Lesbók Morgunblaðsins - 31.12.1959, Qupperneq 5
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
637
gildi 1. janúar 1904. Samþykkt
þessi var nýsmíð og sniðin mjög
eftir erlendum fyrirmyndum. Var
hún því ekki alfullkomin fremur
en önnur mannanna verk, og þurfti
brátt að gera á henni ýmsar breyt-
ingar. En hún markaði þó algjör
tímamót í byggingarsögu bæarins.
Helztu nýmælin í henni voru
aukin völd byggingarnefndar og
skipan byggingarfulltrúa, er hafa
skyldi eftirlit með öllum bygging-
armálum í bænum.
Byggingarsamþykkt þessi náði
yfir allt lögsagnarumdæmi Reykja-
víkur og í henni er að finna fyrstu
ákvæðin um skipulag bæarins í
framtíðinni. Þar var meðal annars
ákveðið, að nýar götur mætti ekki
vera þrengri en 20 alnir milli húsa,
en gangstéttir % af breiddinni,
eða 4 alnir hvoru megin. Húsarið
mega ekki ná lengra en 1% ahn
út á gangstétt, og hornhús skulu
vera hornsneidd.
Hver sá, er reisa vill hús í bæn-
um, verður að senda uppdrátt af
því til byggingarnefndar og fá
hann samþykktan. Gert er ráð fyr-
ir því að hús sé úr timbri, steini
eða steinsteypu, en þó getur bygg-
ingarnefnd veitt undanþágu að
jafn gott byggingarefni sé notað.
Ekki má taka nýtt hús til afnota
fyr en byggingarnefnd hefir vottað
að það fullnægi kröfum byggingar-
samþykktarinnar. — Ekkert timb-
urhús má vera vegghærra en 14
alnir, og ekkert steinhús vegg-
hærra en 25 alnir. í útveggjum úr
hvaða efni sem er, má samanlögð
breidd glugga og hurða eigi vera
meiri en % af allri lengd veggjar-
ins, og ekkert millibil glugga og
hurða má vera minna en 18 þuml-
ungar í steinhúsi. íbúðarherbergi
skulu vera 4 alnir undir loft, og
eigi minni en 15 feralnir að golf-
fleti.
Rishalli á þökum má hvergi vera
meiri en nemi 45 gr. Á öll hús skal
setja þakrennur og pípur niður
með veggjum, og einnig á eldri hús
þar sem það er nauðsynlegt vegna
umferðar eða viðhalds á götu.
Reykháfar skulu vera rambyggi-
lega hlaðnir úr tígulsteini eða grjóti
og kalki; skulu þeir vera minnst 9
þuml. að þvermáli að innan þar
sem eru 8 eldstæði, en 18 þumlung-
ar þar sem eldstæði eru fleiri. Sér-
stakt leyfi þarf til þess að setja
miðstöðvarhitun í hús.
Þá var ákveðið að menn skyldi
greiða byggingarleyfisgjald er
rynni í bæarsjóð.
Þá var bannað að reisa torfbæi
eða torfhús í landi bæarins og enn-
fremur var bannað að hafa stein-
garða úr óhöggnu grjóti með göt-
um fram. Gaddavír má hvergi
nota í girðingu meðfram götu, og
skal rífa slikar girðingar sem fyrir
eru.
Heilbrigðissamþykkt
Samkvæmt lögunum 1901 um
bæarstjórn, setti bæarstjóm heil-
brigðissamþykkt fyrir Reykjavík
og var hún staðfest 30. jan. 1905.
Og þar sem margt í þessari sam-
þykkt er náskylt byggingarmálun-
um, er rétt að rifja það upp.
Menn verða að hafa í huga, að
um þetta leyti var hvorki til vatns-
leiðsla né holræsi í bænum. Varð
því að setja sérstök ákvæði í heil-
Hús Gunnars
Þorbjarnarsonar
við Veltusund
1906—1907
Þakinu befir
verið breytt
nýlega.