Lesbók Morgunblaðsins - 29.11.1953, Page 20

730
LESBOK MORGUNBLAÐSINS
um til heilla, til heilbrigðis eða
langlíiis“, skuli engu fyrir týna
nema líiinu.
En líilátsdómur fyrir þessa sök
virðist þó koma ur hörðustu átt,
þegar litið er á aðra samþykkt
þessa sama þings. Muller amtmað-
ur haíði óskað þess að þingmenn
gæíu skýrslu um hag landsins og
varð sameiginlegt alit allra þing-
manna, utan vébanda og innan, á
þessa leið: „Að um allt þetta land
haíi yíirgengið á næstliðnum vetri
stor neyð og landplága upp á fjúk
og frost, krapaveður og jarðbönn
i langan tima, svo í sérhverju hér-
aði haii margir menn til neyðst
sinn kvikiénað að íella og niður-
skera láta. Þar til íiskleysi við
sjóinn í flestum veiðistöðvum öllu
meir en íyriri'arandi ár, svo iólkið
til sveitanna kann þar af lítið eða
ekkert sér til bjargar innkaupa
fyrir utan tros og fiskahöfuð, sök-
um þess að þeir, sem við sjókant-
inn búa, verða þann íisk, sem feng-
ið hafa, til kaupmannanna inn að
setja íyrir sína áliggjandi nauð-
syn, svo sem er mjöl og veiðar-
færi, járn og skipaviður, en þeir
uppi a landinu hljóta daglega með
að nægjast mjólk undan þeim all-
fáu kúm og ám, sem líís á þessum
hallærisvetri afkomust. Auk þessa
heíir hér 1 landi ein stór sótt og
óvenjulega þungur sjúkdómur á
legið, sem sig daglega um sveit-
irnar og við sjávarsíðuna útbreið-
ir og mikinn manndauða orsakar,
svo fólkið er enn daglega þar og
þar niður að hrynja, auk þeirra
vcsalinga, sem allviða eru í hungri
og vesöld útsiokknaðir, svo heíði
sa almattugi og nnskunnarsami
guð ekki geiið svo gott grasar sem
nú er í þessu landi, þa mætti segj-
ast útgert um þess innbyggjara“.
Á þessu má sjá, að fénaður hefur
hrunið svo niður, að til landauðn-
ar horfði. Sömu mennirnir, sem
fullyrða þetta, hika þó ekki við
að dæma mann til dauða fyrir það,
að hann hefir reynt að bjarga fé
sínu.
— ★ —
Ekki er nú vitað hvernig var
þetta tófuvers, sem Klemens varð
að falli. Má vera að margskonar
særingar hafi verið til gegn tóf-
um, en sjálfsagt hafa þær þá verið
hver annari líkar. Til er gömul
tófustefna, og getur vel verið að
hún sé það tófuvers, er Klemens
las yfir kindum sínum. Að minnsta
kosti hefir það verið í sama dúr
og þykir því rétt að birta stefn-
una hér, svo að menn sjái hve
alvarleg sakargiftin var:
Hér hef ég stefnu
hugað þér skolli,
opnaðu eyru þín
allt í hlustir.
Sök þín er þessi
að sauði mína
þú bítur og illa
útleikið hefur.
Með ógna rási
áfram gakktu,
og svo þú verðir
undan renna
fæli ég þig sjálfur,
fitonsandi.
í öðru sinni
ég þér stefni
ill hólmgríður
og örgust tófa,
i annan samastað
sem þér er
hollur eða
handbjargarlaus.
Fvrirbýð ég þér,
fólið argasta,
fé mitt og sauði
mína alla,
scm forðuin banna réð
frægur drottinn
fagurt himnaríki
fölskum djöflum.
Einnig set ég þér
allt í fornæmi •
og í ófrelsi
yfir að ganga,
yfir og undir
í áttir fjórar.
Hrakinn vertu
hvar sem þú kemur
af sköpuðum veraldar
skepnum öllum.
Grös og steinar
geri þér plágur
og allt hvað þú etur
að ólyfjan verði.
í þriðja sinni ég þér stefni, illur
refur og lymskufull tófa, að þú skund-
ir burt úr landi mínu og cnga mína
kind héðan af angrir. Særi ég þig,
Rcbba-Rcbba dóttir, við grös og steina,
jörð og aldini, einnig særi ég þig
við aliar stjörnur, sól og tungl og
himin og allt sem kraftar, að þú burt
vikir úr landi mínu og öllum tak-
mörkum.
En viljir þú ei strax
vikja á burtu,
þú skuiu þig Æsir
innan klóra,
cður garnir
úr þér slíta
Þór og Óðinn
og þrælar hans allir.
Farðu á stað
og ferlega spriktu,
illur sé eldur .
í endum báðum,
eitursortinn
yfir þig komi.
Váfaðu á stað
og vertu lengi,
þú skalt brenna
í brunanum vcrsta,
á báðum augum
blind skalt verða,
liamur þinn drafni
cn húð af þér losni,
heili þinn hrærist
en hjarta þitt springi,
bein þín brotni,
en bresti tennur.
Ncma þú vikir strax á burtu, logi
þú utan og logi þú innan, loga þú
gjörvöll og lini þér aldrci, nema þú
strax víkir úr mínu landi. Hvíli nú
strax öll þin álög á öllum tófum, cr
héðan af á land mitt koma og veröi
svo kröftug sem dýrsta orð drottins,
og á refum hrini alla mína liísdaga.
Komi nú styrkur af sólu, stoð af
stjörnum, hjálp af hirnni, friður og
fögnuður af sjáifum guði og allri guðs
þrenningu. Svo signi ég mig og beiðni
mína guði föður. Verndi mig og bevari
guðs son og heilagur andi sé með
mér og mínum nótt og dag, í vöku
og svefni, sess og sæti. í nafni föður,
sonar og heilags anda“.