Lesbók Morgunblaðsins - 10.11.1957, Blaðsíða 2

582
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
það ekki neinum togum að hann
var steinsofnaður.
Eftir svo sem stundarfjórðung —
þeir voru þá fram af Ósmel — kom
fellibylur ofan af Esjunni og vakn-
aði Eyólfur við vondan draum, að
báturinn var kominn á hliðina hlé-
borðsmegin. Tók hann aðeins eftir
því, að hver maður sat í sínu rúmi,
en á sama augnabliki hvolfdi bátn-
um. Félagar hans losnuðu allir við
bátinn og tókst engum þeirra að
ná í hann aftur. En Eyólfur náði
taki á bátnum og komst á kjöl. Ekki
gat hann veitt félögum sínum neitt
lið, og drukknuðu þeir þarna allir
fyrir augunum á honum.
Veðrið sagði hann hefði verið
ofboðslegt, hið mesta stórviðri, er
hann hefði nokkuru sinni verið úti
í. Hann hekk þó á bátnum, en furð-
aði sig á því að seglinu skyldi ekki
skjóta út undan honum, og dró af
þvi þá ályktun, að klóin mundi
hafa verið bundin á meðan hann
svaf. Var hann nú að hrekjast
þarna alla nóttina fram undir miðj-
an morgun. Bar þá að bát, sem
var að koma úr beitufjöru inni í
Laxvogi. Var þar kominn Þorkell
Ámason á Bala á Kjalarnesi. Hann
sá manninn á kjölnum og lagði þeg-
ar að, en svo var veðrið vont, að
hann varð að kasta útbyrðis allri
beitunni áður en björgun gæti far-
ið fram. Bátinn lét hann eiga sig
og rak hann daginn eítir á Kjalar-
nesi. Kom þá í ljós að báðar klær
voru fastbundnar.
ÞENNAN sama dag höfðu þeir
Guðmundur á Bergstöðum og
Guðni í Miðholti íarið á öðrum
báti upp á Akranes og heim aftur
um nóttina. Voru þeir út af Hval-
firöi klukkan 11% um kvöldið og
var þa mjög hvasst. Hefir það verið
um svipað leyti og báturinn fórst,
að þeir sigldu yfir fjörðinn. En
vegna veðurofsans urðu þeir að
leita lands á Kjalarnesi.
Réttarhöld voru haldin út af
slysi þessu 12. og 16. maí og 20.
júní. Voru þeir Guðmundur og
Guðni báðir yfirheyrðir. Þeim kom
saman um, að Halldór hefði ekki
haft nein fyrirmæli frá sér um að
taka að sér formennsku á bátnum.
Kvaðst Guðmundur hafa hitt Hall-
dór nokkru áður en þeir lögðu á
stað og hefði sér virzt hann algáð-
ur þá, og sér þætti líklegt að- hann
hefði ekki heldur verið kenndur
þegar báturinn fórst. Haildór hefði
verið æfður sjómaður og oft verið
formaður. Lét Guðmundur ekki
neitt í ljós um að sér þætti neitt
grunsamlegt við slysið.
En á Guðna var annað að heyra,
enda var hann talinn skýrleiks-
maður. Hann lýsti því hvernig rok-
ið hefði verið á Hvalfirði er þeir
Guðmundur fóru þar yfir, einmitt
í þann mund er hinir voru inni í
firðinum, og kvaðst ekki geta skil-
ið að veðrið hefði verið hægara
þar. Og þar sem Eyólfur hefði sagt,
að hann hefði látið klærnar vera
lausar, þá benti það til þess, að
þá hefði verið orðið mjög hvasst,
því að annars sé menn ekki vanir
að hafa þær lausar. Guðni benti
og á, að sigling um Hvalfjörð að
nóttu sé mjög viðsjárverð, vegna
þess að fara verði innan um mörg
sker. Og eins og veðurútlit var
ískyggilegt þá um kvöldið, útlit
fyrir ofviðri, þá hafi leiðin verið
miklu viðsjárverðari. Taldi hann að
varla mundu dæmi til þess, þegar
svo var ástatt, að þá lagði formaður
sig til svefns, því að ábyrgðin
hvíldi þó á honum. Að visu hafi
Halldór verið duglegur sjómaður,
en fremur klaufi á sjó, en Eyólfur
mátt álítast skárri, þó ekki væri
hann góður.
Eyólfur helt fast við framburð
sinn, að þá hefði aðeins verið þæg-
ug.þyr er hann fór að sofa. Kvaðst
hann ekki hafa talið neina hættu
á íerðum, þarna væru engin sker
og greið leið, og Halldór alvanur
formaður. Vilhjálmur Finsen bæar-
fógeti taldi að framburður hans
gæti vel verið sannur, því að vel
mætti vera að fyrr hefði hvesst úti
á firðinum, en uppi við land. Þó
vildi hann vita hvernig þeir hefði
farið með brennivínið, sem þeir
voru með. Eyólfur svaraði því, að
þeir hefði allir sopið einu sinni á
flðskunni, en varla drukkið meira
en sem svaraði tveimur staupum.
Og ekki kvaðst hann ætla að hinir
hefði drukkið neitt á meðan hann
svaf, því að flaskan hefði verið
fram í, en hver maður setið á sín-
um stað þegar bátnum hvolfdi.
Var svo ekki meiri rekistefna
gerð út af þessu slysi.
En ýmislegt er einkennilegt við
frásögn Eyólfs. Ber þá fyrst að
nefna það, að eini maðurinn, sem
er með öllu óviðbúinn og steinsof-
andi þegar bátnum hvolfir, er eini
maðurinn sem bjargast. Hann
vaknar ekki fyrr en kolblár sjór
fyllir bátinn og hvolfir honum, en
samt gefur hann sér tíma til at-
hugunar og sér að hver maður er
í sínu rúmi. Þetta er næsta ótrú-
legt, því að af frásögninni má ráða
að það hafi ekki skipt nema nokkr-
um sekúndum að báturinn fór af
kjöl og maður, sem hrekkur upp
úr fasta svefni við það, hefir
hvorki ráðrúm né hugsun á að gera
neinar athuganir. Og svo er á-
byrgðinni á slysinu komið á Hall-
dór Kristjánsson, þar sem hann
hafi látið binda klærnar meðan
Eyólfur svaf. Eigendur bátsins eru
ekki trúaðir á þetta. Þeir sýna
fram á, að ef veðrið hefði verið
jafn stillt og Eyólfur sagði, mundi
hann hafa haft allt fast, eins og
venja hafi verið, en með vaxandi
veðri hefði ekki verið nein ástæða
til þess fyrir Halldór að binda
klærnar. Hér rekur sig hvað á
annað.
En mundi ekki skýringarinnar á