Lesbók Morgunblaðsins - 05.05.1957, Blaðsíða 11
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
263
Smásagan:
TÖFRABÆKUR
Eftir DAN WHITE
VIÐ Barbara litum raunalega hvort á
annað um leið og við brögðuðum á
þeim drykk, sem Júgóslavar kalla te.
Við kyngdum sínum gúlsopanum hvort
og litum svo aftur hvort á annað.
„Það er laglegt ástand hjá okkur“,
sagði Barbara, „komin úr öskunni í eld-
inn“.
Hún saup annan sopa af teinu, gretti
sig og skvetti svo afganginum undir
borðið. Eg kippti að mér rennvotum
fætinum og glotti.
Við sátum þarna á veitingapalli utan
við gistihús í Skoplje, sem einu sinni
var höfuðborg í ríki sem hét Serbía.
Hálfum mánuði áður höfðum við verið
í sams konar gistihúsi í Trieste. Ung
og áhyggjulaus höfðum við ákveðið
þar að fara gangandi yfir Júgóslavíu
til Istanbul. En það var aðeins byrjun-
in. Þegar við vorum komin tíu stunda
ferð frá Trieste, urðum við fyrir bíl
á veginum sem liggur irúlli Trieste og
Belgrad. Til allrar hamingju sluppum
við við beinbrot, en við urðum að liggja
með okkur. Hann varð skrítinn á
svipinn þegar við sögðum honum
frá hestinum og borðinu.
„Eg þekki kaupmanninn“, sagði
hann, „þetta er mesti bragðarefur.
Hann hefir hestinn í búðinni til
þess að hæna að sér ferðamenn.
Borðið kannast eg líka við. Hvað
borguðuð þið fyrir þetta?“
„Ekki eins mikið og þig mun
gruna“, sagði eg. „Eg er útfarinn
í slíkri verslun“. Og svo skýrði eg
honum frá hvemig eg hefði farið
að.
„Setjum svo að þú hafir borgað
10 dollara fyrir hestinn“, sagði
haxm. „En hvað borgaðir þú mikið
þar fram yfir?“
Eg sagði honum það.
„Grunaði mig ekki?“ sagði hann
vikutíma í fátæklegum sveitarbæ, og
þar var þefill geit inni hjá okkur, og
geitur eru ekki þægilegir svefnher-
bergisfélagar.
Þegar við þóttumst ferðafær, lögðum
við á stað til Belgrad og fengum þá að
sitja á uxakerru. Á leiðinni uppgötv-
uðum við, að horfið var seðlaveskið
okkar. Hinn vingjarnlegi bóndi hafði
víst stolið því, eða þá hin elskulega
kona hans. Þetta óhapp þýddi, að vasa-
peningarnir urðu að nægja okkur til
Istanbul, en það voru 2000 dinars —
og hver dinar er á móts við 5 aura
að verðgildi!
Við breyttum þá ferðaáætlun og
stefndum rakleitt til Saloniki og vorum
gangandi. Hvað eftir annað villtumst
við. Það er mjög auðvelt, og ekki gott
að spyrja til vegar. Hvernig heldurðu
að þú færir að því að spyrja um leiðina
til Kostanjevica na Krki?
Að lokum komumst við til Skoplje,
og þar þurftum við að fá vegabréfs-
áritanir hjá konsúlum Grikkja og
Tyrkja. Við fórum fyrst til þess gríska,
en hann kvaðst ekki rita á vegabréfin
og hló. „Þú hefir borgað allt of
mikið fyrir borðið. Eg ber gott
skynbragð á þetta. Og eg segi þér
það alveg satt, að þú hefðir fengið
sams konar borð í dýrustu verslun-
inni í París fyrir 50 dollara lægra
verð“.
Mér þótti hann heldur drjúgur
af þekkingu sinni. En eg hló og
Jean hló líka og við skemmtum
okkur vel við borðið.
„Við eigum eftir að launa þér
fyrir að þú aðvaraðir okkur“,
sagði eg. „Við skulum senda þér
smágjöf".
Daginn eftir fórum við frá París.
En áður en við færum náði eg í
sendiferðabíl. Eg vona að vini okk-
ar hafi þótt vænt um að fá hest-
inn.
fyrr en konsúll Tyrkja hefði gert það.
Þá löbbuðum við til tyrkneska kon-
súlsins, en hann átti heima í hinum
enda borgarinnar. Þegar þangað kom,
var okkur sagt að nú væri einhver
Múhamedshátíð og mundi standa í þrjá
daga, og þess vegna væri konsúllinn
ekki við. 1 þrjá daga urðum við svo
að ráfa fram og aftur um steinlögð
stræti borgarinnar, en um nætur sváf-
um við undir laufkrónu fíkjutrés, til
þess að spara dinarana.
Svo kom að því að við hittum tyrk-
neska konsúlinn. Hann vildi íá myndir
af okkur. Við fórum því út á götu og
létum strætisljósmyndara taka skyndi-
myndir af okkur. Að því búnu íengum
við áritun, og urðum heldur fegin. En
gríski konsúllinn lét okkur bíða fjórar
stundir í greinarleysi, áður en honum
þóknaðist að tilkynna okkur, að hann
þyrfti að fá myndir af okkur. Eftir
langa mæðu var þessu þó lokið, og við
vorum frjáls að fara úr landi.
Nú virtist ekkert því til fyrirstöðu
að við löbbuðum rakleitt til landa-
mæranna og inn í Grikkland. Þó var
ofurlítill hængur á. Dvalarleyfi okkar
í Júgóslavíu var út runnið fyrir hálfum
mánuði. Að vísu var það merki þess,
að við ættum ekkert erindi þar í land-
inu, en hvernig áttum við að komast
hjá því að verða handtekin við landa-
mærin?
Hér var að vísu ekki eftir neinu að
bíða. Við lögðum því þunga bakpok-
ana á bakið, röltum yfir stóra brú, fram
hjá torginu og musteri með mörgum
mjóturnum, og komumst svo út á ryk-
ugan veginn, sem liggur til Saloniki.
Þegar við vorum komin út úr borg-
inni fórum við að bollaleggja um
hvernig við ættum nú að komast úr
landi, án þess að geta sýnt dvalar-
leyfi.
„Við getum skriðið yfir landamær-
in í myrkri, langt frá varðmönnunum",
sagði Barbara.
„Nei,“ sagði eg stuttlega og við held-
um áfram. Eftir nokkra stund kom hún
með aðra tillögu:
„Eg get reynt að brosa framan í landa
mæraverðina".
„Nei“, sagði eg og var nú stuttur í
spuna.
Nokkru seinna náði okkur feitur og
meinleysislegur bóndi, akandi 1 múl-
asnakerru.
„Gevgelia?" sagði eg. „Ertu að fara
til Gevgelia?"
Hann svaraði engu, og þar sem þögn