Lesbók Morgunblaðsins - 05.05.1957, Blaðsíða 7
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
259
Þýðing á einu kvœði Hórazar
HÓRATÍUS I. BÓK, 2. KVÆÐI
Fönnin var nóg og ferlegt hagl, er sendi
faSir og skaut af logarauðri hendi
heilög á virkin, líkt og blóð þar blæddl,
borgina hræddi.
Hræddi hann þjóðir heims með slíkum teiknum,
hér yrði Pýrrhu öld með nýjum teiknum,
hafsguð er ræki hárra upp til fjalla
hjörð sína alla.
Fiskar þá efst úr álm ei losnað gátu,
áður á greinum þar sem dúfur sátu,
hræddust það flóð, er heiminn yfir dundi
hindir á sundi.
Vér höfum litið gula Tíber geisa,
gegn sínum eigin straumi bárur reisa,
fara að granda minjum kóngs og mestu
musteri Vestu.
Ilía kvartar, — straumur hennar hefnir,
hraður á vinstri bakka fljótsins stefnir,
brýtur mót Jóvis, býr við konuríki
bóndans í líki.
Fámenn er æskan, feðra glöp því valda,
fregnar hún bræðravíg er þegnar gjalda,
betur þeir hefðu vopnum vegið Persa
volduga hersa.
Hver er sá guð, er bót við böll finni,
bæn inna helgu Vestumeyja sinni?
Daufheyrð er Vesta orðin á að hlýða
ákalli lýða.
Apolló. Kom þú sáttaverk að vinna,
vorum að syndagjöldum megi linna,
bjartar um herðar búinn þokuhjúpi,
blágeims úr djúpi.
Brosandi gyðja, Venus, vera kynni,
vildir þú hjálpa oss að þessu sinni.
Stöðugt þér fylgir yndi, ást og gleði
öllum að geði.
Þjóðfaðir, saddur allt of löngum leiki.
Litir þú niðja hirðulaust á reiki!
Blóðgum mót óvin hinn er augu hvessir,
hugnast þér þessir.
Maju son fleygi. Ef þú með oss yrðir,
æskumanns gerfi búinn þjóðar hirðir,
þyldir að kallast, kynslóð sem þig nefnir'
Keisarans hefnir!
Seint þú til himins frá oss aftur farir,
forði því lán, þig hrífi fyrr en varir
andblær frá jörðu, vorum vítum graman.
Verum hér saman.
Vertu hér með oss fursti bæði og faðir,
fjölmarga sigra vinn og þegnar glaðir.
Vítalaus þeysa má ei Medinn skæður,
meðan þú ræður.
EFNI KVÆÐISINS OG NOKKRAR SKÝRINGAR
Hóraz ræðir hér um kvíða manna fyrir gereyðingu af
hamförum náttúrunnar vegna glæpa Rómverja, svo sem
vígs Cæsars og borgarastríðanna í Róm. — Virkin helgu
í byrjun kvæðisins eru in 7 fjöll eða hæðir í Róm. Pýrrhu
öld lýtur að sögn um syndaflóð einhvern tíma í fyrnd-
inni, þar sem aðeins tvær manneskjur komust af, Devka-
líon og Pyrrha, og út frá þeim breiddist svo mannkynið
yfir jörðina. — Persar og Medar voru löngum frægir
fyrir reiðmennsku og bogfimi. Af þeim stóð Rómverjum
nokkur stuggur á dögum Hórazar. Tíber er nefnd gul af
gulum sandi. Fljótin voru talin guðir til forna. Fljótsguð
Tíberfljóts var giftur Rheu Silvíu, öðru nafni Ilíu, og
fékk hennar sem nú skal greina: Hún var ein af Vestu-
meyjum í Róm. Þær máttu ekki vera við karlmenn
kenndar, en svo fór þó, að Rhea Silvía eignaðist tvíbura
með herguðnum Marz og fyrir það var henni drekkt í
Tíber. Hún varð þá eiginkona fljótsguðsins. Svo mikið
vald hafði hún yfir bónda sínum, að hún gat fengið hann
til að gera sumt, sem sjálfur Júpíter ekki samþykkti, svo
sem það, að ógna Róm með vatnsflóði fyrir dráp Cæsars.
— Minjar kongs eru höll og minnismerki Núma konungs,
þar sem einna flóðahættast var í Róm. Þegar Tíber var
í mestum vexti, þá varð afturkast vatnsins frá hægri
bakka, nokkru neðar enn á móts við Róm, svo mikið.
að áin sýnist renna öfugt og ógna með því að flæða inn
í borgina. — Marz er nefndur þjóðfaðir, því Rómúlus,
annar ofannefndra tvíbura, var stofnandi Rómaborgar.
Sonur Maju er guðinn Merkúríus. Hann var mildastur og
hjálpsamastur allra guðanna. Honum er svo lýst, að hann
hafði vængi á skóm, sinn hvoru megin jarka, eða á hatti
sínum, sinn fyrir ofan hvorn vanga, og flaug uppréttur
eða standandi í loftinu og notaði oft andblæinn sem byr,
Þegar hann vildi hjálpa einhverjum, þá brá hann oft á
sig gervi æskumanns til þess að gera manninn ekki
hræddan. Skáldið biður Merkúríus að stjórna Róm í
gervi Ágústusar, þ. e. að það verði ekki greint, hvort
heldur Ágústus keisari eða guðinn Merkúríus stjórni
borginni. Skáldið hyllir á þenna hátt í þremur síðustu
vísum kvæðisins keisarann og kvæðið verður fyrst og
fremst lofkvæði til Ágústusar.
SIGURÐUR NORLAND
þýddi.