Lesbók Morgunblaðsins - 10.03.1957, Page 2

142
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Reykjavík um 1845
Hann kom í prentsmiðjuna til
Einars Þórðarsonar, og segir að
allir ókunnugir muni furða sig á
því hve mikið sé prentað þar af
bókum, og auk þess blöðin Ingólf-
ur og Þjóðólfur. Þau sé ámóta og
ensk blöð hafi verið á 17. öld. Það
sé íurðulegt að hægt sé að gefa
út blöð á íslandi, þar sem hvorki
sé vegir né póstsamgöngur.
Einnig leit hann inn í salinn, þar
sem Alþingi var háð, eða þessi
smámynd af þingi og hafi þar ver-
ið furðu fátæklegt. Tvö upphækk-
uð sæti hafi verið þar, annað fyrir
Trampe greifa en hitt fyrir forseta,
og milli þeirra hafi hangið mynd
af sálugum Danakonungi. Þar um-
hverfis var tvöföld sætaröð í hálf-
hring og þar sátu þingmennirnir.
Auk þess hafi verið sérstakir stól-
ar fyrir skrifara.-----
DUFFERIN LÁVARÐUR kom
hingað sumarið 1856 og var
Sigurður Lár. Jónasson cand.
phil. fylgdarmaður hans. Þeir
ferðuðust víða um jand. Dufferin
skrifar lítið um Reykjavík annað
en veizluglaum og er því að
mestu sleppt. Hann fekk mikið
dálaeti á íslendingum og kom það
bezt fram síðar, er hann var
orðinn landsíjóri í Kanada, því
að þá lét hann Vestur-íslendinga
njóta þess. — Það sem hann seg-
ir um biskupskápuna, er mis-
skilningur, en hér er átt við
biskupskápu Jóns Arasonar.
Þrátt fyrir það að Reykjavík var
ákveðinn staður af guðlegri for-
sjón, eigi síður en Róm og Aþenu,
þá kemst hún ekki í samjöfnuð við
þær. Borgin er ekki annað en þyrp-
ing einlyftra timburskála, er standa
meðfram ströndinni, en til beggja
handa eru úthverfi með torfbæum.
Allt um kring er eyðilegt hraun,
sem einhvem tíma hefir ollið gló-
andi upp úr iðrum jarðar og runn-
ið hvæsandi fram í sjó. Ekkert tré
og enginn runni lífgar upp um-
hverfið, og fjöllin eru of fjarri til
þess að þau geti verið bakgrunnur
byggðarinnar. En framan við hvert
kaupmannshús blaktir snotur veifa.
Og þegar maður gengur eftir
þröngum götunum, þar sem enginn
vagn hefir nokkuru sinni þyrlað
upp ryki, blasa við manni potta-
blóm í gluggum, milli hvítra
mussulíns-tjalda. Þá sannfærist
maður um, að þrátt fyrir það, þótt
húsin sé tilkomulítil að utan, þá
skapa konurnar fegurð og þægindi
innan veggja.
Þegar á öðrum degi vorum vér
ekki lengur í framandi landi. Allir
kepptust um að bjóða oss heim og
létu skína í að vér gætum ekki
gert sér meiri greiða en níðast á
gestrisnu sinni. Er þar skemmst frá
að segja að eg hafði þá ánægju
næstu daga að kynnast fjölda mörg-
um merkismönnum og fögrum
konum, og taka þátt í óteljandi
morgunverðum. Og þá er það jafn
sjálfsagt að tæma flösku með hús-
ráðanda, eins og að heilsast, og að
neita að drekka úr glasi álíka
dónaskapur eins og að gleyma að
taka ofan. Húsfreyurnar ganga um
beina, og þá er líka auðskilið að
maður getur ekki skotið sér undan
þessu. Hvað á maður að gera þegar
gullinhærð jungfrú fyllir glas
manns og biður hann að drekka í
botn? Þótt eitur væri í bikarnum
yrði hann að bera sig mannalega
og tæma hann, eins og ég gerði.
Annars get eg bætt því við, að þrátt
fyrir drykkjuskapinn, fekk eg
margar góðar upplýsingar í þessum
heimsóknum. Og þeir, sem eg
komst í kynni við, voru yfirleitt
mentaðir og háttprúðir menn, glað-
ir, hraustir, viðkunnanlegir og
alúðlegir í öllu viðmóti.
Á sunnudaginn fór eg í dóm-
kirkjuna. Þetta er miðlungs stór
bygging, sem tekur 3—400 manns.
Hún er gömul en nýlega viðgerð.
íslendingar eru Lúterstrúar og
presturinn var í svartri hempu með
kraga um hálsinn, svipaðan þeim,
sem eru á biskupsmyndum frá tíð
Jakobs I. Þetta var í fyrsta skifti
að eg heyrði ræðu á íslenzku og
mér fannst málið dillandi þýtt, en
kunni þó ekki við þann seim, sem
dreginn var í lok hverrar setning-
ar.
Eins og á öllum helgistöðum frá
sköpum veraldar, voru konur hér
í meirihluta. Sumar voru með hatt
á höfði en aðrar í þjóðbúningi og
með skotthúfu á höfði.
Áður en messu lauk gekk prest-
ur úr stólnum og klæddist dýrindis
4