Lesbók Morgunblaðsins - 02.10.1960, Blaðsíða 3
LESBÓK MORGlJNBLAÐSINS
479
• ■<«*'*(
Frá Landmannaleið. Fremst er Kýlingavatn og Kýlingar. Þar á bak við sér á
Jökulgilskvísl og handan við hana er Frostastaðaháis og Frostastaðavatn. Bak
við það sér í Dómadal. Handan við hann eru Lifrafjöll, en yfir þau gnæfir
Löðmundur, og undir honum er Landmannahelli. (Ljósm. Páll Jónsson).
missa það. Og nú sýndist mér eng-
in von um að því yrði biaigað. Enn
voru hartnær 70 km til manna-
byggða. Og eftir því sem nú horfði
voru engar líkur til þess, að neinir
hagar fyrir sauðféð væri á þeirri
leið, en snjórinn svo mikill og ó-
færðin að táplitlu fé var ekki ætl-
andi að komast alla 'eið.
Þessar hugsanir sóttu að mér í
myrkrinu þessa nótt i sæluhúskof-
anum í Landmannalaugum, og
gerðust ærið áleitnar Framundan
voru erfiðleikar sem eg gat ekkert
ráðið við. Að síðustu beit ég á jaxl-
:nn og hét því að eg skyldi gera
allt sem eg gæti til að ráða fram
úr þeim. Eg skyldi reyna að bregð-
ast ekki sveitungum minum, sem
höfðu trúað mér fyrir mestum
hlut eigna sinna. Að taka þá á-
kvörðun var hið eina, sem ég gat
gert, eins og nú horfði.
Og svo leið nóttin. E« fór árla á
fætur að gá til veðurs, og varð eg
þá fegnari en frá verið sagt, er
úti var skafheiður himinn og
stillilogn. Eg vakti félaga mína
pegar. Við gáfum hestunum aftur
brauð og hundunum kjöt, en vesl-
ings sauðféð fekk ekkert. að eta
nema snjó. Það gnísti tönnum af
hungri og það gutlaði í því þegar
við hleyptum því út.
Brotizt áfram
Eg batt nú hestana saman og
íagði á stað með þá á undan upp
Frostastaðaháls, til þess að gera
slóð íyrir féð. Hálsinn er allhár og
brattur, með mörgum gjám og
glufum, sem ekki var uægt að var-
ast þar sem fönn var yfir allt. Eg
lenti stundum í þessum sprungum,
en vegna þess að eg var á undan
hestunum, gat eg varnað því að
þeir lenti þar ofan í. Svo djúpur
var snjórinn upp hálsinn, að hann
var hestunum á bóghnútu, en laus
í sér, svo að þeir óðu fram úr hon-
um. Féð var rekið í slóðina, og
varð að fara allt í halarófu, því
að utan við slóðina fór það á kaf.
Og þegar eg leit aftur af hálsinum
þótti mér lestin furðu löng. Hún
seig þó áfram jafnt og þétt og
þegar upp á hálsinn kom var ó-
færðin ekki nema í hné á hestun-
um.
Þannig mjakaðist áfram vestur í
Dómadal. Sögn er að nafnið sé
dregið af því, að þar hafi eitt sinn
verið haldið dómþing til þess að
skera úr þrætu milli Rangæinga
og Skaftfellinga. Um Dómadal
rennur lítill lækur og beggja meg-
in við hann eru grasfitja.r, en þær
urðu okkur ekki að aeinu gagni
vegna fannkyngi; þar var ekki við-
lit að hestar né kindur gæti náð
í jörð.
Enn var haldið áfram og mjak-
aðist lestin hægt og hægt vestur
á móts við Lifrafjöll. Psu eru ekki
mjög há, en snarbrött. Sunnan í
þeim eru mjög grasgefnar torfur
og hafði snjórinn nú hlaupið fram
af þeim, vegna þess hvað þær eru
brattar, og þarna sáum við loks-
ins í auða jörð. Við tróðum braut
fyrir sauðféð upp í torfuna og rák-
um það svo þangað, og tók það
nú ærlega til matar síns. Við
reittum ofurlítið af grasi og skár-
um melstengur, sem stóðu upp úr
snjónum, handa hestunum, en það
var heldur lítil næring tyrir þá.
Veður var dásamlega fagurt og
þarna áðum við í tvær klukku-
stundir. Var svo lagt á stað aftur
og var féð nú miklu hressara en
áður.
Þegar vestur fyrir Lifrafjöll
kom, skipti alveg um. Var auðséð
að þar hafði ofsarok fylgt hríð-
inni, því að það hafði skafið snjó-
inn og barið hann saman í háa og
mikla skafla. Virtist mér þá sem
forsjónin hefði haldið verndar-
hendi yfir okkur, því að ef við
hefðum lent í slíku veðri, sem
þarna hafði gengið yfir voru mjög
litlar líkur til þess að við hefðum
ratað, eða getað hamið féð. Veður-