Lesbók Morgunblaðsins - 26.05.1957, Qupperneq 11

með því að flokka bíleigendur í
bindindismenn og drykkjumenn.
En þá má benda á hitt, að með
fordæmi sínu stuðla hófdrykkju-
menn að neyzlu áfengis og bæta
nýum mönnum í flokk ofdrykkju-
manna, og því sé ekki nema eðli-
legt að þeir beri há gjöld, er leiða
af þeirri áhættu, er þeir halda við.
Annars er þýðingarlaust að ræða
um þetta, því að ekki er hægt að
flokka áfengisneytendur eftir því
hvort þeir eru hófdrykkjumenn
eða ofdrykkjumenn. Annað hvort
er því að setja markalínuna milli
bindindismanna og annarra, eða þá
gera engan greinarmun þeirra,
gera algáða manninum jafn hátt
undir höfði og þeim drykkfellda.
Heilbrigð skynsemi segir að gera
verði greinarmun á þessum mönn-
um, og þá er enginn mælikvarði
að fara eftir nema sá, að flokka
menn eftir því hvort þeir drekka,
eða eru bindindismenn.
SAMTÖK BINDINDISMANNA
Það er enginn efi á því, að bind-
indismenn gætu haft samtök sín
á milli um að knýa fram þá rétt-
lætiskröfu, að þeir sæti betri kjör-
um hjá vátryggingarfélögum held-
ur en aðrir. En þetta gæti svo haft
mikla þýðingu fyrir bindindis-
semi í landinu. Nú er það hverju
þjóðfélagi hagsmunamál, að sem
flestir þegnar þess sé bindindis-
menn. Þetta kom mjög greinilega
fram við seinustu endurskoðun
laga um áfengisvarnir í Svíþjóð,
bæði í frumvarpi stjórnarinnar og í
umræðum í ríkisþinginu. Þar var
bent til skýrslunnar frá 1944, sem
áður var nefnd, og síðan undir-
strykað hve nauðsynlegt væri að
styðja hverja viðleitni, sem miðaði
að því að fjölga bindindismönn-
um.
Það miðaði því bersýnilega til
þjóðfélagsheilla ef hagsmunasam-
tök bindindismanna fengi opinber-
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
íll
an stuðning, því að með þeim er
mönnum gefin hvöt til þess að
ganga í hóp bindindismanna.
Á hinn bóginn geta hagsmuna-
samtök bindindismanna aukið fé-
lagatölu sína án aðstoðar hins op-
inbera. Þessi leið er fær í öllum
löndum, alveg án tillits um lög-
gjöf og hversu mikill áhugi þar er
um áfengisvarnir. Það er því mjög
æskilegt að vátryggingarfélög fyr-
ir bindindismenn komist á fót þar
sem þau eru ekki nú þegar, og að
efld sé slík vátryggingarfélög, sem
þegar hafa verið stofnuð.
GÓÐAR RÖKSEMDIR
Starfsemi vátryggingarfélaga
bindindismanna veitir glögga og
auðskilda þekkingu á ágæti bind-
indis. Lág iðgjöld þeirra eru betri
röksemdir en hægt er að bera fram
í ræðu um skaðsemi áfengis. Slík-
ar röksemdir eru þyngri á met-
unum en vísindalegar leiðbeining-
ar. Og fyrir bindindisstarfsemina
er þetta líka mikil hvöt, því að
hér eru verkin látin tala.
Hér er líka á hitt að líta, að vá-
tryggingarstarfsemi ræður alltaf
yfir miklu fé, þar sem eru vara-
sjóðir hennar og tryggingarsjóðir.
Þetta fé er ávaxtað með því að lána
það til framkvæmda, og þá getur
stjórn vátryggingarfélagsins látið
bindindismenn sitja fyrir um lán.
Og þetta er gert nú þegar. Er það
þá ekki líklegt að menn kjósi að
vera bindindismenn, þegar þeir
geta vænzt fjárhagslegs stuðnings
þess vegna?
Svarið við þessari spurningu
verður ef til vill mismunandi eftir
löndum í Svíþjóð er aðallega neytt
sterkra drykkja, og þar fer ungt
fólk ekki að neyta áfengis, fyrr en
það er komið á þann aldur, að það
hefir nokkur fjárráð, jafnvel svo
að það getur eignazt bíl. Og þá
skipta tryggingarmálin miklu fyr-
ir það. Vér komum þá til móts við
þetta fólk, veitum því ódýra trygg-
ingu og stuðlum um leið að því að
það heldur áfram bindindissemi
æskuáranna.
Til er og annar hópur manna,
sem aðeins bragðar áfengi, en tek-
ur það ekki fram yfir annað, sem
hægt er að veita sér. Þessi hópur
er fjölmennari í Svíþjóð en bind-
indismennirnir. Nú gefst þessum
mönnum kostur á að leggja fyrir
sjálfa sig þá spurningu hve mikið
sé varið í það að bragða áfengi
stöku sinnum. Reynsla „Ansvars“
sýnir, að fjöldinn allur af þessu
fólki metur meira að fá ódýra
tryggingu á bílinn sinn, heldur en
að fá sér í staupinu. Á þennan hátt
bætast bindindisfélögunum árlega
5—10.000 nýir félagar, beinlínis
fyrir starfsemi „Ansvars".
En hér er líka verksvið fyrir al-
þjóðlega samvinnu. Koma þarf á
fót mörgum öflugum vátryggingar-
félögum og margbreyttu endur-
tryggingakerfi, til þess að geta
staðizt samkeppni. Þetta er mikils-
vert mál fyrir bindindismenn og
getur haft stórkostlega þýðingu
fyrir alþjóðlega samvinnu þeirra.
----------------o-----
(Hér má geta þess að árið 1953
var stofnað „Bindindisfélag öku-
manna“ hér á landi og voru stofn-
félagar þess 19. Nú er það í níu
deildum með 300 félagsmönnum og
er deild í Alþjóðasambandi bind-
indisfélaga ökumanna, en það var
stofnað á þinginu í Istanbul. For-
maður sambandsins er Ruben
Wagnsson landshöfðingi í Kalmar.
Stofnað verður landssamband
bindindisfélaga ökumanna hér 24.
júní n. k.)
Mennirnir eru skrítnar skepnui.
Þeir vita að einn hestur er fljótari
en annar, en samt eyða þeir
milljónum á hverju ári til þess að
sjá þetta með eigin augum.