Lesbók Morgunblaðsins - 10.02.1957, Page 4
80
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Ósýnilegur heimur
að hreyfa mig. Vafalaust hefur
Guðmundur séð tófuna og veit því
betur en eg hvað gera skal. Hann
á því að gefa mér merki.
Skyndilega og óvænt dynur við-
vörunaröskur læðunnar yfir mig,
ógnþrungið og tryllingslegt. Eg
hrekk saman. Mér heyrist það vera
í grjótinu rétt innan við mig á
svipuðum stað og tófan var áður.
Eg sný mér við, rís á kné, lyfti
höfðinu og miða byssunni í áttina.
Eintómir steinar. Eg hækka mig
meira, ef ske kynni að eg sjái ofan
á tófuna, þótt eg viti að það er
háskaspil. Eg sé ekkert nema grjót.
Ha — jú, þama sér á eyrun og
kollinn á henni yfir stein. Færið
er langt — bara að eg sæi ofur-
lítið meira á hana. Eg sé að hún
horfir til Guðmundar og hefir því
ekki hugmynd um að eg sé þarna
á melnum. Skotið bylur. Tófan
tekst á loft og orgar. Skottið sveifl-
ast í hring. Eg sprett upp eins og
örskot. Nú er gott að hafa fjöl-
skotabyssu, ef maður þyrfti að
skjóta á hana aftur og aftur. Ó-
þarft. Læðan byltist um og virðist
ekki skynja nærveru mína. Eg
gríp í skottið og slæ hausnum við
stein.--------
Þetta er gömul læða, lítil og
rýr.
Þarna eru þá fjórar tófur dauð-
ar, þrjár hvítar og ein mórauð. En
allt bendir til að enn vanti tvö
börnin af þeim, sem frúrnar sáu,
svo glögg var frásögn þeirra. Þess
má geta, að 25. okt. s. 1. náði eg
mórauðri læðu á þessum slóðum,
yrðling frá í vor. Hvít tófa sást þar
einnig um svipað leyti. Sennilega
er það seinasti meðlimur fjöl-
skyldunnar, seinasta bamið, sem
frúmar sáu að leik.
— O —
Þegar heim kom, vóg eg tófum-
•r. Fullorðni refurinn var 3,6 kg.,
yrðiingsrsfurinn 3,5 kg., yrðlings-
HEIMURINN er tvenns konar.
Fyrst er efnisheimurinn, sem vér
kynnumst með skilningarvitum
vorum og alls konar verkfærum.Og
svo er andlegi heimurinn, sem er
ið innra með oss, heimur, sem
ekkert auga fær litið og ekki verð-
ur mældur með verkfæmm.
Eg mæti manni á götu, og með
skilningarvitum mínum gerieg mér
grein fyrir hvemig hann er. Eg tek
eftir því hvort hann er hár eða
lágur, grannur eða þrekvaxinn. Eg
geri mér grein fyrir því hvort hann
er ungur eða gamall. Eg tek eftir
augnalit hans og hárlit. Eg veiti
því athygli hvort hann er nýrak-
aður, órakaður, eða með skegg.
Með eyrunum heyri eg rödd hans
og tek eftir því hvort hún er há eða
lág, dimm eða skræk og hvernig
hljómfallið er. Og þannig held eg
áfram að kynnast honum. En þegar
skilningarvit mín hafa numið allt
viðvíkjandi þessum manni — hvað
veit eg þá mikið um hann í raun
og veru? Eg veit bókstaflega ekk-
ert nema um nokkur líkamsein-
kenni hans. Um innra mann hans
veit eg ekkert — tilfinningar hans,
læðan 3 kg. og gamla mamma 2,8
kg. Börnin voru vaxin henni yfir
höfuð.
Sama daginn fór Guðmundur
með refafjölskylduna út að Ærlæk,
til að sýna hana refaveiðistjóran-
um okkar, Jóni Sigfússyni, og fleir-
um sem þangað komu. Furðaði
menn á veiðinni og skoðuðu hana
í krók og kring. Og hvenær sem
þetta berst í tal hér í sveitinni, þá
verður öllum á að segja hið sama:
„Þetta voru miklar blessaðar
irúr“.
hugsanir, reynslu, endurminning-
ar, innræti o. s. frv.
En setjum nú svo, að eg væri
fær um að kryfja hann (án þess
að valda honum tjóni) og skoða
heila hans, hjarta og önnur líf-
færi, þá mundi eg kynnast því að
nokkru hvernig þessi líffæri starfa.
Eg mundi sjá að hjartað dælir blóð-
inu út í æðarnar. Eg mundi sjá
hvernig meltingarfærin starfa. En
samt sem áður væri eg engu nær
um það hvernig maðurinn er í raun
og veru.
Setjum nú ennfremur svo, að eg
gæti tekið sýnishorn af heila hans,
öðrum líffærum og holdi, skoðaði
þetta undir smásjá og léti efna-
greina það. Hverju mundi eg nær?
Eg mundi vera jafn ófróður og áð-
ur um „innra manninn“, aðeins
hafa kynnzt líkamanum, sem er
ekki nema stundar fyrirbrigði.
Þetta er nú sannleikurinn um
manninn. En hvernig förum vér
að þegar vér viljum kynnast al-
heiminum? Vér lítum svo á, að ef
vér getum fært takmörk efnis-
heimsins nægilega vítt út, þá mun-
um vér finna ráðninguna á því,
sem Maeterlinck kallaði „Ráðgát-
una miklu“. Vér hyggjum að með
þessu munum vér finna orsök alls,
og þar á meðal öðlast skilning á
lífinu.
ANDLEGI HEIMURINN
Forfeður vorir voru ekki haldnir
þessari villu fyrir nokkrum öld-
um. Þeir vissu að maðurinn var
annað og meira en líkami. Þeir
hugsuðu sér manninn sem sál, og
líkaminn var aðeins bústaður
hennar. Þeir sáu að alheimurinn
var ekki guð, heldur bústaður guðs.
Bæði maðurinn og alheimurinn