Lesbók Morgunblaðsins - 03.02.1957, Síða 11
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
71
Níræði bátasmiðurinn
-ir Indíánar voru vinir mínir, hafði
eg þegar fengið hálfgildings leyfi,
en mér var þó ljóst að illa mundi
fara fyrir mér ef einhver ókunn-
ugur rækist á mig þarna. Að lokum
gáfust hundarnir upp á því að
gelta að mér, og í því kom Sam
Tommy aftur.
„Allt í lagi“, sagði hann. „Þú
mátt koma, en þú verður að fara
í einu og öllu eftir því sem töfra-
maðurinn segir þér.“
Rétt á eftir sat eg á trjábol fyrir
framan töframanninn og hlustaði
á hvað eg mætti gera og hvað eg
mætti ekki gera, hvar eg mætti
vera og hvar eg mætti ekki vera.
Honum var umhugað um að eg
truflaði ekki launhelgar þeirra.
Þetta var árið 1930, og þá voru
allar reglur þeirra strangari en
nú er og þeir tortryggnari í garð
hvítra manna. Síðan hefi eg oft
komið á þessa hátíð.
FRÁ HÁTÍÐINNI
Hátíðin fer fram á þeim afvikn-
asta stað, sem töframaðurinn get-
ur fundið. Hún hefst með nýu
tungli, annað hvort seinast í júní
eða fyrst í júlí, en þá byrjar korn-
io að þroskast. Stendur svo hátíð-
in í fimm daga. Ef einhver Indíáni
getur ekki komið á tvær hátíðar í
röð, missir hann þegar réttindi sín
nema því aðeins að hann gangi
undir sérstaka siði hjá töframann-
inum.
Markaður er hringur, um 40 fet
í þvermál, og í honum miðjum
logar bál. Að vestanverðu við
þennan hring er „choka thlakko“,
eða stóra húsið, þar sem karlmenn-
irnir halda til. Þangað má engin
kona koma.
Fyrstu tvo dagana er tekið til
á svæðinu og menn ganga á milli
kunningjanna. Síðdegis er svo
knattleikur. Er þar reistur upp 30
feta hár staur og er listin að hæfa
hann með skinnknetti. Þegar
rökkvar, safnast fólk saman um-
hverfis bálið og dansar gleðidansa,
svo sem krókódíladans og stein-
bítadans, og gengur svo til nátt-
mála.
Þriðja daginn er átveizla. Töfra-
maðurinn kemur með tvö naut,
slátrar þeim og útbýtir kjötinu.
Konurnar eru allan daginn við
matreiðslu og bera soðið kjöt til
stóra hússins. Og allan daginn
virðast mennirnir sitja að snæðingi
— þeir eru að búa sig undir 30
klukkustunda föstu, sem hefst um
miðnætti.
Næsti dagur er ráðstefnudagur.
Þá má enginn óviðkomandi vera
við. Þetta er eini dagur ársins þeg-
ar allir fá að horfa á töfraskjóð-
una. Erfitt er að lýsa henni. Þetta
er belgur af dýri og í honum eru
geymdir 600—700 hlutir — svo sem
hornbrot, steinar og þess háttar —
mjög hversdagslegir og ómerkileg-
ir hlutir á að líta, en hafa fólginn
í sér töfrakraft að áliti Indíána.
Hver hlutur er geymdur í ofur-
litlum skinnpung, en öllum er þeim
svo raðað í belginn.
Indíánar trúa því að guðimir
hafi gefið sér þessi töfur, og þar
sé allt sem þeim getur til góðs
orðið. í þeirra augum er hver
gripur lifandi og gæddur sérstök-
um krafti. Og til þess að halda
þeim lifandi og stuðla að velferð
manna, er Korndansinn haldinn.
Sam Jones, töframaður Creek Indí-
ána, sagði mér, að ef Korndansinn
færi ekki fram í þrjú eða fjögur ár,
þá mundu allir gripirnir deya, og
þá væri úti um Indíána.
Margt af þessu eru verndargrip-
ir í stríði. José Billy, fyrrverandi
töframaður hjá Cypress Indíánum,
sagði mér svo frá
„Þegar regnið kemur, þá kemur
elding og hittir tré og þyrlast nið-
ur eftir því. Indíánar grafa hana
upp. Það er hvítur steinn og gegn-
sær og hann er kallaður þrumu-
fleygur“.
„Hvaða gagn gerir hann?“ spurði
eg-
„Hann er notaður í stríði. Þeir
sem hafa hann fara út í fenin,
hvítir menn geta ekki komið á eft-
ir, sjá þá ekki, vita ekki að þeir
eru þar“.
Og svo er það sem Indíánar
kalla brot af vinstra horni á furðu-
snák. Þeir segja að hægra hornið
hefði verið betra, því fylgi meiri
kraftur, en Indínáar gátu ekki náð
í það. Með því að halda þessu í
lófa sér og syngja, seiddu gamlir
veiðimenn að sér veiðidýr. En nú
er þessi hlutur dauður.
TÖFRABELGURINN
Á ráðstefnudaginn fer töframað-
urinn snemma í bað og syngur
morgunbæn sína. Síðan gengur
hann beint í austur, þangað til
hann hverfur. Þegar hann kemur
aftur, er hann með töfrabelginn
meðferðis. Á danssvæðinu opnar
hann belginn, tínir hann alla
pungana upp úr, skoðar í þá, bind-
fyrir þá aftur, eða lætur einhvem
hlut í nýan pung. Þegar hann hefir
athugað allt hengir hann belginn
upp á 10 feta háan staur, sem er