Lesbók Morgunblaðsins - 17.08.1957, Blaðsíða 4
408
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
kenna okkur að flytja kerlingar þar,
•ftir „kunstarinnar reglum“. En þeg-
ar við vorum taldir fullnuma í þeirri
list, segir Ólafur:
— Jæja, strákar. Nú er bezt, að eg
aýni ykkur, hvernig maður fer að
synda.
Og síðan fletti hann sig klæðum, og
lagðist til sunds yfir hylinn.
Hann synti þar fram og aftur um
stund, og sneri síðan að hólmanum, þar
sem við stóðum.
— Á ég að senda ykkur út í vatnið
og sækja ykkur svo?, sagði hann.
Við færðumst undan því. En næsta
sumar ætlaði hann að kenna okkur að
synda þarna í hylnum.
I þetta skipti skyldum við þó læra,
sð hræðast ekki vatnið, óttast ekki
þessa á, sem var svo lítil og ómerkileg
í augum Ólafs.
Hann sagði okkur að vaða út í
strenginn í ánni austan við hólmann.
Hann vildi sjá hve langt við þyrðum
að vaða. Kannske komizt þið yfir
ána, sagði hann, ef þið eruð nægilega
vogaðir.
— En þó straumur taki ykkur og
kasti ykkur flötum, þá gerir það ekk-
ert tU, því að eg er hérna hjá ykkur
cg get sótt ykkur út í strauminn.
Svona var hann í okkar augum, yfir-
maður og herra þessarar ár.
Lengra og lengra óðum við út í
strenginn, eftir hans fyrirsögn, en þó
ekki svo langt, að við dyttum, heldur
leituðum sama lands, því geigur var í
ckkur við strauminn, þó hjálpin væri
svona nærri.
Svona var allt! Aldrei tindum við
Maríuvönd oftar með Ólafi, aldrei
sýndi hann okkur neitt oftar, né
kenndi. Og nú lá steinahrúgan úr
grasatínunni hans á hólmanum, þar
sem við vorum að leika okkur fyrir
nokkrum dögum, þar voru þeir, með
ölgunum á, sem áttu að fara á náttúru-
gripasafn í útlöndum. Þarna voru þess-
ir steinar, sem hann hafði steypzt með
ofan í hylinn, grjótið, sem kannske
hafði rotað hann, eða dregið hann í
djúpið, svo hann gat ekki tekið þau
sundtök, sem hann hafði sýnt okkur
•inmitt þarna.
Gat veruleikinn verið svona líkur til-
búinni sorgarsögu? Hvernig áttum við,
tíu ára gamlir, að geta lifað og orðið
fullorðnir menn, ef mannslífið gat orð-
ið svona afskaplega ömurlegt?
Aðfaranótt föstudags kom faðir minn
keim af þingi. Hann haíði verið sam-
ferða fleiri norðanþingmönnum land-
veg. Þeir áttu von á, að Ólafur mætti
þeim í Öxnadalnum. Þeir höfðu hlakk-
að til þeirra samfunda. Þangað fór
móðir mín til móts við þá. 25 kílómetra
veg frá Möðruvöllum mætti þeim,
nokkurra daga gömul, fregnin um and-
lát Ólafs. Svo lengi voru markverðar
fréttir að berast um landið í þá daga.
Sunnudaginn 12. september var
sunnanblær og sólskin yfir dalnum.
Þegar við vorum að borða morgun-
matinn, sagði pabbi við okkur systkin-
in: — Nú í dag fer eg út að Hofi. Þið
megið koma með mér. Eg fann strax,
að hann ætlaðist til þess. Við förum
gangandi, sagði hann, svo fólkið ó
Hofi hafi ekkert umstang með hest-
ana.
Við lögðum af stað um nón. Á leið-
inni út Spónsgerðisholt og niður fyrir
Neskotshóla, var pabbi við og við að
sýna okkur blóm, sem voru á vegi
okkar. Eg fann vel, að hann hafði í
huga hve mikið við hefðum misst,
börnin hans. Og hann vildi koma þar
í staðinn, þó hann muni hafa vitað sem
var, að oftast hamlaði annriki honum
og allskonar skyldustörf.
Eg gekk við hönd hans í hálfgerðri
leiðslu. Þetta sem framundan var, var
svo yfirgengilega óskiljanlegt. — Að
eiga nú í dag að sjá Ólaf, sjá hann
sjálfan, þó hann væri farinn fyrir fullt
og allt. Tilhlökkun og kvíði börðust um
í huga mér.
Þegar við komum út á Möðruvalla-
nesið, lögðum við lykkju á leið okkar
og gengum fram hjá hólmanum,
þar sem við á dögunum tíndum Eyrar-
rósirnar. Skotraði eg augunum út í
hólmann, til þess að vita, hvort eg
sæi steinana úr grasatínunni.
Jú, þarna á miðjum hólmanum, þar
sem hæst bar á, var ofur lítil steina-
hrúga. Ekki sagði eg pabba um stein-
ana. Mér fannst það myndu auka harm
hans, að sjá þessa þungu hnullunga,
með fjörugróðrinum á, þetta misk-
unnarlausa grjót, sem hafði rotað
bezta vin hans, eða dregið hann niður
í Hörgárhyl og drekkt honum.
Engra harma skyldi eg auka honum
með því að láta hann standa augliti
til auglits við þetta grjót.
Hér var sem eg sæi þá, með þaralí-
um á, brimsorfna, saltborna, máske
með alls konar skrípamyndum úr þara
og salti. Þarna lágu þeir í hrúgu í
hólmanum, og biðu eftir því að gleym-
ast.
Svo kemur veturinn og ísalög á ána.
Kannske standa þá aðeins efstu hnull-
ungarnir upp úr. Og svo kemur straum-
ur yfir ísinn og veltir þeim á undan
sér, eitthvað í burtu. En hinir festast
í ísinn. Og svo kemur leysingin, og áin
brýtur af sér, og þeytir jökunum og
steinahrúgan tvistrast og eyðist, svo
enginn getur þekkt og fundið hnull-
ungana, sem drápu Ólaf Davíðsson
fyrir mér, og fyrir öllum, sem þótti
vænt um hann, og eyðilögðu allt, sem
hann átti eftir að géra í lífinu.
Við vorum ekki fyrr komin upp á
bæjarhólinn á Hofi, en sr. Davíð kom
út á móti okkur. Hann ávarpar okk-
ur glaðlegur í bragði og segir:
— Þarna komið þið, göngumóð, og
verið þið öll velkomin.
Faðir minn svaraði eitthvað á þá
leið, að göngumóður væri víst hann
einn — sem betur færi —, því að
við börnin værum léttari en hann upp
á fótinn.
Eg ætlaði varla að trúa mínum eig-
in augum, er eg sá sr. Davíð með
svona yfirbragði.
Hvernig er þetta, hugsaði eg með
mér. Bítur ekkert á þetta gamla fólk?
Þolir það allt heimsins mótlæti, hvað
sem á dynur?
Er inn kom, var mér fyrst litið á
frú Sigríði — frúna á Hofi, svo hét
hún alltaf. Var hún með sama yfir-
bragði og síra Davíð?
Mér var nærri því hugarhægð í því
að sjá, að svo var ekki. Frúin á Hofi
var öðruvisi en aðra daga. Hún gekk
um eins og í leiðslu. Þó hún sæi okkur,
talaði og tæki í hendina á okkur, var
eins og hún sjálf væri langt í burtu —
hún átti ekki heima heima hjá sér. Hún,
sem hafði svo sterkt handtak, hlý og
björt augu, hún, sem venjulegagathorft
á mann, með sínu sterka augnaráði,
eins og læsi í huga manna, hún horfði
ekki á neinn í dag.
Við vorum leidd inn í hjónaherberg-
ið í suðurenda hússins, án þess að fara
venjulega leið gegnum stássstofuna.
Þar sá eg strax, að líkið myndi vera.
Við settumst systkinin á rúm gömlu
hjónanna, meðan þeir sr. Davíð og
pabbi töluðu saman. Gegnt okkur í
herberginu var púffið, sem sr. Davíð
sat venjulega á, er hann var við rit-
störf, en á veggnum uppi yfir hékk
stór mynd af Marteini Lúther, með
hrokkið hár og stóran fjaðrapenna,
eins cg Hjaltalín á Möðruvöllum not-
aðL
i
4