Lesbók Morgunblaðsins - 31.05.1953, Page 15

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
341
þeim nákvæmar gætur. Stundum
sendu þeir örvadrífu yfir fljótið og
særðu marga, en Rondon harðbann
-aði mönnum sínum að skjóta. Kom
því aldrei til neinnar orustu.
Þegar Rondon þóttist hafa komið
sér vel fyrir þarna, hvarf hann
heim til Rio. Þá var stríðið í al-
gleymingi. Bandaríkin sendu Brazi-
líumönnum birgðir af hergögnum
og flugvélastraumur var milli
Norður-Ameríku og Suður-Ame-
ríku. En flugvélar þessar urðu að
leggja leið sína með ströndum fram
miklu lengri leið heldur en hægt
hefði verið að fljúga beint yfir
frumskógana. Nú sást það bezt að
það hefði komið sér vel að eiga
nokkra flugvelli í Amazon-landinu-
Þar var hvorki hægt að gera vegi
né leggja járnbrautir. Flugvélin
var bezta farartækið á þeim slóð-
um. Og nú sigraði Rondon. Stjórnin
stofnaði voldugt fyrirtæki til þess
að nema hið víðáttumikla Amazon-
land. Var því fengið mikið fé og
mannafli — en fyrst varð þó að
tryggja þá þjóðflokka, sem þar áttu
heima.
Til þess varð að taka upp hug-
mynd Rondons. Og að ráðum hans
hófst þá hin einkennilegasta friðar-
starfsemi, er sagan getur um. Fyrst
á að tryggja Indíána með gjöfum
og síðan með vinmælum og hjálp.
Það var byrjað á því að senda þeim
gjafir með flug'vélum.
Tvisvar í viku fara tvær flugvél-
ar frá Anapolis (það er nýlendu-
þorp um 600 mílur norðvestur af
Ivio dc Janeiro) og fljúga inn yfir
frumskógana. Þær cru hlaðnar með
alls konar búsáhöldum, speglum,
hálsfestum, myndum o. s. frv. —
Flugmennirnir kalla þetta líka
„katlaflutning“.
Þar sem þeir fljúga breiðist
endalaus frumskógurinn svo langt
sem auga eygir og er svo þéttur að
ekk: ssst
Stor^r ar sj.ast ekk ur lofti, þvi
að hin risavöxnu tré breiða greinar
sínar alveg yfir þær. En á einstaka
stað í þessu mikla skógarhafi, eru
þó rjóður, og þar getur jafnan að
líta nokkra Indíánakofa, sem eru
eins og býkúpur í laginu. Þegar
þangað kemur lækka flugvélarnar
flugið og fljúga í nokkra hringa og
fleygja niður farangri sínum. Fyrst
í stað söfnuðust Indíánar saman og
hófu skothríð á þá með hinum eitr-
uðu örvum sínum Þeir tóku gjöf-
unum heldur ekki vel, mölvuðu
potta, katla og könnur með barefl-
um og fleygðu myndum og háls-
festum í fljótið. En ferðunum er
haldið áfram engu að síður.
Flugmennirnir eru látnir skrifa
rækilega skýrslu um allt sem þeir
sjá í þessum ferðum. Þeir segja
þar frá því hvernig Indíánar hafi
farið með gjafirnar, hve margar
örvar hafi hitt flugvél sína og svo
framvegis. Og svo hefur komið að
því, að þeir hafa getað skýrt frá
að einhverjir þorpsbúar hafi ekki
skotið á sig og ekki eyðilagt gjaf-
irnar heldur. Það voru Indíánakon-
urnar sem sáu hvert gagn gat orðið
að þessum gjöfum. Og það sem
fyrst freistaði þeirra, voru spegl-
arnir, því þær eru eins og aðrar
konur. Þar næst komu skartgrip-
irnir. Og svo fundu þær að ílátin
voru afbragð til þess að sækja i
þeim vatn. Og nú er búizt við því
að eftir nokkur ár muni Indíánar
íagna flugvélunum, þcgar þær
koma.
Þcgar svo er komið á að scnda
hóp manna þangað. Þeir verða auð-
vitað að höggva sér braut í gegn
um frumskóginn. Svo þegar þeir
koma að Indíánaþorpinu koma
Chevantes Indíánar á móti þeim.
Þeir eru tortryggir fyrst í stað og
viðbúnir að grípa til kylfa sinna og
boga. En hvítu mennirnir eru ó-
vopnaðir. Er þá ætlazt til að einn
þeirra talj upc ur íarangrr bsrrra
skogaíhaífl.§iuð6 af gífc-a meó hon-
um til þess að láta Indíána sjá til
livers hann se notaður, og fleygi
svo hnífnum fyrir fætur næsta
lndíána. Ef hann tekur hnifinn upp,
þa er það góðs viti og friður tryggð-
ur.
Á þennan hátt er Brazilíustjórn
að bæta fyrir gamlar syndir og
reyna að hæna að sér þessa þegna
sína, sem irf m tii þessa liaia verió
st.m út:’ ■
þ" fy ■
Hún ; k ua frum-
skógaiai, .; , ar sein margs kanat
auðæfi eru fplgin og þar sem íram-
tíðarierðm tií Norður-Ameríku
verður að liggja.
d
ÁHIÐ 1646 var sagt að menn af „átján
þjóðum ætti heima á Manhate og þar
umhverfis“. Þá hét þessi staður New
Amsterdam, en nú heitir hann New
York. Og svo má segja að þar sé saman
komnir menn af öllum þjóðum heims.
Þar eru nú fleiri Gyðingar en í Pales-
tínu, fleiri ítalir en í Feneyum, fleiri
írar en í Dublin. New York er hin
mikla heimsborg sem brætt hefur sam-
an hina ólíkustu þjóðflokka í eina heild.
En þó hafa menn af sérstökum þjóðum
safnazt saman á vissa staði.
Norður af ráðhúsinu og rétt hjá
Bowery, er Kínahverfið. Þar voru áður
ópiumkrár, cn nú eru þær horfnar.
Þar er stillt fólk og hljóðlátt, scm talar
syngjandi tungumál. Meðfram Mul-
berry-stræti cr „Litla Ítalía“. Þar cr
allt fjörugra. Þar er dansað á messum
á götum úti, ctið spaghetti og drukkið
rauðvín ósleitilega. Gyðingahvcrfið er
hjá Dclancev-stræti og Orchard-strætj.
Þar er fullt af sölubúðum á gangstétt-
unum, svo að varla verður þverfótað.
Pólska hverfið er hjá 7. stræti og First
avenue. Rússahverfið er hjá Second
avenue. Þar norður af er sænska hverf-
ið. Tékkar búa á milli 71. og 80. strætis.
Hjá 86. stræti, austur af Lexington, er
Yorkvillc. Þar búa aðallcga Þjóðvcrjar,
cn cinnig Austurrikisnjenn. Ungveriar
cg Slovakar. I Harlem fcua Lcaæ.'er,”r.‘