Lesbók Morgunblaðsins - 24.02.1957, Blaðsíða 4

«
112
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
xnun hafa trúað því að óreyndu,
að menn gæti fengið alvarlegt
drep í fætur af því að vera á sjó
að sumarlagi.
Benedikt Sveinsson sýslumaður
kom til Raufarhafnar 2. júlí og
ætlaði að taka skýrslu af þeim
þremur hrakningsmönnum, er þá
voru á lífi. Þeir hétu John Taylor,
James Reid og Alexander Philips.
En svo voru mennirnir þá sjúkir
enn, að læknir taldi ekki ráðlegt
að taka þá til rækilegrar yfir-
heyrslu, né láta þá vinna eið að
framburði sínum. Varð það þá úr,
að sýslumaður lét þá gefa sér skrif-
iega skýrslu, og urðu þeir að vinna
að henni með hvíldum. En skýrsla
þessi varð mjög ruglingslega rituð
og réttritun svo slæm að ekki var
borið við að þýða hana, heldur var
hún lögð með öðrum skjölum, er
sendast skyldu út. Sýslurnaður læt-
ur þess þó getið, að hann efist ekki
um að mennirnir hafi reynt að
hafa skýrsluna sem sannasta og
réttasta.
BÁTARNIR
Þeir voru báðir nákvæmlega
eins, og er þetta lýsing á bátnum,
sem kom að landi á Brimnesi:
— Hvalveiðabátur tæplega 12
álna langur stafna milli, 2 al. 20
þuml. breiður, hvítmálaður utan
með rauðri og svartri rönd, en að
innan blár og rauður, með 5 þóft-
um og 2 ræðum á hvort borð. Milli
3. og 4. þóftu er fastur kassi með
jámhring í hvorum gafli. í stafni
er umbúnaður fyrir hvalabyssu,
ekkert stýri, en útbúnaður til þess
að stýra með ár. Báturinn er
merktur á bakborðskinnung:
„Chieftain“, en á stjórnborða:
„Dundee“. Aftur við skut er öðr-
um megin ártalið 1884, en hinum
megin Nr. 3. Þessi bátur virðist
alveg nýr og óskemmdur. Neðan
við merkin í stafni er máluð hönd,
sem heldur á rýtingi. —
í hvorum bát var hvalabyssa
með ártalinu 1884, 5 árar, áttaviti,
dregg, skutlar og ýmis önnur áhöld,
þó nokkru meira í bátnum, sem
kom á Raufarhöfn. Báturinn, sem
lenti hjá Brimnesi var boðinn upp
í Þórshöfn 5. sept. og keypti Jakob
Gunnlögsson verslunarstjóri hann
ásamt öllu er í var, fyrir 112 krón-
ur. Hinn báturinn var boðinn upp
í Raufarhöfn 2. júlí og seldur fyrir
323.80 kr. með öllu sem í var.
FLUTNINGUR TIL
HÚSAVÍKUR
Sjúklingarnir lágu nú í veitinga-
húsinu á Raufarhöfn og þurfti
tvær stúlkur stöðugt til þess að
hjúkra þeim. Varð að skifta um
umbúðir á fótum þeirra á hverjum
degi og fægja sárin. Mikil útferð
og blóðvilsa kom úr sárunum og
var að þessu óþolandi vondur þef-
ur, svo að varla var unnt að draga
andann meðan skift var á þeim.
Þessi útferð ónýtti og algjörlega
sængurfötin.
í 40 daga lágu þeir þarna, en þá
var talið að tveir þeirra, James
Reid og Alexander Philips, væri
orðnir svo hressir, að hægt væri að
fara með þá sjóleiðis til Húsavíkur.
Var nú leitað fyrir sér um bát og
menn til þess að flytja þá, en það
ætlaði ekki að ganga greiðlega.
Enginn bátur var svo góður á Rauf-
arhöfn, að hættulaust gæti talist að
fara á svo langa leið með tvo sjúkl-
inga. Gaf enginn maður kost á sér
til slíkrar ferðar. Varð það þá úr
að hvalabáturinn var tekinn
traustataki. Hann þurfti nokkurr-
ar viðgerðar og svo varð að smíða
á hann siglu og gaffal og sauma
segl. En að því búnu fengust fjór-
ir úrvalsmenn til ferðarinnar og
Árni Árnason inn fimmti og var
hann formaður. (Hann var seinna
um langt skeið starfsmaður hjá
Kaupfélagi Norður Þingeyinga).
Segir nú ekki aí ferðum þeirra
nema að þeir voru tvo daga á leið-
inni til Húsavíkur og komu þang-
að heilu og höldnu. Þar skildu þeir
bátinn eftir og fóru landveg heim
og voru 4 daga á því ferðalagi.
Áður en sjúklingarnir lögðu í
þetta ferðalag, urðu þeir að fá al-
fatnað, nærföt, sokkaplögg og ytri
fatnað. Þegar til Húsavíkur kom,
var þeim komið fyrir í gistihús-
inu hjá Sveini Víking Magnússyni
og dvöldust þar frá 12.—25. júlí.
Á hverjum degi þurfti að hreinsa
og binda sár þeirra, og enn var
útferðin úr sárunum svo mikil, að
rúmföt þeirra ónýttust og einnig
nærföt.
Sýslumanni var í mun að koma
sjúklingunum til Húsavíkur, því
að þangað var von á skipinu
„Uranía“, og átti það að fara beint
til Skotlands. En svo var um þessa
tvo menn, að læknir taldi þá ekki
færa að ferðast á hestum, og þess
vegna voru þeir fluttir sjóleiðis. En
þá var sá þriðji, John Taylor, enn
svo lasinn, að læknir treysti hon-
um ekki einu sinni til þess að
ferðast sjóveg. Varð hann því eftir.
En 20. júlí kom læknirinn sjálfur
með hann til Húsavíkur. Hafði
hann verið vel út búinn á Raufar-
höfn, í nýum alklæðnaði og regn-
kápu, og auk þess 1 nýum skinn-
leistum. Var lagt á #tað með hann
landveg, en þegar kom að Ærlækj-
arseli í Axarfirði, var maðurinn
svo aðfram kominn, að lengra
komst hann ekki á hesti. Var þá
fenginn bátur og hann fluttur sjó-
veg frá söndunum til Húsavíkur.
„Urania“ kom til Húsavíkur 26.
júlí. Vildu þeir Reid og Philips þá
endilega fara með skipinu og leyfði
læknir það, en aftók að John
Taylor færi, því að hann væri langt
frá því að vera ferðafær, vegna
þess hvað hann hafði farið illa á
ferðalaginu frá Raufarhöfn.
Taylor varð því eftir þegar hinir
fóru og hann dvaldist í gistihúsinu
4