Lesbók Morgunblaðsins - 08.12.1957, Page 3
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
647
Kynjaverur í sjó og vötnum II.
Sæslöngur eru ekki hugarfóstur
I regindjúpi hafsins býr fleira en
Jón Indíafari segir svo frá, er hann var á skipi úti fyrir kastalanum
Dansborg á Indlandi: — Einn dag, er vér hugðum til lands að fara, lit-
um vér einn ógurlega stóran sjóarorm, sá uppi mókti meir en einn
eyktar tíma, rétt á þeim vegi, sem vér áttum um að fara til lands. Yfir
hann vatnaði í 9 stöðum, og meintu menn hann 900 álna lengdar eða
minni kannske. Hlutum vér við skipið í 2 daga kyrrir að blífa sakir
ótta, er af slíkri skepnu og hennar stær^ar ofbjóð mn læsir sig i
mannsins hjarta.
FRÁ alda öðli hafa gengið margar
sögur um alls konar skrímsl í haf-
inu. Konungsskuggsjá segir frá
skrímsli því í Grænlandshafi, sem
kallað er hafstrambur og lýsir því
svo: „Það skrímsl er mikið vexti og
að hæð og hefir staðið rétt upp úr
hafinu Það hefir svo sýnzt, sem
það hafi haft mannsherðar, háls og
höfuð, augu og munn, og nef og
höku. En upp frá augum og brún-
um, þá hefir verið því líkast sem
maður hafi haft á höfði hvassan
hjálm. Axlir hefir það haft svo sem
maður, en engar hendur. Og svo
hefir það sýnzt, sem þegar hafi það
spengzt frá öxlum ofan og æ því
mjórra, er það hefir neðar meir
verið séð“.
Svipuð skrímsl hafa menn þózt
sjá um öll höf og eru sagnir um
það óteljandi. En ef gengið er fram
hjá öllum þeim sögnum, sem ekki
eru vel vottfestar, þá eru þó enn
eftir um fimmtíu frásagnir, sem
ekki er hægt að rengja, vegna þess
að þær eru komnar frá merkum
mönnum. Og þær eru komnar úr
öllum áttum, frá Atlantshafi alla
leið frá Grænlandi og íslandi til
suðurodda Afríku, úr Kyrrahafi,
einkum í grennd við Hawaii-eyar,
Kaliforníu og Alaska. Ennfremur
frá Indlandshafi.
Elzt af þessum frásögnum er lýs-
ing Hans Egede á sjóskrímsli sem
hann sá vestan við Grænland á
trúboðsferð sinni þangað. Hann
segir svo:
Júlí 1734. Hinn 6. sást hræðilegt
sjóskrímsl, sem teygði sig svo hátt
upp úr sjónum, að það gnæfði yfir
stórsigluna á skipinu. Það var með
mjóa trjónu, stór og breið bægsli,
og á því var hart skinn. Að neðan
var það í laginu eins og slanga,
og þegar það fór í kaf, fleygði það
sér aftur á bak, en við það kom
sporðurinn upp úr sjó, um skips-
menn þekkja
lengd frá efri hlutanum.----
Næsta fregn um sjóskrímsl kom
fáum árum seinna, eða 1745. Lorenz
von Ferry liðsforingi var þá á ferð
á iitlum báti frá Þrándheimi til
Molde Veður var ágætt og skrímsl-
ið kom upp rétt hjá bátnum og
synti hraðar en þeir gátu róið.
Liðsforinginn greip byssu sína og
skaut á það en við það hvarf það
í sjóinn og sást ekki framar.
Næst kemur svo frétt um skrímsl
hjá ströndum Nýa Engiands. Sú
frásögn er staðfest að eiðsvörnum
vitnum hjá Lonson Nash friðdóm-
ara. Fyrsta vitnið var Salomon
Alien skipstjóri og er frásögn hans
á þessa leið:
— Eg, Salomon Allen skipstjóri,
vitna og segi, að eg hefi séð undar-
lega sjóskepnu, sem eg hygg að
verið hafi slanga, í höfninni í