Lesbók Morgunblaðsins - 10.03.1957, Síða 15

LESBÓK ívlORGUNBLAÐSINS
155
Ónæmi sýkla fer vaxandi
hann viskíflöskur upp úr töskunni.
Síðan snaraðist hann niður að sjó
og sótti fjórar vænar skeljar.
„Hér eru bikarar“ sagði hann.
„Nú höfum við bikara“.
Viskíið tók í sig saltbragð úr
skeljunum, en enginn hafði neitt
út á það að setja. Eg spurði hvers
vegna hann gæfi ökumanni ekki
í staupinu líka.
„Það eru lög hér, að hafi bíL
stjóri bragðað áfengi og lendir svo
í umferðaslysi, þá er hann dæmd-
ur í tíu daga varðhald“, svaraði
verkfræðingurinn. „Verði honum
það sama á aftur, missir hann
ökuréttindi. Sá sem nú situr við
stýrið bragðar ekki áfengi í dag.
Næsta skifti fær hann sér neðan
í því, og þá er einhver annar við
stýrið“.
Kappreiðarnar stóðu í fjórar
klukkustundir, og klukkan var
orðin sjö þegar við stigum á bíl-
inn aftur.
„Ef við skreppum nú heim til
Ólafs, þá getum .yið fengið glös“
sagði verkfræðingurinn.
Svo var ekið heim til Ólafs.
Hann bjó í hálfsmíðuðum sumar-
bústað. Hann átti nóg af glösum,
og enn var viskíflaska dregin upp
úr töskunni. Ólafur átti líka flösku.
Og klukkan var orðin níu er við
ókum til Reykjavíkur og beint á
Hótel Borg.
„Eigum við ekki að fá okkur
hressingu?" sagði verkfræðingur-
inn.
Við fengum allskonar hressingu,
bjór, svartadauða (eins og íslend-
ingar kalla), ákavíti og svarta-
dauða aftur, og spjölluðum um
hesta og kappreiðar. Klukkan 11
fórum við heim til bókhaldarans og
þar sátum við að drykkju til kl.
þrjú um nóttina.
„Þetta hefir verið ágætur dag-
ur“, sagði lögfræðingurinn, „og nú
skulum við efna til okkar eigin
kappreiða".
AÐ var árið 1928 að brezki lækn-
irinn dr. Alexander Fleming
fann upp penicillin. Með því hófst
nýtt tímabil í sögu gerlafræðinnar.
Hér var fundið að hægt var að
beita örsmáum lífeindum með góð-
um árangri gegn vissum tegundum
gerla, sem mannkynið hrjá. Að
vísu var gerlafræðin þá enn svo að
segja á byrjunarstigi, svo að það
var ekki fyr en 15 árum seinna
að farið var að nota penicillin til
lækninga. En þá hafði gerlafræði
fleygt mjög fram, eftir að raf-
eindasjáin kom til sögunnar.
Penicillin var talið undralyf, og
átti það nafn vel skilið. Það lækn-
aði ýmiskonar krankleika svo fljótt
að furðu sætti. Nú var t. d. hægt
að lækna lungnabólgu þegar í stað,
og allskonar ígerðir og meinsemdir.
Hér var stórsigur unninn á sviði
læknisfræðinnar, og menn vonuðu
að sá sigur væri algjör.
En nú er farið að brydda á ýms-
um áhyggjum í sambandi við þetta.
Læknar hafa komist að því, að
Þá fórum við út í bílinn aftur
og þeystum út úr Reykjavík, fyrst
eftir þjóðveginum og síðan eftir
troðningum heim að bóndabæ, sem
stendur þar undir fellunum. Bónd-
inn náði í hesta og reiðtygi.
Ökumaður horfði með áhyggju-
svip á meðan bóndi lagði á hest.
En bóndi gaf okkur hornauga og
rétti honum síðan tauminn.
„Á íslandi eru það lög“, sagði
bóndi með áherzlu, „að enginn sem
er undir áhrifum áfengis má aka
bíl. Á mínu heimili eru það lög
að enginn má fara á hestbak nema
hann sé fær um að stýra bíl“.
Ökumaður var því sá eini, sem
fekk hest.
áhrif penicillins fara minkandi.
Þar sem lítill skammtur af því
dugði áður til skjótrar lækningar,
þá þarf nú miklu stærri skammt
og þó óvíst að dugi.
Þetta er vegna þess, að ýmsir
gerlar eru orðnir ónæmir fyrir
penicillín. Samkvæmt skýrslu frá
einu helzta sjúkrahúsinu í London,
kveður svo ramt að þessu, að um
80% af þeim gerlum, er penicillinið
gerði fyrst út af við á fám klukku-
stundum, láta nú engan bilbug á
sér finna, jafnvel þótt stærstu
skammtar sé gefnir.
En það eru ekki aðeins Englend-
ingar, sem hafa þessa sorglegu sögu
að segja. í Nýa Sjálandi fengu 19
ungbörn nýlega smitandi lungna-
bólgu, en við þeirri tegund lungna-
bólgu hafði penicillin virst óbrigð-
ult. Læknarnir gripu auðvitað til
þessa meðals, en það hreif ekki,
og 8 börn dóu.
Líklegt er talið, að eins fari um
önnur fúkkameðul, svo sem strep-
tomycin, að áhrif þess fari dvín-
andi. Mörg önnur fúkkalyf eru til
og geta sum þeirra ef til vill komið
í staðinn fyrir penicillin, en lækn-
ar telja þó hættu á, að þegar gerlar
eru orðnir ónæmir fyrir einu
þeirra, þá muni líkt fara um hin.
Það er kunnugt, að bændur eru
víða farnir að gefa kvikfé sínu
penicillin og auromycin til þess
að hraða vexti þess. Einnig er far-
ið að nota þessi meðul við geymslu
á fiski og kjöti. En með þessu móti
er hætta á, að svo kunni að fara,
að almenningur neyti daglega ör-
lítils skammts af þessum meðulum
í fæðu sinni, en það hjálpar aftur
til þess að gera gerlana ónæma
fyrir þeim.
(Úr „Birmingham Post“).