Lesbók Morgunblaðsins - 08.12.1957, Blaðsíða 6

650
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
á 3000 feta dýpi. Hann var 41 fet
á lengd og vóg rúmlega 700 pund.
Þó sögðu vísindamenn að þetta
væri ungviði!
Þriðji kynjafiskurinn, sem veiðzt
hefir nýlega, er kallaður „neon“-
fiskur. Dregur hann nafn sitt af
því, að í gini hans er sjálflýsandi
blaðra. Fiskurinn mun hafast við
á allmiklu dýpi og syndir þar með
opnu gini. Smáfiskar, sem sjá birt-
una af blöðrunni, renna á ljósið
og hafna í gini hans. Fyrsti fiskur-
inn, sem veiddist, var ekki nema
rúm 5 fet á lengd og vóg tæp 400
pund. Skömmu seinna veiddist ann-
ar „neon“-fiskur undan Ecuador-
strönd, og var hann nokkru stærri.
LEIÐANGUR TIL AÐ
VEIÐA DJÚPSÆVISKINDUR
Danski dýrafræðingurinn, dr.
Anton Bruun, er nú að undirbúa
leiðangur til þess að færa sönnur
á, að sagnirnar um sæslönguna sé
ekki uppspuni einn. Á fundi nátt-
úrufræðinga, sem haldinn var í
Kaupmannahöfn í sumar, helt hann
því fram, að sögurnar um kynja-
fiska í sjónum væri svo vel vitnum
studdar. að ekki kæmi til neinna
mála að skella skolleyrum við
þeim. í djúpum hafsins væri enn
kynjaverur, sem menn þekktu lítt
eða ekki.
Hann helt því fram, að í álum
Atlantshafsins milli Afríku og
Ameríku og í djúpálunum í austan-
verðu Kyrrahafi, mundu hafast
við risavaxin sjávardýr, sem menn
hefði ekki hugmynd um að til væri,
og dró líkur af því hve margar
kynjaskepnur hefði sézt einmitt á
þessum slóðum. Hann sagði að ekki
kæmi til mála að segja að þessar
kynjaskepnur hefði verið hvalir
eða stórir hákarlar. Sjómenn
þekktu svo vel hvali og hákarla,
að þeir væri dómbærir á hvort
þeir hefði séð þessar skepnur eða
•inhverjar aðrar.
Fyrsta kaupfarið
sem knúið verður kjarnorku
í BANDARÍKJUNUM er nú verið
að undirbúa smíði fyrsta kaupfars-
ins, sem knúið verður með kjarn-
orku. Ef allt gengur eftir áætlun,
mun kjölur skipsins lagður í vor,
en skipið hlaupa af stokkunum ári
seinna. Síðan verður aflvélin sett
í það og mun það geta hafið ferðir
snemma á árinu 1960.
Skipi þessu er ætlað að flytja
bæði flutning og farþega. Það verð-
ur um 590 fet á lengd og hraði þess
er áætlaður 21 míla á klukkstund.
Það hefir rúm fyrir 10 þús. lestir
af varningi, eða álíka og „Liberty“-
skipin báru. Gert er ráð fyrir að
það hafi með sér upphaflega svo
mikið úraníum eldsneyti, að það
endist því í 2y2 ár, en á þeim tíma
ætti það að hafa getað farið fíu
! Dr. Bruun er nú að undirbúa
vísindalegan leiðangur til rann-
sókna við vesturströnd Afríku og
djúpt suður í Atlantshaf. Þaðan er
svo íörinni heitið vestur í Kyrra-
haf og verður reynt að veiða und-
an ströndum Ecuador og British
Columbia.
Hvaða sjóskepnur hyggst hann
munu finna? Hann þorir ekki að
fullyrða neitt um það. Hann segist
ekki einu sinni vita hvaða beitu
slíkir stórfiskar taka. Þar verði
menn að þreifa sig áfram. Máske
beitir hann uxahöfði eins og Þór,
þegar hann fór að veiða Miðgarðs-
orm, enda svipar þessum svoköll-
uðu sæslöngum til Miðgarðsorms.
En hvað sem um það er — dr.
Bruun er ákveðinn í því að ná í
eitt „sjóskrímsl“, að minnsta kosti.
(Samantekið að mestu úr „Galaxy
Science Fiction" og „VYide World“).
sinnum umhverfis hnöttinn. Elds-
neytisbirgðirnar eru hafðar svc
miklar, til þess að sem sjaldnas'
þurfi að koma nýum eldsneytis
birgðum fyrir í því.
Kjarnorkuvélin verður svipuí
kjarnorkuvélinni í kafbátnun
„Nautilus“, nema hvað hún verðu
miklu ódýrari í rekstri. En „Nautil
us“ hefir nú siglt 80 þús. sjómílui
og aidrei verið neitt athugavert við
vélina.
Að ytra útliti verður skipið noklt
uð frábrugðið öðrum skipum, þv
að enginn verður á því reykháfur
inn og talið er að stjórnpallur mur
verða einna svipaðastur stjórn
klefa í stórri flugvél.* Þægind
verða þar svipuð og á öðrum skip
um fyrir farþega: sundlaug, stói
setusalur o. s. frv. En gert er rá<
fyrir að setja stóra ugga á skipið
svo að það verði stöðugra í sjó o
mönnum síður hætt við sjóveiki.
Fyrst í stað verður skipið láti
sigla með ströndum fram og teku
þá hvorki flutning né farþega, ei
boöíð verður fjölda mörgum vís
indamönnum að ferðast þá me?
þvi. Næsti áfanginn verður svi
sá, að skipið verður sent til ann
ara landa og sýnt þar. En að þv
loknu mun það hefja reglubundn
ar ferðir með farþega og varning
Gert er ráð fyrir því, að skipið
muni kosta 42,5 millj. dollara full
smíðað. Skiptist sá kostnaðu'
þannig, að skipið kostar 18 milljón
ir dollara, kjarnorkuvélin, með
kötlum, túrbínum og öðrum út-
búnaði 21 millj. dollara, og úraní-
um til eldsneytis 3,5 milljónir
dollara.
Tvennum sögum fer um það