Lesbók Morgunblaðsins - 22.11.1953, Blaðsíða 16

702
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Jörðin skalf og björgin klofnuðu
Frásögn um jarðskjálftana á grískmeyunum
SOGUMAÐUR er fatækur og omenntaður fiskimaður, Konstantin
Cameros, sem átti heima á eynni Cephalonia, þar sem jarðskjálftarnir
ollu einna mestu tjóni.
Ég átti heima í þorpinu Argost-
oliu og hafði um mörg ár stundað
sjómennsku þar á þilfarsbát, sem
ég átti sjálfur. Með mér reri ná-
granni minn, sem Gileidos heitir.
Miðvikudagsmorguninn, áður en
mestu ósköpin gengu á, höfðum
við farið í róður og áttum von á
því að afla vel, því að áttin hafði
breytt sér og var nú hægur and-
vari. Nokkra daga hafði þá orðið
vart við smávegis jarðskjálfta, en
þær hræringar voru svo litlar að
menn tóku ekkert mark á þeim.
Tjón hafði ekkert orðið og yfir-
völdin þóttust ekki þurfa að vara
menn við að vera í húsum inni.
Það hvarflaði því ekki að okkur,
þegar við fórum í róðurinn, að
nein hætta væri á ferðum.
Ýmislegt hefði þó mátt vekja
grunsemdir hjá okkur, meðal ann-
ars og kýr og geitur voru mjög
órólegar í húsum sínum og baul-
uðu og jörmuðu hástöfum. Loftið
var einnig óvanalega mollulegt og
á sjónum var undarlegur dökk-
grár litur, sem við höfðum ekki
séð áður. Og þegar við vorum að
búa okkur á stað, var fullt af fugl-
um í höfninni og létu þeir ank-
annalega, svo að ég hafði aldrei
séð annað eins. Sumir settust á bát-
inn eða í reiðann og hreyfðu sig
ekki þótt við kæmum að þeim.
Við heldum nú út á miðin sunnan
við eyna og hofðuin siglt eitthvað
tvær stundir. Þá varð himininn
allt í einu kolsvartur og við heyrð-
um drunur miklar frá eynni. Og
einhver undarlegur þefur barst að
vitum okkar. Og áður en varði
umhverfðist hafið, hófst í hnykla
og myndaði hvirfla allt í kring um
okkur. Háir öldutoppar spýttust
upp og það var eins og sjórinn
væri sjóðbullandi. Báturinn skopp-
aði og hentist til og frá eins og
soppur. Siglan sveigðist sitt á hvað
og það brakaði og brast í henni
eins og henni lægi við broti. Á
síðustu stundu tókst okkur að
bjarga seglinu.
Við vorum skelfingu lostnir af
þessum ósköpum sem á gengu og
okkur varð litið til eyarinnar. Sá
þá ekki í hana, en upp af henni
reis kolsvartur mökkur, hækkaði
óðfluga og barst með ótrúlegum
hraða í áttina til okkar. Um leið
komu rokhviður hver af annari.
Þær báru með sér sand og ryk svo
að við blinduðumst. Ekkert gátum
við aðhafst vegna þess að við átt-
um fullt í fangi með að halda
okkur.
Þannig hömuðust höfuðskepn-
urnar um hríð. Sjórinn grenjaði,
vindurinn hvein og lamdi okkur
moldarbyljum svo að ekki sá út úr
augunum, en yfir allt þetta heyrð-
ust drunurnar frá landi. Og skyndi-
lega kom mér í hug gömul þjóð-
saga eöa spá um það, að aUax
grísku eyarnar eigi einhvern tíma
að sökkva í sjó. Var örlagastundin
komin?
Allt í einu var eins og rykmökk-
urinn klofnaði og ég sá til land^.
Þar blasti við mér þorpið Kionata
og klaustur, sem þar var. Eæði
þorpið og klaustrið stóðu á klett-
um sunnan á eynni og ég sá ekki
betur en að öll húsin riðuðu eins
og þau væri að falla. í sömu andrá
sá ég að einn kletturinn rifnaði að
endlöngu, húsin kollvörpuðust og
þeyttust í allar áttir. Það var eins
og spilaborg, sem hrynur þegar
barnshönd slær í hana. Svo var
eins og ströndin sykki og himin-
háar flóðöldur skullu yfir rúst-
irnar.
Ég sá þetta allt mjög greinilega.
Ég varð svo óttasleginn að ég ætl-
aði að hljóða, en kom engu hljóði
upp. Ég veit ekki hvort þetta gerð-
ist á nokkrum sekúndum eða
nokkrum mínútum. Ég var eins og
þrumu lostinn og ég áttaði mig
ekki fyr en félagi minn þreif í
mig og grenjaði í eyrað á mér:
„Við verðum að flýta okkur í land.
Ef til vill getum við bjargað ást-
vinum okkar“.
Með einhverjum ráðum tókst
okkur að koma seglinu upp, þrátt
fyrir það að stormurinn ætlaði að
hrifsa það úr höndum okkar.
. Nú sást ekki framar til lands.
Eyan var öll hulin þykkum mekki.
Og þegar við nálguðumst hana
ætlúðum við ekki að þekkja hana
aftur. Sumir hlútar hennar vorú