Lesbók Morgunblaðsins - 26.07.1953, Blaðsíða 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
435
Risafuglinn Moa
W m-f A ® /r 'S J ®
a Nýa Sjalandi
að Skinnastöðum í Húnavatnssýslu
og hjá Víðimýri í Skagafjarðar-
sýslu. ,
Aftur á móti varð útgerðin að
sitja á hakanum og iðnaður að
mestu leyti. Þeim var þó sagt frá
Áburðarverksmiðjunni í Gufunesi
og Sementsverksmiðjunni á Akra-
nesi, og þeim var bent á þrjár síld-
arbræðs'.ustöðvar við Evafjörð. —
Ennfremur var leitazt við að sýna
þeim íslenzka framleiðslu eítir því
sem föng voru á.
Ilvaða gagn er að þessu?
Svo geta menn spurt, en svarið
verður komið undir því hvernig
blaðamennirnir nota þá fræðslu,
sem þeir hafa fengið í þessari ferð
um land og þjóð. Ég spurði einn
blaðamanninn um þetta rétt áður
en ég kvaddi hann og svar hans var
á þessa leið:
— Ég býst ekki við því að skrifa
mikið um þessa ferð þegar heim
kemur. — Það hefur svo margt
nýstárlegt og furðulegt fyrir augu
mín borið á þessu dásamlega ferða-
lagi, að ég get varla gert mér ljósa
grein fyrir því fyr en ég hef melt
það nokkra hríð og reynt að greina
sundur áhrifin, sem ég hef orðið
fyrir á hinum ýmsu stöðum. En ég
get fullvissað þig um, að aldrei
hafði mig órað fyrir því.að Island
væri jafn fagurt og það er, að það
byggi yfir jafn stórkostlegum fram
-tíðarmöguleikum og raun ber
vitni, né að hér bvggi jafn elsku-
leg og atorkumikil þjóð. Og þú
mátt trúa því að ég tala hér fvrir
munn allra blaðamannanna. Ég hef
talað við þá alla, og þeir eru á einu
máli. Þeir segja að vísu hið sama
og ég, að þeir geti ekki sem stend-
ur komið orðum að því, sem þeir
vildu segja um land og þjóð, og
þess vegna geti verið að þeir skrifi
lítið um þetta mikla ævintýr þegar
heim kemur. — En nú vitum vér
hvernig ísland og íslendingar eru.
VÍSINDAMENN hafa sett fram
ýmsar getgátur viðvíkjandi hinum
risastóra Moafugli, sem eitt sinn
var á Nýa Sjálandi, en er aldauða
fyrir löngu. Sumum spurningum
heíur enn eigi fengizt svarað til
fulls eins og t. d.: Hvaðan kom
Moafuglinn? Hvernig komst hann
til Nýa Sjálands? Hvenær varð
hann aldauða? En margt hefur þó
vitnazt um fugl þenna, þar sem
leifar hans hafa fundizt. Það er
vitað að hann var vængjalaus og
gat því ekki flogið, en stærstu fugl-
arnir hafa verið á hæð við gíraffa.
Þegar þeir feðgarnir Rob og Jas-
eph Hodgen fundu sex feta löng
fótbein úr moafugli, þá vildu vís-
indamenn fyrst í stað ekki trúa því
að neinn fugl hefði'getað haft svo
stór bein, og allra sízt fugl, sem
lifað hefði á ekki stærra landi en
Nýa Sjáland er. Þeir heldu að hér
hlyti að vera um einhvern mis-
skilning að ræða og bein þetta
hlyti að vera úr einhverjum „stór-
grio“ en ekki fugli. Þetta var árið
1837. En síðan hafa fundizt nær
hundrað heilar beinagrindur af
Moafuglum.
Nú hafa vísindamenn þótzt geta
fært sönnur á, að Nýa Sjáland hafi
verið eyland um milljónir ára. Það
heíur verið einangrað frá megin-
löndum af breiðu úthafi, sem fáir
Og hvenær sem hallað kann að
verða á íslendinga í löndum okkar,
eða þeir hafðir fyrir rangri sök, þá
skal okkur vera að mæta.
Á. Ó.
fuglar fljúga yfir. Að vísu hrekjast
þangað á hverju ári nokkrir fuglar
frá Síberíu og Suðurhafseyum og
í miklum vestanveðrum kemur það
fyrir að þangað hrekjast fuglar frá
Ástralíu. En hvernig átti Moafugl-
inn að komast þangað gangandi?
Um þetta hefur mikið verið rætt.
Roger Duff, forstjóri Canterbury
Museum, hefur ritað bók um þetta
efni og nefnist hún „Moas and
Moa-IIunters“. Þar segir hann
meðal annars: „Það er ekki ljóst
hvort Moa er kominn af fugli, sem
lagði niður að fljúga, eða hvort
hann hefur aldrei getað flogið. Vís-
indamenn þvkjast geta fullyrt, að
hann hafi aldrei verið fleygur með-
an hann var í Nýa Sjálandi. Sé það
rétt, þá hefur hann komizt þangað
gangandi, og þá hafa hlotið að vera
landbrýr þangað. Hann á ættingja