Lesbók Morgunblaðsins - 01.11.1959, Blaðsíða 15

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
503
Skálavatn á Kili. Tanginn sem gengur út í það segir Jon Suul, fyrrum léns.
maður í Veradal, að vera muni Dinganes.
nokkru seinna, er hann var búinn til
brottferðar, mælti hann til Gunnlaugs:
„Lokið skal nú okkarri vináttu, fynr
því að þú vildir hræpa mig hér fynr
höfðingjum. Nú skal eg einhverju sinni
eigi þig minnur vanvirða en þú vildir
mig hér“.
Þar með var teningunum kastað. Þeg-
ar Gunnlaugur kom ekki út í réttan
mund að vitja meyarmálanna, bað
Hrafn Helgu hinnar fögru og fekk
hennar.
Seinna háðu þeir hólmgöngu út af
konunni á Alþingi. Þar skeindist Gunn-
laugur lítið eitt, en ættingjar þeirra
gengu þá í milli og vömuðu þeim að
berjast. En daginn eftir var það í lög
tekið að ráði allra vitrustu manna, að
hólmgöngur skyldi bannaðar i landinu.
Var þetta þvi hin seinasta hólmganga,
sem hér var háð.
Helga þóttist svikin og varð stirð
sambúð þeirra Hrafns. Þá stakk Hrafn
upp á því að þeir Gunnlaugur færi til
Noregs og þreyttu hólmgönguna þar.
Tók Gunnlaugur því þakksamlega.
„Þetta þótti frændum hvorstveggja
þeirra stórum illa, en fengu þó ekki
að gert fyrir ákafa þeirra sjálfra, enda
varð það fram að koma, sem til dró‘,
segir sagan.
Hrafn fór beint til Noregs og beið
Gunnlaugs heilt ár í Þrándheimi, en
Gunnlaugur hafði lent til Orkneya og
þar í hernað með Sigurði jarli Hlöðvis-
syni. Kom hann eigi til Hlaða fyr en
öndverðan annan vetur, en þá sat
Hrafn í Lífangri, sem er þorp innar-
lega í Þrándheimsfirði að sunnan. Þeg-
ar Eiríkur jarl frétti ráðagerð þeirra,
bannaði hann þeim að berjast í sínu
ríki. Lögðu þeir því á stað um vorið
til Svíþjóðar og var Hrafn á undan.
Gunnlaugur náði honum uppi á Kili,
þar sem heita Gleipnisvellir og mun
hafa verið austan vatnaskila og því í
Svíþjóð. Þar voru tvö vötn og gekk nes
út í annað vatnið. Það er kallað Dinga-
nes. Þar börðust þeir og voru fimm
saman hvorir, en tveir leiðsögumenn er
Eiríkur jarl hafði fengið Gunnlaugi,
sátu hjá. Seinast stóðu þeir tveir uppi
Hrafn og Gunnlaugur og börðust í
ákafa, þar til Gunnlaugur hjó fót undan
Hrafni. Þá bað Hrafn um vatn að
drekka og Gunnlaugur sótti honvm
drykk í hjálmi sínum. Þá sveik Hrafn
hann og hjó með sverðinu í höfuð
hans, „en það gekk mér til, að eg ann
þér eigi faðmlagsins Helgu hinnar
fögru“, sagði hann. Nú börðust þeir
enn og fell Hrafn þá.
„Leiðtogar jarlsins bundu höfuðsárið
Gunnlaugs. Síðan bjuggu þeir um
dauða menn og færðu Gunnlaug á hest
sinn eftir það og komust með hann
allt ofan í Lífangur. Og þar lá hann
þrjár nætur og fekk alla þjónustu af
presti og andaðist síðan og var þar
jarðaður að kirkju".
Fyrir allmörgum árum kom upp úr
kirkjugarði í Lífangri hauskúpa og sá
á henni merki eftir sverðshögg. Heldu
sumir þá að þar væri hauskúpa Gunn-
laugs ormstungu. Er hún nú geymd á
safni í Þrándheimi, en forstöðumaður
safnsins þvertekur fyrir að þetta geti
verið hauskúpa Gunnlaugs.
Lík þeirra, sem fellu á Dinganesi,
hafa sennilega verið greftruð þar, og
þá ætti Hrafn skáld Önundarson að
hvila þar. Vera má þó, þar sem um
kristna menn var að ræða, að líkin
hafi verið flutt að kirkju til greftrunar,
en um það eru engar heimildir.
Lifangur. Hér hvílir Gunnlaugur ormstunga.