Lesbók Morgunblaðsins - 06.12.1953, Blaðsíða 8

742
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
JofuridlífBjarnason. Jón Einarsson.
Ólafur Guðmundsson. Eiríkur
Eyólfsson. Jón Pétursson. Jörundur
Ásbjörnsson. Sveinn Alexíusson.
Jón Bjarnason. Jón Alexíusson.
Guðmundur Erlendsson. Arngrím-
ur Árnason. Hallur Eyólfsson.
Jón Halftfarðsson.
Síðan eg sá Arnes Pálsson veit eg
ei annað erf‘‘ofanskrifaðan vitnis-
burð að staðfesta með mínu nafni
Grímur Alexíusson.
Hér hafa þá 20 búendur í Árnes-
hreppi gefið honum góðan vitnis-
blrfð og þar á meðal eru þeir Jón
Pétursson og Hallvarður Hallsson,
mennirnir ér hann kom fyrst til
vestan af Hrafnsfjarðareyri.
Það tókst nú svo óhönduglega til
hjá Halldóri sýslumanni, að Ey-
vindur og Halla sluppu bæði úr
varðhaldi hjá honum um sumarið.
Fyrir það var Halldór sviftur sýslu
-mannsembætti um hríð, en Jón
Jónsson á Broddanesi settur sýslu-
maður í hans stað. En áður en það
yrði hefur Arnes verið tekinn fast-
ur. Sést það á Alþingisdómi, kveðn-
um upp yfir Halldóri Jakobssyni
1765, en þar segir svo:
-— Sýslumannsins Halldórs Jak-
obssonar forsómunarsemi í því, að
halda þá Delinqventa, sem í hans
tiltrúuðu sýslu eru fundnir, sér-
deilis Eyvind Jónsson og Höllu
Jónsdóttur, í tilhlýðilegu fangelsi,
hvar fyrir þau sömu annaðhvort
fyrir sýslumannsins hjáhliðran eða
tilstilli úr hans haldi aftur burtu
strokin, er. nógsamlega með vitn-
um bevísað.--------En so vidt sem
Delinqventinn Arnes Pálsson snert
-ir, þá hefur sýslumaðurinn bevís-
að sig að hafa afhent þann sama
arresteraðan til þess konstitueraða
sýslumanns í Strandasýslu, Jóns
Jónssonar, og er altso í þeim pósti
fríkenndur fyrir víðari tiltale.-
Arnes hefur verið tekinn fastur
sumarið 1764, eða ári eftir að þau
Eyvindur og Halla struku frá Hall-
dóri sýslumanni. Ekki verður nú
séð hvernig á því stóð að sýslu-
maður hafði höndur í hári Arnesar.
Ekki hefur það þó verið vegna þess,
að Arnes hafi gert neitt af sér í
sýslu hans, en einhvern veginn hef-
ur það komizt upp, að hann var
sá Arnes Pálsson, sem lýst var eftir
á Alþingi 1756. Um sama leyti miss-
ir Halldór sýsluvöld og því sendir
hann Arnes til hins setta sýslu-
manns, Jóns á Broddanesi, eins og
segir í Alþingisdómnum hér að
framan.
En nú bregður undarlega við, því
að í stað þess að fara með Arnes
sem hættulegan fanga, skrifar Jón
sýslumaður eftirfarandi upp á vott-
orð það, sem Arnes hafði fengið
hjá búendum í Árneshreppi:
— Ofanskrifaður vitnisburður er
í alla staði, það frekast mér vitan-
legt er, sannferðugur. Hefur nefnd-
ur Arnes Pálsson á næstliðnu vori
(þ. e. vorið 1764) hér um mánaðar
tíma gengið sem frí maður til allr-
ar þjónustu hjá forrige sýslumann-
inum Halldóri Jakobssyni.
Datum Broddanesi 22. ágúst 1764
Jón Jónsson.
Síðan sendir hann Arnes til Jóns
Guðmundssonar í Skálholtsvík og
biður nafna sinn að geyma hann
þangað til hann verði sendur suður.
Og áður en Arnes færi þaðan, fær
hann eftirfarandi vottorð:
Arnes Pálsson hver í minni
vöktun verið hefur eftir bón og
befaling sýslumannsins Jóns Jóns-
sonar, um fyrrverandi 3 vikna tíma,
hefur sér frómlega og meinlauslega
hagað. Til merkis mitt nafn að
Skálholtsvík þann 6. október 1764.
Jón Guðmundsson.
Og neðan við þetta vottorð koma
svo eftirfarandi vottorð, sennilega
gefin af búendum í Kollafirði eða
Steingrímsfirði:
— Ekki vissum við annað til
Arnesar Pálssonar þann tíma sem
hann hér inn fluttist, en hann hag-
aði sér skikkanlega, bæði í orðum
og verkum. Vitna undirskrifaðir
Jón Sveinsson. Ólafur Þórðarson.
Einar Þórðarson.
Framanskrifuðu til staðfestu
þann litla tíma við með har.n
höndluðum var hann hinn þægasti.
Ólafur Sveinsson.
Sighvatur Ólafsson.
— ★ —
Nú er Arnes sendur suður til
sýslumanns Borgfirðinga, Jóns
Eggertssonar, í Höfn í Melasveit,
en hann sendi hann áfram til Guð-
mundar sýslumanns Runólfssonar
á Setbergi.
Guðmundur yfirheyrði hann í
Reykjavík 20. október 1764 og sagði
þá Arnes sögu sína eins og að fram-
an greinir, nema hvað hann kann-
aðist ekki við peningaþjófnaðinn í
Brautarholskirkju. Þegar sýslu-
maður spurði hann hvar hann
hefði fengið peninga þá, er hann
kom með að Hofstöðum, þá laug
Arnes upp ævintýralegri sögu um
það, og var hún á þessa leið:
— Peningana fekk ég norður I
Hælavík sumarið áður en ég kom
að Hofstöðum. Þar kynntist ég
manni, sem Þorsteinn hét og kvaðst
vera ættaður úr Skaftafellssýslu.
Hann var roskinn maður að aldri
og einsýnn og hafði verið sigamað-
ur nokkur sumur í Látrabjargi og
síðan á Horni. Hann hrapaði til
bana í bjarginu vorið eftir að við
skildum. Hann gaf mér þessa pen-
inga og kvaðst hafa fundið þá norð-
ur á Almenningum hjá mosavöxn-
um mannsbeinum. Kvaðst hann
hafa hirt alla peningana og borið
þá heim í hlíðina fyrir ofan bæinn
í Hælavík og falið þá þar í holu.
Hann sýndi mér felustaðinn um
sumarið og handlékum við þá pen-
ingana, en að skilnaði gaf hann mér