Lesbók Morgunblaðsins - 20.11.1955, Qupperneq 8

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
062
T\
í '
Skip sem hvarf fyrir löngu
ÁRIÐ 1712 sigldi hollenzka skipið „Zuytdorp" frá Góðrarvonarhöfða
og var förinni heitið til Batavia á Java. Á skipinu var um 300 manna
áhöfn, og meðal annars hafði það meðferðis margar kistur fullar af
silfurpeningum. Skipið hvarf og ekkert spurðist til þess þar til nú að
fundizt hefir rekald úr því.
AD var árið 1927, að fjárhirðir
nokkur í Ástralíu, Thomas
Pepper að nafni, lagði á stað frá
fjárbúinu í Tamala í vesturhluta
Ástralíu, til þess að elta uppi villi-
hund, sem lagst hafði á sauðféð.
Pepper var ríðandi og hann rakti
slóð villihundsins um 70 km. leið,
þangað til hann var kominn niður
að strönd. Þar tókst honum að
skjóta dýrið og sneri svo heim á
leið. En hann fór ekki í slóð sína,
heldur var hann svo hrifinn af
ströndinni þarna, sem er mjög sæ-
brött, að hann reið nokkurn kipp
meðfram henni. Sá hann þá eitt-
hvert rekald niðri í fjöru og kleif
niður klettana til þess að forvitn-
ast um hvað þetta væri. Og hann
gekk fljótt úr skugga um, að hér
var vogrek úr skipi. Fann hann
gerði um lokk úr hári sínu í boga-
streng). Ljóð hans hafa verið gefin
út og verið flutt í brezka útvarp-
itiu. Mestur listamaður þar er nú
Francis Walterson málari, og er
mcðal annars frægur fyrir „Tirval“
myndir sínar, sem eru ram-hjalt-
lenzkar.
Kennarinn John Stewart safn-
ar nú örnefnum og bæanöfnum á
hverju sumri og fer fótgangandi
um eyarnar þverar og endlangar til
þess að geta jafnframt lýst hverj-
um stað og uppruna örnefnanna.
Hann safnar einnig gömlum miða-
nöfnum hjá öldruðum sjómönnum.
Aðrir fræðimenn vinna að hjalt-
neskri orðabók og fleiri þjóðleg-
um fræðum.
Það er því óhætt að segja, að
þarna á hjara veraldar eru margir
sem staría aö aukinm menningu.
þar ýmsa smámuni, sem hann hirti
og helt svo heim.
Á næstu árum gerði hann sér
margar ferðir á þennan stað til að
safna saman gripum, sem lágu þar
í sandinum, og fór með allt heim
til sín. Þar á meðal voru margir
silfurpeningar, hnappar og skraut-
bólur, brot úr leirkerum og stafn-
mynd af skipi.
Stafnmynd þessi var skorin úr
eik og vóg rúmlega hundrað pund.
Hún var um 5 fet á hæð og var af
stúlku með blómkrans á höfði.
Hún var nokkuð hnakkakert og
hefir það verið gert til þess að hún
skyldi horfa beint fram, er henni
hafði verið komið fyrir á stefni
skipsins.
Pepper þóttist viss um að munir
þessir mundu geta bent til þess
hvaða skip hefði farizt þarna. Helt
hann að það mundi hafa strandað
fyrir skömmu. En er hann frétti
ekkert um að skips væri saknað,
fór áhugi hans dvínandi. Hann var
og gerður ráðsmaður á búinu og
hafði um annað að hugsa, svo að
gripirnir lágu í hirðuleysi heima
hjá honum.
En svo var það í júlí í fyrra að
þangað bar ungan jarðfræðing frá
Perth. Hann heitir Philip Playford
og var sendur á þessar slóðir af
steinolíufélaginu í Ástralíu. Hann
sá gripina hjá Pepper og tókst á
loft, því að hann þóttist vita að
hér væri um merkilegan fund að
ræða. Hann fór síðan nokkrar ferð-
ir til strandstaðarins og sanníærð-
ist um að þetta þyrfti að rann-
saka betur.
Þegar heim kom, fekk hann eitt
af blöðunum til þess að leggja fram
fé til rannsóknar leiðangurs. Lagði
hann svo á stað að nýu við þriðja
mann. Voru með honum vélfræð-
ingur, sem John Stokes heitir og
blaðamaður. Þeir hófu leiðangur
sinn í Northamton, sem er um 500
km. fyrir norðan Perth og óku
yfir sandauðnina í bílum, en sú
leið er um 200 km. Þegar norður
kom slóst Pepper í hópinn.
Ströndin er sæbrött þarna, eins
Stafnmynd skipsins.