Lesbók Morgunblaðsins - 27.05.1956, Síða 7
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
299
Læknavísindi
fyrir sig eina stund. Þar verður
. farið eftir fyrirfram ákveðinni
„dagskrá“ og aginn verður að vera
mjög strangur, því að ekkert má út
af bera. Menn mundu verða þarna
eins og hiól í vél.
— 0 —
Hvers vegna skyldum vér nú
hætta lífum margra manna, og eyða
þúsundum milljóna dollara til þess
að komast á þennan eyðihnött, þeg-
ar enn er svo margt órannsakað
hér á jörð? Er það vegna þess að
vér búumst við því að finna dýr-
mæta málma og ný frumefni? Nei.
Er það þá vegna þess að það hafi
mikla hernaðarþýðingu að ná fót-
fesíu á Marz? Fásinna. Búumst vér
þá við því að hitta þar mannkyn,
sem oss sé fremra að öllu leyti? Það
er nær óhugsandi.
Samt sem áður er ég viss um, að
ef nokkrar líkur eru tii þess að
vér getum flogið til Marz, þá verði
það reynt. Og vér munum gera
það enda þótt vér vitum hér um
bil fyrirfram hvað þar er að sjá.
Hvers vegna? Það er vegna þess-
arar sífelldu og óslökkvandi þrár
mannsins að sjá og skynja hvað
er á bak við næsta leiti. Vér verð-
um ekki í rónni fyrr en oss hefir
tekizt að komast til Marz Þótt eng-
in skynsamleg ástæða sé til þess
að íerðast þangað, munum vér
verða knúðir til þess af sömu þrá
og réði því, að menn gerðu hverja
tilraunina eftir aðra til þess að
komast upp á Everest-fjallið. Það
stóð þarna og ögraði oss — og það
var nóg.
Að mínu áliti er eina skynsam-
lega ástæðan fyrir flugi til Marz,
að með því getum vér aukið vís-
indalega þekkingu vora. Mjög fróð-
legt væri t. d. að vita hvernig seg-
ulmagnið hagar sér þar, hve öflugt
það er og hvernig það breytist. Líf-
eðlisfræðingar ættu þó sennilega
brýnast erindi þangað. Ef grænu
blettirnir á Marz eru gróður, þá
MEÐAL VIÐ SYKURSÝKI
Þýzkur læknir, dr. Ferdinand Bert-
ram, sem er yfirlæknir við Hamburg-
Barmbech sjúkrahúsið, tilkynnti fyrir
nokkru, að hann hefði notað súlfa-
töflur handa 82 mönnum með sykur-
sýki, og hefði árangur orðið furðulega
góður.
Læknar voru í fyrstu vantrúaðir á
þetta, en eftir 18 mánaða tilraunir i
Bandaríkjunum, er nú talið að sulfa-
meðalið muni vera gott handa sjúkl-
ingum, er tekið hafa veikina á fullorð-
ins aldri, en það muni gagnslaust handa
þeim, er fengið hafi hana á barns-
aldri. Ástæðan er sú, að þegar börn
fá sykursýki, þá er það vegna þess
að ekkert insulin framleiðist í líkama
þeirra. En hjá fullorðnum mönnum,
sem vejkjast, er það oft svo að í lík-
ama þeirra framleiðist nokkuð insulin,
en kemur ekki að gagni af einhverjum
ástæðum. Þennan galla getur nýa
meðalið lagað þannig, að líkaminn hafi
fullt gagn af því insulin, sem hann
framleiðir. Og fyrir sjúklinga er miklu
þægilegra að taka inn þessar töflur,
heldur en fá innspýtingar af insulin.
Nýa meðalið nefnist Z-55 og upp-
götvaðist af tilviljun, eins og svo margt
annað. Þýzku vísindamennirnir voru
að leita að sulfalyfi sem væri heppi-
mundu blasa þar við nýar upp-
götvanir, hvert sem litið væri. Og
það væri ekki ónýtt fyrir grasa-
fræðingana að kynnast gróðri, sem
dafnað hefir við svo örðug skilyrði
sem eru þar og gjörólík því sem er
hér á jörð.
Margt annað þyrfti einnig að at-
huga, en erfiðast verður að ákveða
á hverju skuli byrja. Mundu borg-
arar verða viljugir að leggja fram
10 þúsund milljónir dollara til þess
eins að fá að vita mismuninn á
halla segulskauts og mönduls
stjörnunnar? Eg er hræddur um
að þeir segi að sér komi það ekk-
ert við.
legra en þau, sem fyrir voru. Tilraun-
irnar voru gerðar á músum, en þær
veiktust og kom í ljós að það var vegna
þess, að sykurefni í blóði þeirra hafði
minkað að miklum mun.
VARIÐ YKKUR A KÖTTUNUM
í „British Medical Journal" er grein
eftir læknana Terence Brand og
Kenneth Finkel þar sem þeir vara
menn við því að láta ketti klóra sig
eða bíta, því að spilling geti hlaupið
þar í, vegna sýkils, sem fari í sárið.
Sýkill þessi er í jurtum, én berst á
klær kattanna þegar þeir eru úti og
eru að klóra eða hvessa klærnar. Af
klónum getur hann svo hæglega bor-
izt í gin kattarins og þess vegna geta
bæði klór og bit verið eitrað. Það er
alveg nýlega að menn hafa komizt
að þessu, vegna þess að eitrunar áhrif-
in koma ekki í ljós fyrr en þremur
vikum eftir að köttur hefir klórað
mann. Fá menn þá oft mikinn hita, en
áður heldu menn að það stafaði af
einhverju öðru. Kettirnir geta verið
heilbrigðir þótt þeir séu þessir sýkil-
berar. Læknarnir kalla þetta „cat-
schratch fewer“ (kattarklórssýki) og
hún getur verið svo slæm, að menn
verði að fara í sjúkrahús.
REYKINGAR OG KRABBI
Dr. Ernest L. Wynder, sem er fyrir
„Memorial Center for Car,cer“ í New
York, segist nýlega hafa fundið 18
órækar sannanir fyrir því að reyking-
ar valdi krabbameini í lungum og
hálsi. Hann gizkar á, að ef Bandaríkja-
menn og Bretar hættu að reykja, þá
mundi lungnakrabbi réna um 80%, en
það væri sama sem að 15.000 manns-
lífum væri bjargað árlega í Banda-
ríkjunum.
Nú fara fram víðtækar rannsóknir
á því hvað það sé í tóbaksreykingum
sem aðallega veldur krabbameini.
Menn eru nokkurn veginn vissir um
að það sé eitthvert efni í sótinu, sem
af reyknum kemur. Takist að finna
þetta efni, má vera að hægt verði
að ná því úr tóbakinu, svo að það
verði ekki jafn hættulegt og nú er.