Lesbók Morgunblaðsins - 10.03.1957, Blaðsíða 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
145
Reykjavík 1859 (Symington)
ANDREW W. SYMINGTON,
skozkur maður, kom hingað
1859, og varð samskipa Forbes.
Alþingi var þá háð í Mennta-
skólanum og hann fekk að koma
þar og lýsir því hvernig þar var
umhorfs. Honum leizt vel á ís-
lenzku þingmennina, þótt það
væri bændur, og hann er hrif-
inn af blöðunum, sem þá voru
gefin út.
Skipið rennur inn á höfnina og
Reykjavík, höfuðborg íslands, blas-
ir við okkur. í miðju er kirkjan,
byggð úr tígulsteini og brún á lit,
og á hæð til vinstri er vindmylna.
Þetta eru húsin, sem mest ber á.
Við næstu götu er einföld röð
dökkra danskra timburhúsa og
snúa þau framhlið að sjó. Okkur
er sagt að þetta sé búðir kaup-
manna. Á mörgum þeirra eru fána-
stengur og þar blakta danskir fán-
ar. Margar litlar trébryggjur eru
í fjörunni fram af húsum þessum.
Þar eru konur á ferð, líkastar
fiskikonunum í Calais, „veður-
barðar, grettar og hrukkóttar“ og
virðast „óútreiknanlega gamlar“,
en með þeim eru þó aðrar yngri
og laglegri. Allar bera þær fisk á
bakinu úr bátum upp 1 vöru-
geymslurnar. Allar hafa þær hinn
sama snoturlega íslenzka höfuð-
búnað, litla kollhúfu, festa með
prjóni í hnakkanum. Við kollhúf-
una er silfurhólkur og úr honum
lafir mikill silkiskúfur niðúr á öxl.
Tvær götur liggja upp frá höfn-
inni þvert á stefnu aðalgötunnar.
Við þá sem er vinstra megin stend-
ur hús stiftamtmanns og annara
embættismanna. Þessi gata liggur
að húsinu, þar sem Alþingi er háð,
og þar sem Bjarni Jónsson rektor
stjórnar eina mentaskóla landsins.
Við hina götuna eru búðir og íbúð-
arhús. Þar býr Jón Guðmundsson
forseti Alþingis, málfærslumaður
og ritstjóri. Gatan liggur að gisti-
húsinu og húsi Jóns Hjaltalíns
landlæknis. í sömu átt, en hærra
og lengra burtu, er afskekktur
kirkjugarður.
Milli þessara tveggja þvergatna
standa húsin á víð og dreif og við
flest þeirra er garðhola.
Borgin virðist fremur dönsk en
íslenzk, en í úthverfunum báðum
megin við hana eru nokkrir fiski-
mannakofar með torfþökum. Þeim
svipar meira til hins almenna
byggingarlags út um landið.
Það er brennandi sólskin og þeg-
ar bátur okkar lendir við bryggju,
er þar hópur manna og kvenna til
að sjá hvaða farþegar komi. Sum-
ar ungu stúlkurnar eru mjög lag-
legar og í hinum snotra íslenzka
búningi, og með litaða leðurskó á
fótum. Þar eru einnig konur með
klút eða sjal, sem þær hafa slegið
snyrtilega um höfuð sér.
Vegna þess að engir vegir eru á
íslandi, þá eru þar heldur engir
vagnar. Við sáum einar hjólbörur,
sem framtakssamur kaupmaður
átti, og okkur var sagt að þetta
væru einu hjólbörurnar, sem til
væri á landinu.
Heimili stiptamtmanns og Rand-
rups lyfsala eru miðstöðvar sam-
kvæmislífsins í Reykjavík og þang-
að koma allir útlendingar. Hafi
maður meðmælabréf til einhvers
af heldri mönnum Reykjavíkur,
verður maður að heimsækja þá
alla, annað mundi valda óánægju.
Við fórum að skoða kirkjuna,
sem stendur á opnu svæði handan
við bæinn rétt hjá dálítilli tjörn.
Þetta er nýtízku bygging úr múr-
steini og kölkuð. Inni í henni eru
snotrar stúkur, þar eru svalir,
orgel o. s. frv. og hún rúmar 3—400
manns. Altaristaflan er af uppris-
unni, en merkilegasti hluturinn þar
er skímarlaug Thorvaldsens. í
skrúðhúsinu opnaði séra Ólafur
Pálsson nokkrar kistur og sýndi
okkur skrúða presta og biskups.
Þar var mikil biskupskápa, sein
Júlíus páfi II. hafði gefið á 16. öld.
Hún er úr flaueli, útsaumuð með
gulli.
Á lofti kirkjunnar er einn salur
og þar er bókasafn Reykjavíkur
og í því um 6000 bindi af íslenzk-
um, dönskum, latneskum, frönsk-
um, enskum og þýzkum bókum.
Gistihúsið í Reykjavík er í raun-
inni ekki annað en veitingahús. Þar
er knattborðssalur fyrir franska
sjómenn. Þar er setustofa, þar sem
heldra fólkið kemur saman. Uppi
á lofti er ofurlítil setustofa og tvó
eða þrjú svefnherbergi. Við gát-
um ekki fengið inni þar, svo að
við urðum að fara um borð í
„Arcturus“ um kvöldið og sofa þar
um nóttina.