Lesbók Morgunblaðsins - 31.03.1957, Side 1
13 tbl.
XXXII árg.
Sunnudagur 31. marz 1957
Hannes Jónsson frá Hleiðrargarði:
Á REFÁVEIÐUM
A F I minn Ólafur Guðmundsson
frá Rauðhúsum (f. 1808, d. 1900) og
sem lengi bjó í Hleiðrargarði Eya-
firði, var á yngri árum sínum
talinn einn bezti skotmaður sveit-
arinnar.
Var hann því oft fenginn til
þess að liggja á grenjum, og eyða
bitvargi, sem lagðist á fé manna,
en dýrbítur var þá miklu algengari
en nú er orðið. Tókst honum það
oft með ágætum.
Byssan var aðalvopn hans, en
þó notaði hann fleiri veiðitæki. Átti
hann dýraboga mikinn og vel gerð-
an. Hafði hann bogann úti á hverj-
um vetri meira og minna og fékk
oft mörg dýr í hann. —
Skammt utan og ofan við bæinn
í Hleiðrargarði er dálítill hóll, sem
hann hafði jafnan bogann á. Þessi
hóll hét ekki neinu sérstöku nafni,
en eftir að Ólafur fór að hafa bog-
ann þar fékk hóllinn nafn og var
kallaður Gildruhóll og hefir það
nafn haldizt síðan.
Óiafur hafði sérstakan hátt á
þessum veiðum, var það siður hans
að slátra lélegu fjallalambi, taka
innýfli þess og hella blóðinu yfir
þau. Lét hann þetta í gisinn striga-
poka og gekk svo til fjalls og dró
pokann á eftir sér. Gekk hann oft
hátt í fjallið og jafnvel til afréttar.
Þetta varð til þess að refir, sem
voru á ferð fundu þef af slátrinu
og fylgdu svo slóðinni að boganum.
— Boginn var vandlega falinn, svo
að ekki sást nema agnið, en við
það mátti ekki koma, því að þá
hljóp boginn og hremmdi það sem
ofan á honum var. —
Ólafur sagði svo frá að eitt sinn
hefði hann séð ref rekja slóðina
niður fjallið og stefna á hólinn.
Tók hann þá byssu sína og læddist
í dálitla gilskoru, sem er rétt hjá
hólnum. Leyndist hann þar og beið
átekta. — Ólafur stráði oft nýjum
kjötbitum í kringum bogann, sem
átti að vera til þess að tæla dýrið
til að taka agnið. En nú brá svo
við, að þegar refurinn var kom-
iim nálægt kjötbitunum, fleygði
hann sér flötum á jörðina og mjak-
aði sér á kviðnum í áttina til bit
anna og bogans. Þegar hann var
kominn svo nálægt bitunum, að
hanu gat náð til þeirra, rak hann
aðra löppina í bita og kastaði hon-
um til. Og þegar hann sá að ekk-
ert gerðist, stökk hann á fætur,
Hannes Jónsson.
tók bitann og át. — Þannig fór
hann að við hvern bitann á eftir
öðrum, en svo var að sjá, sem hann
grunaði hvar agnið og hættan var,
því að hann fór allt í kring um
bogann og notaði sömu aðferðir,
en snerti aldrei við agninu. —
Ólafur tók þá til byssu sinnar
og skaut refinn. Sagði hann svo
síðar frá að sannfærður hefði hann
verið um það að dýr þetta hefði
áður lent í boga en sloppið á ein-
hvem hátt.
Ólafur hafði líka þann hátt á, að
hann hafði ætíð hlaðna byssu í
fjárhúsi, sem var nokkuð frá bæn-
um. — Kunni hann þá list að gagga
svo líkt tófu að þær villtust á því.
— Það var eitt sinn um fengitím*