Lesbók Morgunblaðsins - 20.11.1955, Blaðsíða 11

* LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
w. 655

.. r-3 —jr. ’”«T7 - ■ ■ "" n
1 2 3 4 5 i 1 I 3 II Itl/ 1} M 15 1» lí II 13 21 21 22 23 24 25 251121
iéiéiéééiiiiiéiiéiééiéiiiiii
iiiiiiiiiiiiiife
iiiiiiiiiiiií n-rH *>*
rfí-land iétÉÉÍÉÍé
n éiééééiié
-lc^.kalwnd éééééÓ
Samanburður áfengisneyzlu á mann meðal nokkurra þjóða.
Rildi að næringargildi „5 eggjum,
eða flösku af mjólk, eða 370
grömmum af brauði, eða 585 gr.
af kjöti“. Þetta etur almenningur
eftir og trúir því statt og stöðugt,
hvað svo sem opinberar skýrslur
herma. En heilbrigðisskýrslur
segja að fleiri deyi af áfengisnautn
en úr berklaveiki; að mönnum,
sem orðið hafa geðveikir af áfeng-
isnautn, hafi fjölgað um 200% á
tímabilinu frá 1940—51; og að
drykkjusjúklingar finnist nú jafn-
vel meðal barna.
Allur þorri franskra foreldra
trúir því ekki að vín sé óhollt fyrir
börn. Þegar mæður koma með ung-
börn sín, 4—5 ára til læknis, þá er
haft eftir þeim: „Þarna heyrirðu,
lilla mín, það er ekki mamma þín
heldur læknirinn, sem bannar þér
að drekka vín.“
Það er læknirinn dr. Suzanne
Serin, sem sagt hefur frá þessu.
Og hún sagði einnig: „Það er nú
daglegur viðburður að börn sýkist
af áfengiseitrun. Foreldrar álíta
að það sé sama sem að neita börn-
um um mat. að neita þeim um
áfengi.“ Og svo hefur hún sagt frá
þessum þremur daemum-:
19 mánaða bam dó í spftala af
„deleriurn tremens“. Því hafði ver-
ið gefinn stór skammtur af „pastis“
(absinth).
Lucie var 5 ára, en hafði verið
rekin af mörgum barnaheimilum
fyrir það hvað hún var vanstillt.
ITún var áfengissjúklingur, hafði
drukkið daglega hálfan pott af víni,
vegna þess að faðir hennar bannaði
henni að drekka vatn og sagði að
börn fengi lömunarveiki af því.
Pierre var 7 ára drengur, greind-
ur og fallegur. Skyndilega gjör-
breytt’st hann og varð illur í skapi.
Leitað var sálfræðings. Drengur-
inn sagði honum að hann sæi hvíta
vængi lemjast um herbergi sitt á
nóttunni, og það væri hræðilegt.
Drengurinn drakk aðeins „hreint
vín,“ eina flösku á dag, og á kvöld-
in gáfu foreldrarnir honum port-
vín „til þess að hafa úr honum
taugaveiklunina.“
Ein af tillögum dr. Serins var sú
„að það skyldi bannað að börn
hefði með sér vín í skóla til þess
að drekka með mat sínum“, og af
því má sjá hvernig ástandið er.
Nú er svo komið, vegna þess
hvernig Mendés-France og aðrir
hafa flett ofan af ástandinu, að
sumir eru farnir að viðurkenna að
áfengismálið kunni að vera vand-
rasðamál í Frakklandi. En þeir hafa
þá líka ekkj heldur verið í vand-
ræðum að finna hvernig á því
stendur. Það er að kenpa „bouill-
eurs de cru“, það er að segja inum
löggiltu heimabruggurum, en af
þeim eru nú 3.650.000 þar í landi.
Þeim er leyft að brugga og selja
45 milljónir lítra af sterku áfengi
á ári, og til þess fá þeir leyfi hjá
héraðsstjórnum umtölulaust. En
samkvæmt því sem dr. May segir,
þá er óhætt að gera ráð fyrir því,
að framleiðslan sé helmingi meiri.
En þeir, sem skella skuldinni á
heimabruggið, glevma því, að allur
þorrinn af áfengissiúklingum
Frakka hefur sýkzt af víndrykkju.
í lok ársins 1954 gaf stjórn
Mendés-France út 11 tilskipanir er
miðuðu að því að takmarka áfeng-
isnautn, og sendi þinginu 8 frum-
vörp, sem miðuðu að því að fækka
heimabruggurum og hafa hemil á
framleiðslu áfengis. Eitthvað af
þessu hefur komizt í framkvæmd.
En fyrir Mendés-France vakti
meira heldur en það, að svifta
franska verkamanninn morgun-
hressingunni „Café arrosé“ (þ. e.
kaffi með rommi út í). Hann hóf
markvissa baráttu fyrir því, t.ð
breyta háttum þjóðarinnar, venja
hana á að drekka óáfenga ávaxta-
drykki, breyta vínekrunum í þarf-
ari akurlendur og bæta húsakost
þjóðarinnar.
Margir halda því fram að ill
húsakynni sé undirrót drykkju-
skaparins í Frakklandi. Menn kjósi
heldur að sitja á knæpunum á
kvöldin en að fara heim í hreysin
og þrengslin þar. Tvær milljónir
manna búa í húsum sem eru frá
dögum Napoleons mikla eða eldri,
og 175.000 búa í húsum frá dögum
Kolumbusar. í París eiga 180.000
manna heima í óhæfum íbúðum,
þar sem engin þægindi eru, ekki
rennandi vatn, ekki rafmagn, ekki
gas og ekki salerni. Nú er kominn
skriður á að bæta úr þessu.
Annað er þó enn merkilegra. í
vor sem leið var jarðýtum beitt á
vínekrurnar og átti að breyta 15%
þeirra í akra, sem gefa af sér nýt-