Lesbók Morgunblaðsins - 20.09.1953, Blaðsíða 2

520
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Magnus Jensson;
Prá íerðum Kotlu
FRÁ ÍTALSU TIL GRIKKLAMDS
Sjóleiðin frá Napoli á Ítalíu til
Patras í Grikklandi, er hvorki löng
né tilbreytingarlaus. — Capri og
Vesuvius eru brátt að baki og nú
er siglt niður Thyrreniska hafið
áleiðis til Messinasunds. Nokkru
fyrir norðan það eru Libarisku
eyjarnar og meðal þeirra Strom-
boli, sem margir kannast nú við
í sambandi við samnefnda kvik-
mynd og Ingrid Bergman. Eyjan
er lítil og hrjóstug, eða eitt eld-
fjall, sem stundum þeytir strók af
milljónum eldsneista hátt í loft
upp og er það tilkomumikil sýn,
þegar farið er þarna hjá í dimmu,
eða að nóttu tih Svo rís Etna hið
fræga eldfjall úr sæ við sjóndeild-
arhringinn, hún er ekki alveg út-
dauð, þótt hún sé rólegri en Strom-
boli og leggur oft upp úr henni
fínan reykjarstrók, svipað og
Vesuvius, svona til að fninna á
sig.
Síðan kemur hið fagra Messina-
sund, en um það liggur leiðin inn
í Ioniskahafið, sem skilur á milli
Ítalíu og Grikklands. Umferð um
sundið er mikil, því þetta er aðai-
samgönguleiðin milli Sikileyjar og
meginlandsins, en við það standa
bæirnir Messina á -Sikiley og
Reggio á Ítalíu. Stórar ferjur eru
stöðugt á ferðinni milli bæanna,
en auk þess fjöldi báta, sem róið
er yfir, stundum af syngjandi og
spilandi æskufólki. Þá er og
straumur allskonar skipa, sem fara
þarna í gegn til þess að stytta sér
hina löngu leið suður íyrir Sik-
iley.
Hálent er mjög við sundið, sér-
staklega Ítalíumegin. Háir hólar og
hæðir niður að sjó, en Calabrian
fjallgarðurinn í baksýn. í hæðum
þessum sjást víða láréttir stallar,
hver upp af öðrum. Þeir eru gerðir
af mannahöndum, til þess að koma
í veg fyrir að tré og annar nytja-
gróður skolist í sjó niður í stór-
rigningum, en hér er annars, eins
og víða við Miðjarðarhaf, lítið um
rennandi vatn eða uppsprettur og
virðist því allt skrælnað, er farið
er þarna um í þurkatíð. Þá blasa
við breiðir árfarvegir, sem nú eru
þurrir, en fyllast í regntímanum
svo að flóir yfir bakkana og eru
því steinsteyptir veggir til verndun
ar hinu litla undirlendi.
Þótt farið sé að vora við Miðjarð-
arhaf í febrúarmánuði og veður
milt og gott, er enn snjór á hæstu
fjallatindum Grikklands, jafnvel í
suðurhlutanum, Moreu og við
Korinthuflóa, en sunnan við hann
stendur bærinn Patras og þangað
förum við.
í Patras
Bærinn er hvorki stór né ásjá-
legur. íbúarnir eru þó um 80 þús.,
en hvar allt þetta fólk heldur sig
er ekki gott að segja, þótt vitað sé
að víða er þröngur húsakostur á
þessum slóðum. Húsagerðin er ekki
ósvipuð og í smábæum á Spáni og
Ítalíu. Oftast steinkassar með litl-
um gluggum og tveggja mannhæða
háum útidyrum, þ. e. a. s. ef húsið
er svo hátt, annars er mjög mikið
um smákofa, dimma, loftlitla og
skjöldótta af elli og óhreinindum,
en hvar sem komið er í Grikklandi,
verður ekki komizt hjá að veita
því athygli, hversu allt er í mik-
illi niðurníðslu af viðhaldsleysi og
hirðuleysi. Brotnar gangstéttir, hol
óttar götur og hálfhrunin ómáluð
hús. Jafnvel aðalgöturnar í höfuð-
borginni Aþenu, eru litlu betri. —
Þetta á auðvitað sínar orsakir, en
að því verður vikið síðar. Hitt er
verra að þessi gamla menningar-
þjóð er áberandi óhreinlát, að
minnsta kosti í umgengni á al-
mannafæri.
Tvær eru þó þær byggingar í
Patras, sem ekki verður sagt að
séu í hirðuleysi eða sóðaskap, en
það eru stórar, afar skrautlegar
kirkjur, með háa klukkuturna og
hvolfþök. Logagyllta krossa ber
við himininn á öllum hornum og
upp að hinum stóru koparslegnu
dyrum, eru breið marmaraþrep, en
meðfram þeim, til beggja handa,
dýrlingamyndir og súlur, skreytc-
ar alabastri. Skrautgarðar eru í
kringum byggingarnar og eru þeir
mjög vel hirtir, sem stingur nokkuð
í stúf við umhverfið.
Ég stend og dáist að kirkjunni
við aðalgötu bæarins. Hér er mikil
umíerð gangandi fólks, því nú er
sólbjartur sunnudagur. Gömul
kona kemur haltrandi niður göt-
una. Hún er klædd svipað og eldri
konur af alþýðustétt á Spáni:
Svörtu, víðu pilsi meÓ dökkt sjal,
vafið um höfuð, háls og herðar —
í hitanum. Konan er sjáanlega fötl-
uð og gengur við tvo stafi. Þegar
hún kemur að kirkjunni, leggur
hún annan stafinn undir handlegg-
inn og tekur að signa sig í ákafa
og þessu heldur liún viðstöðulaust
áfram á meðan hún haltrar, með
harmkvælum, fram hjá hinni stóru