Lesbók Morgunblaðsins - 06.05.1956, Blaðsíða 11

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
255
ekki. Hann hafði sjálfur aldrei not-
að áburð, enda hafði hann aldrei
fengið meira en 30 bushel af ekru.
En samt lét hann son sinn fá land
til reynslu. Þetta land var að vísu
ekki gott, það var í brekku og vott-
aði þar fyrir uppblæstri.
Pilturinn hófst þegar handa.
Hann ók 20 hlössum af kúamykju
á landið og plægði það svo til þess
að koma áburðinum niður í jörð-
ina. Síðan bar hann á þetta 800
pund af tilbúnum áburði. Hann
notaði kynblandað útsæði, hand-
sáði { raðir með 10—12 þumlunga
millibili, og þegar kornið var orð-
ið um hnéhátt. bar hann tilbúinn
áburð milli raðanna. Þetta var
1950. Uppskeran varð 179 bushels
af ekrunni, og þáð varð langsam-
lega met í þvf ríki á þessu ári.
Árið eftir einsétti hann sér að fá
200 bushels af ekru. Hann lét rann-
saka jarðveginn og fekk að vita
hvaða efni helzt vantaði í hann. Svo
bætti hann í akurinn 1500 pundum
af kalki, bar á 34 hlöss af mykju
og 800 pund af tilbúnum áburði.
En svo komu þurrkar og allt ætl-
aði að skrælna. Uppi á brekkunni
var stór tiöm. Hann fekk leyfi föð-
ur síns til þess að gera áveituskurð
þaðan og láta vatnið dreifast um
akurinn. Og það var eins og við
manninn mælt, gulur akurinn varð
þegar dökkgrænn á litinn. Hann
vökvaði akurinn þrisvar sinnum
um sumarið. Það borgaði sig. Upp-
skerubrestur varð alls staðar í
héraðínu þá um haustið, en Lamar
fekk 214,1 bushel af sinni ekru.
Fyrir þetta var hann sæmdur verð-
launum, en hann var ekki ánægð-
ur enn. Hann vildi komast fram
úr öðrum.
Með hjálp vísinda, bættu útsæði,
áveitum og hæfilegri notkun á-
burðar. hafði uppskera begar marg-
faldazt á sumum stððum. f Wis-
consin hafði einn bóndi fengið 244
bushels af ekru, í Illinois var bezta
uppskeran 249, og í Indíana 241
bushels til jafnaðar af fimm ekr-
um. Þarna hafði meðal uppskera
áður verið 35—40 bushels.
Lamar einsetti sér að 'fá 300
bushels af ekru. Hann réiknaði
hve mikið hann gæti fengið af
hverri stöng og hve maTgar steng-
ur þyrfti, en árangurinn va*rð ekki
að því skapi. Hann sáði til vonar
og vara nokkru þéttara, en það
varð til þess að sólarinnar naut
ekki jafn vel um sumarið. Korn-
stengurnar stóðu of þétt, og upp-
skeran hrapaði niður í 165 bushels.
Næsta ár djúpniægði hann ak-
urinn, til þess að ná í ferskan og
óveðraðan jarðveg. Hann notaði
sama áburðarmagn og áður og
vökvaði sjö sinnum um sumarið.
Uppskeran varð 218.8 bushels af
ekrunni. Það var nýtt met fyrir
Mississippi. en Lamar var ekki
ánægður.
Vorið 1955 notaði hann öll þau
ráð er honum höfðu verið kennd
og studdist við fimm ára eigin
reynslu. Hann sáði 23. marz. Tíðar-
far varð hagstætt, loftið hlýtt og
rakt og næg úrkoma allt sumarið.
Og það var sión að sjá akurinn
hans þegar leið að hausti. Enginn
maður hafði séð slíkan akur. Pró-
fessorar frá landbúnaðarháskólan-
um og jarðræktar sérfræðingar
komu úr öllum áttum til þess að
skoða hann. Uppskeran fór svo
fram 30. september undir ströngu
eftirliti. Hún varð 304.38 bus-
hels af ekrunni. Mann ætluðu
ekki að trúa sínum eigin augum.
Þá var mældur rakinn f kominu,
en hann reyrdist minni en í meðal-
lagi. Hér voru engin brögð í tafli.
Þessi 16 ára piltur hafði sett nýtt
jarðræktarmet í sögu Bandaríkj-
anna.
Þessi goði árangur er því að
þakka að Lamar gekk ungur í 4-H
félagsskapinn. Eitt af einkunnar-
orðum þess félagsskapar er þetta:
„Græddu án þess að miklast af
því, tapaðu án þe§s að missa móð-
inn“. Hvort tveggja hefir Lamar
sýnt. En hann hefir einnig sýnt, að
með þekkingu og ástundun er hægt
að láta jörðina gefa margfalt af sér,
og að það borgar sig betur að full-
rækta lítinn blett, eníað hafa und-
ir stórt land hálfræktáð, eða ver
en hálfræktaö
PaS hetur verið ísakráka
FVPTT? um bað bil f>F5 Smm. var ég á
Irið jniúi basia. austur á S’ðu. F" vsr
fntrarc'andi. bntta var á MerVnr1Taið-
inni. g? var á leið , niður að TVeT-lr“
(en bar biuf>'fni afi otr ammal Þetta
mun bafa verið í bvriun vetrar. Jörð
var auð og þíð. Einhverra orsaka vegr a,
fór1 ég þama milli vega. Góðan sröl
gekk ég um þýfða mýri. Þ6 bar svo
við, að fugl flaug uno við fætur mér,
hann flaug lítinn soöi og settist pftur.
Eg veitti honum eftirför og hann end-
urtók þetta nokkrum sinnum. Fugl
þennan þekkti ég ekki. en athugaði
útiit hans og háttalag. Svo vfirgaf ég
fuelinn og hélt ferðinni áfram.
Þegar að Mörk kom. saeði é,f frá
hvað fvrir hafði borið og lvsti - útb'ti
fuglsins og háttum. pama á ba’num
var kona nokkuð við aldur. Ou^laug
að nafni. Sigurðardóttir. Hún hlýddi
á mál mitt, ásamt fieirum, Og begar
ég hafði lokið frásögninni, þá segir
Guðlaug:
..Þetta hefur verið ísakráka.“
Síðan þetta skeði, hefi ég aldrei
séð fugl líkan þessum og ekki hcrrt
nafn hans nefnt, fram að þessu. En
,,margt getur borið við á langri leið".
Fvrir nokkrum dögum hlustaði ég á
þáttinn „Náttúrlegir hlutir“ í útvnrp-
inu. Þar var lesið bréf utan af lands-
byggðinni. f þvf var lvst sialdgæfum
fugli. bréfritari vildi vita nafn hans.
Og þátturinn varð við beiðni hans, em
svarið var svohljóðandi: „Þetta hefír
verið fsakráka." En é" varð undrun
lostinn, að hevra orð Guðlaugar
tekin eftir (55 ár.
Vænt bótti mér um. að þessi lacrffi
maður staðfesti nafngift Gúðlaugar a
þessum féséna fugli.
17. aprfl IMó.
E.