Lesbók Morgunblaðsins - 06.12.1953, Blaðsíða 3
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
737
vægðar. Aumkaðist Sigvaldi yfir
hann og sleppti honum.
Þá hafði og Arnes komið um
veturinn að Refstöðum í Laxárdal
og fengið þar gistingu. Þá nefndist
hann Þorsteinn og kvaðst vera úr
Eyafirði og á leið til Vestf jarða að
vitja arfs, en hefði villst af réttri
leið. Hafði hann svo í þeirri ferð
stolið sauðskinnum á öðrum bæ og
floti á hinum þriðja.
— ★ —
Um þessar mundir struku þau á
fjöll Eyvindur, Halla og Abraham
og lögðust út á Arnarvatnsheiði.
Þangað komu til þeirra Hjörtur
Indriðason úr Árnesþingi og Tukt-
hús-Gvendur strokuþjófur. Arnes
kom og þangað er hann kom að
norðan og slóst í hópinn. En ekki
þótti þeim ráðlegt að vera þar svo
nærri alfaravegi. Fluttust þau þá
fyrst í Surtshelli og síðan upp í
Þjófakrók, sem er á milli Baldjök-
uls og Eiríksjökuls. Þóttu þá mikil
hvörf á fé þar um slóðir. Þá var
séra Snorri Björnsson á Húsafelli.
Hann var mikill fyrir sér og talinn
göldróttur. Hann fór á fund útlag-
anna og hótaði að þeir skyldi allir
teknir til fanga ef þeir hyrfi ekki
þegar úr því héraði. Leizt þeim
ráð að verða við því, og sagði
Arnes svo frá síðar, að þau færi
þá upp á Sand og ausfúr með
Kráki á Sandi. Bar þá Eyvindur
allan farangur sinn á 2 hestum.
Fóru þau svo austur til Búrfjalla
og Kerlingarfjalla og taldi Ey-
vindur hvergi bústað hentugan
nema á Hveravöllum. En fyrir því
að hann hafði flúið þaðan áður, og
Arnes latti þess mjög að vera svo
nærri Kjalvegi, þá heldu þau aust-
ur undir Hofsjökul og settust þar
að um haustið, en um veturinn
hlupu þeir í byggðir til aðdrátta
þegar hjarn var.
Það kvisaðist nú að útilegumenn
væri undir Hofsjökli og kom sá
kvittur fyrir Brynjóif sýslumann
Sigurðsson í Árnessýslu. Sendi
hann um haustið fjölda manna til
þess að handsama útileguþjófana.
Þeir komu að kofa þeirra Eyvind-
ar, en þar var enginn maður. Sáu
þeir þá hvar 4 eða 5 fjallabúar
sóttu upp á jökulinn. Voru það
Eyvindur og Halla og barn þeirra,
Arnes og Abraham. Byggðamenn
veittu þeim eftirför, en Eyvindur
varði undanhaldið með því að
leysa klakastykki upp úr jöklinum
og slöngva þeim að byggðamönn-
um. Var hann hæfinn með slöngu
og lá þeim við meiðingum eða
bana, og við það skildi með þeim.
En byggðamenn eyðilögðu kofa
fjallabúanna og allt sem þar var.
Þegar svona var komið sagði
Eyvindur þeim Arnesi og Abra-
ham upp vistinni og sagði Arnes
seinna, að hann héfði aldrei átt
jafn bágt sem þá. Flæktist hann þá
fyrst um fjöll, þar til hann kom
í Ódáðahraun. Var hann þá að
skyggnast þar um og rakst þá á
kotbæ í hrauninu. Hurð stóð í
hálfa gátt, svo að hann gekk inn.
Hitti hann þar gjafvaxta stúlku,
sem var að sjóða silung í potti.
Kvaðst hann vera förumaður og
beiddist gistingar. Voru þar í öðr-
um kofa maður og kona við aldur
og leyfðu þau gistinguna. Um
kvöldið komu þrír ungir menn með
stórar silungabyrðar. Voru þetta
synir karls og kerlingar, en stúlk-
an systir þeirra. Ekki vildi karl
leyfa Arnesi vetrarvist, nema hann
legði 20 sauði á borð með sér, því
að svo mikið legði hann handa
hverjum heimamanni. Arnes
kvaðst ekki hafa sauðina nema að
stela þeim, og kvað karl sig það
engu skifta. Þarna kvaðst Arnes
hafa verið fjögur misseri, en að
lokum gert bóndadóttur ólétta og
hefði hún þá ráðið sér að flýa.
Hefði karlssynir elt sig, en hann
loks komiztundanáhandahlaupum.
Eftir það ráfaði hann víða um
fjöll og lifði það sumar á rótum
og grösum, en er haust var komið
var hann matarlaus og sá ekkert
á fjöllum og afréttum, er hann
fengi náð, og það þó verst að hann
var orðinn skólaus og gekk á ber-
um fótum. Vissi hann nú ekki
hvað til bragðs átti að taka.
Maður hét Páll og bjó í Úthlíð í
Biskupstungum, lítill vexti en
manna knástur. Páll reið litlu fyrir
veturnætur, eða um það leyti,
norður á heiðar í hrossaleit með 2
hesta til reiðar og vel út búinn að
nesti og öðru. Sá Arnes til ferða
hans úr hraungjótu sinni og hugð-
ist nú vinna á honum og ná plögg-
um hans, enda helt hann að þetta
væri unglingur. Hljóp Árnes nú í
veg fyrir manninn, þótt hann ætti
erfitt um hlaup, berfættur og
hungraður. Páll sá til ferða hans
og stöðvaði hest sinn, en þá dignaði
hugur Arnesar, er hann sá mann-
inn bíða. Sá Páll þá hver maðurinn
var og hvernig hann var við kom-
inn. Aumkaðist Páll yfir hann,
leysti til ferðatösku sinnar og kast-
aði niður nokkru af nesti, tvennum
sokkum og nýum leðurskóm. Síðan
reið hann leið sína án þess að yrða
á Arnes. Varð Arnes þessu afar
feginn, sem von var, og hvað sér
hafa fengið allmikils góðverk það,
er hann hafði farið að Páli með
illum hug og með laghníf í ermi
sinni.
Eftir þetta fór Arnes norður fjöll
og vestur. Hitti hann þá Hjört og
gerðu þeir félag með sér. Abra-
ham hitti þá einnig og slóst í hóp-
inn. Fóru þeir á Strandir og bauð
Arnes fjárgeymslu á Munaðarnesi,
kvaðst hafa hrakizt með þessum
frændum sínum úr Múlaþingi
vegna harðinda. Bóndi þáði boð
hans og voru þeir félagar með
honum eða öðrum bændum, ýmist
á Dröngum, Drangavík, Ófeigs-
firði eða Ingólfsfirði og víðar,
gættu fjár og reru til fiska, eða