Lesbók Morgunblaðsins - 29.11.1953, Side 16

726
' LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
báðar kinnar. Með ýmsum hætti
kom það í ljós hjá mörgum öðr-
um, að þeim var það jaínmikil
alvara og honum, að afplána synd-
ir sínar og ávinna sér verðleika
í öðrum heimi.
Einhvern tíma hefur verið fjöl-
mennara og meira um að vera a
vegunum til Taishan en morgun-
inn þann, sem við útlendingar
tveir slógumst í íör með pílagrím-
um þangað.
Umhverfið var hið sama, þótt
pílagrímum hefði fækkað: Renn-
sléttir akrar, skornir í jafnmarga
reiti og eigendur eru til. Og enn
eru þar að verki menn með barða-
stóra stráhatta, naktir niður að
mitti, brúnir af sól og erfiði langs
sumars. Nokkrar kindur, með afar-
mikla fituklepra á halanum, og
beinaberar geitur, eru á beit með-
fram ársprænu. Konur sitja við
þvotta á árbakkanum. Klæðfá börn
leika sér að steinum.
Fyrsta spölinn upp brattan ligg-
ur vegurinn meðfram gili. Er þar
nokkur skógur, sem ekki hefur
eyðst af því að engin mold var
þar til akuryrkju. Þar eru alda-
gamhr sedrusviðir og hafa merki-
lega sögu að segja af pílagríms-
ferðum í gamla daga, ef þeir
mættu mæla.
Þá gáíu keisarar út hátíðlega
tilskipan, og beittu sér fyrir mik-
illi þátttöku.
Engir þjóðhöíðingjar hafa ferð-
ast með meiri viðhöfn en keisarar
Kínverja. Má geta nærri, að auk
fjölmenns föruneytis hafi þúsundir
pílgríma fylgt í kjölfarið. Píla-
grímsíerðir keisara hafa ekki verið
sjaldgæfar ef rétt er, sem sagnir
herma, að til Taishan hafi farið
72 keisarar, áður en söguritun
hófst,, rúmum sjö öldum f. Kr. En
síðan hafa 19 keisarar skilið eftir
sig margskonar minnismerki á
fjallinu, og sáum við mörg þeirra.
Koníúsíus hvatti þjoðina til aó
halda við fornum trúarsiðum, þó
að ekki væri hann mikill skurð-
goðadýrkandi sjálfur. Sagnir um
að hann haíi tilbeðið á Taishan,
hafa orðið áhangendum hans
hvatning til að gera hið sama.
Eitt sinn er Konfúsíus gekk á
Taishan varð á vegi hans kona, er
grét með sárum trega. Meistarinn
lætur lærisvein spyrja hvað því
valdi. Konan svarar: „Tígrisdýr
drápu hér tengdaföður minn og
hafa nú drepið son minn.“ Konfús-
íus lætur spyrja hana hví hún hafi
ekki flutt úr þessum hræðilega
stað. „Vegna þess,“ svaraði konan,
„að hér er enginn harðstjóri“. Þá
segir Meistarinn við lærisveina
sína: „Minnist þess, að harðstjóri
er maður óttalegri en óargadýr."
GOÐHEIMAR
Þá er gengið inn í aðra tilveru,
þegar stigið er yfir þrep steinhliðs-
ins mikla, hins „Fyrsta himin-
hliðs“, eins og það er kallað. Er
það fyrir neðri enda pílagríms-
vegarins, gert til heiðurs Shun,
keisara þess, er fyrir 4300 árum
á að hafa gengið á „hinn veglega
tind, til þess að íæra Himninum
brenniíórn“, eins og komizt er að
orði í fornum sögnum.
Vegurinn upp fjallið er 18 km.,
með 6300 steinþrepum á bröttum
köílum. Meðfram honum alla leið,
og þó einatt alllangt til hlíðar, má
heita að við hvert fótmál séu hof
og helgir staðir, sem hinar íurðu-
legustu sagnir eru tengdar við.
Ég get aðeins fárra þeirra, til
þess að gefa hugmynd um það:
1. Tvö Jamahoí stór, er nefnast
„Hof hans djöfullegu hátignar
Kjó Gvang“. Hof hans eru víða í
Kína, en í þeim er eftirlíking í
útskornum myndum og máluðum
af kvölum fordæmdra í helvíti,
samkvæmt kenningam búddism-
ans.
2. Skammt fra því er annaó hof,
stórt og hrörlegt. Pílagrímar fengu
þar næturgistingu, en nú hafði því
verið breytt í hermannaskála.
3. Þá er „Hof hinna þriggja
keisara".
4. í „Lindarhofi“, 300 ára gam-
alli byggingu, er meðal guðanna
múmía (eða smurlingur) einsetu-
manns, skinin bein í rauðum
prestskrúða.
5. í Keisarahofi eru, meðal ann-
ara goða, stjórnendur lofts, láðs og
lagar. Þar sáum við þrumuguð
mikinn og illúðlegan, með skæri
í annari hendi en hamar í hinni,
— kínverska útgáfu Þórs.
6. Hof regnguðsins, sem áður er
getið.
7. Hof Lásíusar, höfundar dá-
ismans. (Rit hans, Vegurinn, hef-
ur verið þýtt á íslenzku).
8. Drotningarhof. — Kvenguðir
eru í fleiri hofum, nokkurskonar
frjóvsemisgyðjur, sem ófrjóvar kon
ur leita til í nauðum sínum. Það
hefur verið fullkomin skilnaðar-
sök í Kína, ef kona fæddi eigi
manni sínum son.
9. Hellir Luj forföðurs. Hann
á að hafa fundið upp ódauðleika-
lyf en falið það. Síðan eru liðin
1200 ár, og er lyfið líklega ófund-
ið enn.
10. Hof herguðsins, Gvan Di.
Hof hans eru um allt land og á
Taishan ekki færri en sextán, —
og hefur líklega ekki fækkað. Gvan
Di var frægur hershöfðingi á
þriðju öld e. Kr. Var hann settur
í guða tölu 1594.
11. „Hof hins alsýna“. Til hans,
verndara sjónarinnar, eiga margir
erindi. Augnveikt fólk nuddar
með iingrunum augu goðsins og
síðan sín eigin augu, nokkrum
sinnum. Goðið verður því hættu-
legur smitberi skæðra augnsjúk-
dóma.
I fjölmörgum öðrum hofum eru
guðir gæddir sérstökum lækninga-
mætti, að því er talíó er, hver a