta það, að
stjórnarflokkarnir eru lofs maklegir
fyrir að hafa haft hemil á útgjalda-
hlið fjárlaganna. Allir þekkja hinar há-
væru kröfur á hendur ríkissjóði, og
allir þekkja hinar aðkallandi og mörgu
þarfir í okkar fátæka þjóðfélagi. Verð-
leikar stjórnarflokkanna í þessum efn-
um liggja í því, að þe.ir hafa borið gæfu
til að láta sér skiljast, og vera þeim
skilningi trúir, að af öllu mikilsverðu
í þessum efnum var það mikilsverð-
ast, að forðast áframWSIdandi greiðslu-
halla á fjárlögunum, enda mundi hafa
sannazt að ef það boðorð hefði verið
brotið, myndi refsingin hafa bitnað á
öllum almenningi í landinu, míklu
harðar en menn almennt gera sér grein
fyrir.
SKATTAMÁL
Um skattamálin hefir verið mikið
talað og skrifað, en aðgerðir hafa ver-
ið minni. Þó fengu Sjálfstæðismenn á