Lesbók Morgunblaðsins - 02.10.1960, Blaðsíða 7

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
483
GRÝLA
Áöur fyrr, meö belg á baki,
á bæi grýla feröir tók,
búfé rœndi og börnum leiöum,
byggöamúgsins skelfing jók.
Vakkaöi viö gátt og glugga
grimm á svip um húmdimm kvöld,
fólsku ftyrst og flá í ráöum,
fœldist Ijóssins dýröarvöld.
Löngu dauö er gamla grýla,
en ganga nýar heims um slóö,
hálfu verri hinni fyrri,
heimta fleiri líf og blóö.
Máttarvöldum birginn bjóöa,
böls og nauöa tendra stríö.
Aldrei voöi uggvænlegri
ögraöi hrjáöum jaröar lýö.
Hinar nýju gervigrýlur
ganga ei um. meö belgina.
Ægiflaugar elds og dauöa
út þœr senda í geimana.
Loftin eiturlœvi blanda,
loka friöarskjólunum.
Væri hollt þær vísdómsgrýlur
vesluöust upp á rólunum. —
KNÚTUR ÞORSTEINSSON
frá Úlfsstöðum.
gengið inn á braut náttúrulækn-
ingastefnunnar, en beita að sjálf-
sögðu venjulegum rannsóknarað-
ferðum og lyfjum, þegar þeir telja
það sjúklingnum fyrir beztu.
Stéttarbræður þeirra ganga ekki
svo langt að kalla þá „skottu-
lækna“ almennt, heldur gefa þeim
einatt heitið „Aussenseiter“, sem
hefir ekki ósvipaða merkingu og
„útlagi“. Þessir læknar skipta
sennilega hundruðum fremur en
tugum í Þýzkalandi, og margir
reka þeir einkahæli, sem eru við-
urkennd af heilbrigðisstjórn og
sjúkrasamlögum.
Á hinn bóginn hefir svo risið upp
stétt manna, sem kallaðir eru
„Heilpraktiker“. Áður fyrr voru
þeir með öllu réttlausir og lítt
lærðir. En þeir bundust samtökum,
stofnuðu til skólahalds eða nám-
skeiða. Og loks fengu þeir því til
leiðar komið, með sterkt almenn-
ingsálit að baki, að þeim voru með
lögum veitt takmörkuð lækninga-
réttindi. Þeir verða að sækja nám
í líffærafræði, lífeðlisfræði, sjúk-
dómafræði o. fl. og gangast undir
strangt próf, að sjálfsögðu undir
ef tirliti heilbrigðisst j órnarinnar.
Og þeim er heimilt að taka greiðslu
fyrir ráðleggingar sínar. Að öðru
leyti er þeim ekki heimilt að inna
af höndum venjulegar læknisað-
gerðir og lyfseðla mega þeir ekki
skrifa — nema fyrir lyfjum sem
fást afgreidd án lyfseðils. Slíkir
„læknar“ skipta hundruðum í
Þýzkalandi, og er þeirra mikið
vitjað. Fjöldi manna leitar ein-
göngu til þeirra sem fastra heim-
ilislækna.
Meðal almennings á náttúru-
lækningastefna miklu fylgi að
fagna í Þýzkalandi. Innan hennar
skipa menn sér í flokka, eftir því
hvaða forystumanni þeir hafa
kynnzt eða þeir telja að athuguðu
máli beztan. Þannig hefir fjöldi
manna aðhyllzt mataræði og lifn-
aðarhætti Are Waerlands, sem um
árabil flutti hér fjölda fyrirlestra,
og eftir fráfall hans hefir ekkja
hans, frú Ebba Waerland, unnið
stefnunni fylgi. Er nú hér starf-
andi Waerlandsfélag, sem gefur út
mánaðarrit, og Waerlandshæli eru
hér starfandi, sumum stjórnað af
lærðum læknum.
Áhugi almennings lýsir sér m. a.
í því, að í hverri borg og í smá-
bæum — svo sem hér í Brúckenau
með aðeins 6 þús. íbúa — hafa risið
verslanir, sem kallaðar eru „Re-
formverslanir“ — en Reform þýðir
endurbót —, og hafa á boðstólum
margs konar heilnæmar matvörur,
sem ella eru ekki fáanlegar. Versl-
anir þessar hafa bundizt samtökum
og gefa út mánaðarrit, sem þær út-
býta ókeypis til kaupenda, og er
þar margan fróðleik að finna. Þær
eru í einkaeign og virðast dafna
vel. Hvítur sykur sést hér ekki. og
ekki heldur venjulegt hvítt hveiti
eða fullfægð hrísgrjón, né heldur
venjulegt kaffi, sælgæti eða gos-
drykkir, og að sjálfsögðu ekki öl,
tóbak né áfengi. í hinni litlu versl-
un hér í Bruckenau eru heldur ekki
seldir ávextir eða grænmeti. En í
stærri verslunum eru þær vörur
einnig á boðstólum og þá reynt
að afla þeirra frá garðvrkjustöðv-
um, sem nota ekki tilbúinn, heldur
lífrænan áburð úr safnhaugum.
Hér eru seld ýmis konar brauð og
keks, m. a. slíkar vörur kenndar
við Waerland og fleiri forystumenn
náttúrulækningastefnunnar.
Bruckenau i ágúst 1960