Lesbók Morgunblaðsins - 12.10.1958, Blaðsíða 8

512
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Þetfa gerðist
í september
t
Fyrir 2 árum bjargaði „Þór“ 20 mönnum af enskum togara, sem fórst hjá ÍDldey
í roki og stórsjó. Hér á myndinni eru skipstjóri og stýrimaður togarans ásamt
Eiríki Kristóferssyni skipherra. Stýrimaðurinn er nú á einum af ensku land-
helgisbrjótunum, sem reynt hafa að sigla á „Þór“. Þannig launar hann lífgjöfina.
TÓLF mílna fiskveiðilandhelgin
varð að veruleika 1. sept. Höfðu
allar fiskveiðaþjóðir, nema Bretar,
boðið skipum sínum að faia ekki
inn í hina nýu landhelgi. Bretar
sendu aftur á móti hópa af togur-
um inn í landhelgina og höfðu her-
skip þeim til varnar. Þegar á öðrum
degi náðu íslenzku varðskipin ein-
um togara og settu menn um borð
í hann. Kom þá herskipið „East-
bourne“ og tók af þeim togarann.
Voru íslenzku varðmennirnir tekn-
ir höndum og fluttir um borð í her-
skipið. Þar voru þeir sem fangar
í hálfan mánuð, þar til herskipið
læddist um nótt í leyfisleysi inn til
Keflavikur og skaut þeim þar á
land. Þessu framferði mótmæltu Is-
lendingar harðlega. Tvívegis í mán-
uðinum fekk herskip leyfi til þess
að koma í höfn með veika menn.
Meðan skipið var í þeirri ferð í
seinna skipti, náðu varðskipin ein-
um togara, sem hafði þrjóskazt við
að hlýða fyrirmælum herskipsins
um að sigla út fyrir landhelgislínu,
en helt áfram að toga innan land-
helgi. Bjuggust togaramenn til varn-
ar og höfðu ýmislegt að vopni, en
urðu þó að gefast upp. Nú var tog-
arinn á valdi íslendinga og hafði
unnið ærið til sektar sér. En ríkis-
stjórnin bauð þá að sleppa honum,
svo að ekki yrði sagt, að vér hefð-
um af falskri meðaumkun leyft
herskipinu að fara til hafnar, til
þess að geta náð í togara í fjarveru
þess. Hefir sú ráðstöfun mælzt mis-
jafnlega fyrir hér á landi, enda
ríkir bitur og réttlát gremja i garð
Breta. — Islenzku varðskipin hafa
ekki getað beitt sér gegn ofurefli
herskipanna á annan hátt en þann,
að vera sífellt að ónáða landhelgis-
brjótana. Hafa verið skráð nöfn
og númer á þeim öllum og skipstjór-
unum stefnt fyrir landhelgisbrot. —
Brezku togarasjómennirnir hafa
fengið fyrirskipanir um að verjast
með öllum þeim vopnum, sem þeir
hafa handbær, og svo virðist sem
samtök sé hjá þeim um að reyna
að sigla íslenzku varðskipin í kaf,
því að hver tilraunin af annari hef-
ir verið gerð í þá átt, þótt ekki
hafi tekizt. Aftur á móti sigldi eitt
herskipið á enskan togara í óðagoti
sem varð út af því, að íslenzkt varð -
skip gerði sig líklegt til að taka tog-
arann. — Brezku togararnir og her-
skipin hafa haldið sig fyrir austan
land og út af Vestfjörðum. Mun
þar hafa verið lítið um fisk og veiði
bágborin, enda létu íslenzku varð-
skipin togarana aldrei í friði. —
Guðmundur 1. Guðmundsson utan
ríkisráðherra fór seinni hluta mán-
aðarins á Allsherjarþing Sameinuðu
þjóðanna í New York og hefir þar
mótmælt hernaði Breta hér við
land og skýrt málstað lslendinga.
VEÐRÁTTA
hefir verið mild og hlý í þessum
mánuði, og nú kom hinn langþreyði
þurkur norðan og austan lands. Náðu
bændur upp heyum sínum, en þau voru
orðin mjög hrakin. Yfirleitt hefir hey-
skapur verið með lélegra móti þetta
sumar. Háarspretta brást í þurkasveit-
unum. Menn hafa því stundað útengja-
heyskap með meira móti, en allt það
hey er sinuborið. Er búist við að slátr-
un verði með mesta móti í haust. —
Sláturtið hófst hér syðra þann 5. og
eru dilkar ekki jafn vænir og í fyrra.
Vel hefir gefið í göngum og réttum.
AFLABRÖGÐ
Síldveiðunum mátti heita lokið í
byrjun mánaðarins. Var aflinn þá orð-
inn 288.769 tunnur salt-að, 235.009 mál
í bræðslu og 15.253 tunnur frýstar. Er
þetta samtals 539.031 tunnur og mál,
en var í fyrra 683.913 mál og tunnur.
Samt sem áður er aflinn verðmætari
nú, vegna þess hve mikið hefir verið
saltað. — Reknetjáveiðar vestanlands
hafa gengið sæmilega. — Togararnir
hafa aflað mikið, einkum karfa á hin-
um nýu uppgripamiðum, sem togarinn
Fylkir fann. Hafa þeir fyllt sig þar á
fáum dögum, en langt er að sækja. —
Tuttugu bátar í Vestmanneyum hafa
stundað humarveiðar í sumar með góð-
um árangri. — Lax- og silungsveiði
varð í meðallagi í sumar. — Hvalveið-
unum lauk og höfðu þá komið á land
509 hvalir, heldur færri en í fyrra. Stór
hvalavaða kom inn á Hrútafjörð og
var reynt að reka hana á land, en hún