Lesbók Morgunblaðsins - 06.01.1957, Blaðsíða 2
2
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
vík, og fyrsta verk okkar var að
hugsa fyrir útbúnaði til ferðalags-
ins, því að landið er hrjóstugt,
byggð aðeins með ströndum fram,
en ið innra aðeins jöklar og hraun.
Hvergi eru vegir, nema rétt í kring
um stærstu þorpin. Þar eru að-
eins götuslóðar og þess vegna verð-
ur að treysta á hesta til allra ferða-
laga. Samið hafði verið við Geir
Zoega að sjá okkur farborða, en
hann hefir um áraskeið útbúið leið-
angra útlendinga, sem komið hafa
til þess að kynnast náttúrufegurð
landsins, eða til þess að veiða í
inum ágætu laxám, sem þar eru.
Vilhjálmur Stefánsson hafði gert
ferðaáætlunina og var hún eigi að-
eins miðuð við það að við fengj-
um að sjá fegurstu staði, heldur
var einnig gert ráð fyrir því að
fara landveg frá Reykjavík til
Akureyrar og ríða norður Sprengi-
sand, þvert yfir landið. Það var
sýnt að við yrðum að ferðast
greitt, því að engir hagar eru fyr-
ir hesta á þessari leið og hvergi
afdrep fyrir ferðamenn. Okkur
var tjáð, að á þessari leið væri
allra veðra von, svo að við höfðum
keypt okkur ullarföt, regnfrakka
og reiðföt. En af fylgdarmönnum
okkar lærðum við hvernig bezt
er að búa sig í slík ferðalög: með
sjóhatt og sjóklæði, sem bundin
eru að úlfliðum og öklum, til þess
að verjast vindi og regni.
Við vorum sjö saman og við átt-
um að fá tvo fylgdarmenn og 28
hesta. Islenzku hestarnir eru táp-
miklir, en aðeins um 13 þverhand-
ir á hæð; þeir eru flestir vakrir
og er það greiður og þægilegur
gangur. Farangur okkar var sett-
ur í koffort, sem voru um tvö fet
á lengd og eitt á breidd og svo
voru þau hengd með krókum á
klakka. Fylgdarmenn okkar höfðu
sérstakt áhald, sem þeir nefndu ís-
lenzkar svipur. Það er skaft, um fet
á lengd og oft silfurbúið, en í end-
anum er löng leðuról. Og þegar
við vorum komnir á stað, dáðumst
við að því hvernig fylgdarmenn-
imir gátu notað þessar svipur til
þess að halda hestunum í hóp. Við
höfðum með okkur tvö tjöld, en
fylgdarmenn höfðu tjöld handa
sér.
Sunnudaginn 23. júlí vorum við
staddir á bænum Skriðufelli. Þá
var liðin erfið vika, eða þar um
bil. Allir vorum við óvanir því
að ferðast á hestbaki, en höfðum
nú orðið að sitja í söðlunum 7—10
klukkustundir á dag, oftast í þoku
og regni, og vorum nú alveg komn-
ir að lotum. Við höfðum séð þá
staði á íslandi, sem oftast hefir
verið skrifað um, svo sem Þing-
velli, þar sem Alþing var háð, Öx-
arárfoss, Geysi og Gullfoss. Við
höfðum haft náttstað að Hruna og
Stóranúpi, og nú vorum við komn-
ir að seinasta bygðu bóli áður en
við kæmum til Norðurlands.
MISLITUR HÓPUR
LEGGUR Á ÖRÆFIN
Snemma næsta morguns komu
tveir leiðsögumenn, sem voru sér-
staklega ráðnir til þess að fylgja
okkur yfir Sprengisand. Okkur var
sagt að þetta væri nauðsynlegt, því
að fáir íslendingar og engir útlend-
ingar hefði farið þessa leið sein-
ustu 25 árin. Fylgdarmaður okkar
frá Reykjavík var Johannes Zoéga,
frændi Geirs Zoéga. Þetta var hár
og grannvaxinn maður um sjötugt
og hafði afar mikið hvítt hár og
skegg. Árið 1881 hafði hann fylgt
leiðangri Peake’s yfir Sprengisand,
og skömmu síðar gat Looke um
hann í leiðsögubók sinni fyrir ís-
land og sagði að „hann væri tví-
mælalaust bezti fylgdarmaður, sem
hægt væri að fá á íslandi“. Með
honum var ljóshærður og geðsleg-
ur piltur, sem hét Sveinbjöm Sæ-
mundsson. Sigfús Blöndahl var
með okkur frá Reykjavík sem yfir-
maður fylgdarmanna.
Það hefir verið heldur bágborin
sjón að sjá okkur þegar við lögð-
um á stað frá Skriðufelli. Hver
maður var klæddur þannig, er
hann sjálfur helt að hentast væri.
Eg man eftir því að Bayer var
með loðhúfu með eyrnaskjólum, og
í skinnjakka. Noyes hafði farið að
ráðum fylgdarmanna og var í sjó-
klæðum með sjóhatt á höfði. Eg
var með Burberry-hjálm á höfði og
í reiðfötum, og voru á þeim heljar
miklir vasar, sem eg hafði troðið
í eins miklu af farangri mínum
og unnt var, og hefi því verið fer-
legur tilsýndar. Hestarnir sýndust
allt of litlir fyrir ferðamennina því
að margir þeirra voru hávaxnir,
svo að þegar þeir Farabee, Noyes
og Zoéga gamli voru komnir á bak,
þá virtust þeir ná með fætur til
jarðar. Nú voru allar götur horfn-
ar og vegleysur einar framundan.
Eftir að fylgdarmennirnir bætt-
ust í hópinn hafði hestunum fjölg-
að, svo að nú voru þeir 35. Lausir
hestar og klyfjahestar voru reknir
í hóp á undan. Stundum tók ein-
hver þeirra sig út úr hópnum og
hljóp þvert úr leið. Við komumst
fljótt að því, að þýðingarlaust var
að ríða á eftir þeim; eftir því sem
maður þeysti hraðar, eftir því
hertu þeir á sér. Það var um að
gera að ríða krók og reyna að kom-
ast fyrir þá, til þess að geta rekið þá
saman við hópinn aftur. Farabee
fann upp á því að fylla vasa sína
með steinum og fleygja þeim fyrir
þá hesta, sem ætluðu að taka sig út
úr, og tókst oft að stöðva þá.
Þennan dag riðum við yfir tvær
ár, Fossá og Dalsá. Leiðin lá nú til
norðausturs og í fjarska sáum við
eldfjallið Heklu, og nokkru seinna
blasti inn mikli Hofsjökull við
sjónum. Nú var það, sem sjaldan
skeði, að veður var gott og bjart.
En samt sem áður vorum við fegn-
I