Lesbók Morgunblaðsins - 23.12.1964, Qupperneq 21

SJÁ SÁÐMAÐUR GEKK ÚT AÐ SÁ.
Og er hann var aS sá féll sumt við göt-
una — í grýtta jörð — meðal þyrna.
En sumt féll í góða jörð og bar ávöxt.
vopni, hinn me'ð penna. Vitað er að
kommúnisk riki verja árlega alltað því
600 milljónum enskra punda til útgáfu
lestrarefnis, einkum fyrir þjóðir, sem
eru að verða læsar.
F jarri fer að úrræðaleysis eða upp-
gjafarhugsunarháttar gæti hjá þeim
mönnum kirkjunar, sem þessum málum
eru kunnugastir og láta þau sem til sín
taka.
Kristin kirkja hefur frá upplhafi unnið
eína sigra í trausti til máttar fagnaðar-
erindisins, sem Kristur trúði henni fyrir
og bauð að boða skyldi öllum þjóðum.
Eins lengi og að svo miklu leyti og hún
verður þeirri köllun trú, munu hvíta-
eunnu undur gerast, líkt og í frum-
kristni, líkt og með siðbót Lúthers, líkt
og enn vottar fyrir, í flestum löndum
beims.
Á fulltrúafundi Bibiíufélaganna' í
Tokyo 1963, var einróma samiþykkt að
þau ynnu sem eitt félag væri að því, að
þrefalda útgéfustarfsemi sína á næstu
þrem árum, — að sjá til þess að hvert
kristið heimili eigi sina Bibiíu, áð hver
Bem kristið nafn ber eigi sitt Nýja testa-
menti, — og að allir aðrir eigi að minsta
kosti eitt Biblíurit, séu þeir á annað
borð læsir.
Fulltrúafundurinn hvatti kristna söfn-
uði til aukins fjárhagslegs stuðnings við
Bibiíufélöigin og til fyrirbæna.
, Sem eitt af aðildarfélögum Heimssam-
bands Biblíuféiaga, hefur Hið íslenzka
Biblíufélag nú auknum skyidum áð
gegna.
Fyrsta janúar síðast liðinn hófst
lestur ensku Bibliunnar frá útvarps-
stöð í New York, — en í henni eru
31.173 vers.
Lesturinn byrjaði kl. 6 að morgni, með
upphafsorðum fyrstu Mósebókar: „í upp
hafi skapaði Guð himin og jörð“. Síðan
var lesið 18 klukkustundir á hverjum
sólarhring, e'ða frá kl. 6 að morgni og
til miðnæturs. Þegar lesin voru síðustu
orð Opinberunarbókar: „Náðin Drott-
ins Jesú sé m.eð hinurn heilögu“, kom
í ljós, að lestur Biblíunnar allrar hafði
staðið yfir í 102 klukkustundir.
Lestur önnuðust 1.376 konur og karl-
ar, valdir sjálfboðaliðar allsstáðar að
í landinu, og lásu sem næst 25 vers hver.
Þannig sameinuðust fulltrúar evang-
elískra kirkna allra í Bandaríkjunum
um, að lesa Biblíuna alla fyrir þjóðina
alla.
Og útvarpstæknin gerði þeim það
mögulegt, og túngan.
— Ég get þessa aí því að mér finnst
það fögur ímynd sameiginlegs höfuð-
verkefnis kristinnar kirkju í heiminum,
sem æ fleiri gefa sig að. Þetta er að ger-
ast. Málvísindi sfðari ára og útvarps-
tæknin er kirkjunni svo dýi-mæt Guðs-
gjöf, að nú blasir fyrir sjónum kristinna
manna, bókstafleg uppfylling spádóms-
orða Krists, er hann mælti til lærisvein
anna:
Þessi fagnaðarboðskapur um ríkið mun
prédikaður verða um alla heimsbyggð-
ina, til vitnisburffar öllum þjóffum, og þá
mun endirinn koma.
Þá er takmarkinu náð og endurkoma
Krists fyrir dyrum.
Dauði, ég óftasf eigi
Framh. af bls. 13.
.
þeirra lýsir barni og móður. Hinn deyj-
andi maður faðmar fætur Jesú og sýg-
ur sár hans, „eins og ; brjóstbrunna tvo
— barnið örþyrsta." Hin líkingin felst í
orðunum": í sárum Jesú mig sætt inn
vef.“
Hið innilega trúnaðartraust birtist ef
til vill skýrast í sálminum: „Guð komi
sjálfur n.ú með náð“, þar sem skáldið
minmst alls þess, sem guð' hafi fyrir
hann gert, og hvernig hann ávalt hafi
getað treyst honum. Hann minnir á orð
guös, skírnina, heilagan anda, fyrirgefn
ing syndanna. „Þú hefir fyrri fyrir mig
strítt, fengið mér sigurmerkið nýtt“.
Hallgrímur Pétursson hugsar ekki að-
eins um andlát sitt, heldur og fólkið,
sem kemur við sögu, er hann er kall-
aður brott. Hann hugsar um líkmenn-
ina, sem eiga eftir að sópa moldinni of-
an í gröf hans, prestinn, sem á að jarð-
syngja hann, og hann minnist þeirra,
sem vaka yfir honum. Hann biður fyrir
ástvinum sínum, að guð annist þá og
geymi, og sé þeim einnig nálægur, síð-
ustu s£.mverustundirnar,• „eins meöan
erum vér öll hér á lífi.“ Hann hugsar
t J endurfundanna, þegar hann fær fund-
ið þá aftur „fagnaðarglaða".
Hallgrímur hugsar til sjálfs andlátsins
með rósemi. Hann biður um hæga dauða
stund. Hann biðUr þess, að trú hans hald
ist, og honum auðnist að 'veita sakra-
mentirm viðtöku. En hann óttast, að svo
kunni að fara, áð hann glati ráði og
rænu, og því biður hann guð þess, að
hánn láti engin ljót orð falla af vörum
sínum, og láta ekki syndina saurga hjart
að. Loks biður hann þess að mega fara
sattur við sérhvern mann.
Það er svo ótrúlega margt, sem Hall-
grími verður hugsað til á banabeði sín-
um, jafnvel biður hann þess, að engum
standi ótti af honum dauðum. Hann
þekkir öld sína, og veit, að hræðslan við
hina dánu á sér varla nokkur takmörk.
Sjálfur er hann ekki hræddur við að
deyja. „Angráð“ er öndin hans, þegar
þrautirnar herða að, og hann finnur mátt
sinn þverra. En ofarlega í huga hans er
‘bikarmn, sem réttur er að lausnaran-
um i Getsemanegarðinum, og orð Jesú á
krossinum bergmála hið innra meö hon-
um. Þá minnir kveðskapurinn hvað eftir
annað á pssíusálmana, og andlátsorð
Krists biður hann Guð að „líma“ í
hjarta sitt, ef hann eigi eftir að missa
málið, svo að hann geti eigi haft þau
yfir uppihátt. Þá er hann sannfærður
um, að hann veröi hólpinn og Jesús snúi
andliti sínu að sér, „eins og til Péturs
forðum.“
VI.
Það kann að vekja eftirtekt þeirra,
sem nú á dögum lesa and-látssálma séra
Hallgrims, að hann minnist þar hvergi
á þá von sína að njóta að nýju endur-
funda við þá ástvini sína, sem dáið hafa
á undan honum. í nútímaljóðum um
dauðann ber all-miklu meira á þeirri
hugsun. En í erfiljóðum eftir Steinunni
litlu dóttur sína, mörgum árum áður,
hafði hann huggað sig við þá stund,
þegar hann færi sjálfur heim.
„Ó, hvað sætir samfundir
seðja þá okkar geð,
um eilífar æfistundir
að lifa Drottni með“.
Og ennfremur:
„Því mun ég þig með tárum
þreyja af huga sárum,
heim til þess héðan fer.“
Þessa von hefir hann vafalaust einnig
borið i brjósti, þegar hann fann dauða-
stundina nálgast. En endurfundavon
Hailgríms beinist fyrst og fremst að
Jesú, og síðan að samféiagi Guðs bam*
á himnum, „í bindini barna þinna —
blessuri láttu mig finna“. Og í því „bind-
inni“ er Steinunn litla og sjálfsagt fleiri,
sem Hallgrími hefir þótt vænt um á
jörðinni. Öld séra Hallgríms hefir ekki
mikinn áhuga á því að gera sér fjöl-
breyttar hugmyndir um lífið eftir dauð-
ann. Eins og hér hefir nokkuð verið rak-
ið, beindist athyglin að dauðanum með
öðrum hætti. Hann var „máttarvaldið",
sem maðurinn var háður og þurfti þó áð
ganga á hólm við. Úrslit þeirrar bar-
áttu voru öllum kunn. En trúin á það
vald miskunnarinnar, sem var máttugra
Dauðanum, hafði tekið manninn að sér.
Því var. unnt að mæta dauðanum með
öryggi og bjartsýni, þrátt fyrir allt.
Þannig hefir til orðið sigursöngur sá,
sem islenzk kristni hefir sungiö og syng-
ur enn:
„Dauði, ég óttast eiigi
afl þitt né valdið gilt.
í Kristi krafti ég segi:
Kom þú sæll, þegar þú vilt.“
Hvort sem þessi trú birtist í hinum
bljúgu andlátssálmum, í passíusálmun-
um eða í sálminum um dauðans óvissan
tíma, er hugsunin hið sama: Dauðinn
tapaði, en drottinn vann.“
Jakob Jónsson.
HAGALAGÐAR
GÓÐ HEIMSÓKN
Á einmánuði þessa veturs bar það
til í Fljótum, að maður nokkur, er
Ingimundur hét Björnsson, er bjó að
Minnaholti, kominn á efra aldur,
frómur og fáorður gekk að liðnum
degi í heytótt sína að .leysa hey til
gjafar, og er hann hafði litla hríð
leyst heyið, og var jafnframt því að
lesa fræði sín, sá hann, að hjá honum
stóðu að snöggu bragði þrir menn í
hvitum klæðum síðum, allfagrir og
hýrir ásýndar. Ekki varð honum að
nokkru bilt við, og hélt áfram lestri
sínum og leysti heyið sem áður.
Mennifnir stóðu um hríð og horfðoi
á hann og litu um síðir hvcxr til !
annars og brostu við. Er stund var
liðin leit Ingimundur imdan, og
horfði brátt aftur þangað í veg, sem
mennirnir stóðu. Voru þeir þá horfn-
ir og sá hann þá eigi meir.
(Annálar, ár 1681)
Meff ágætiseinkunn
Það gerðist ennfremur á þessu ári,
í fyrsta skipti í sögu latínuskólans,
að námsmaður var brautskráður
þaðan sem stúdent méð ágætis-
einkunn. Stúdentinn var Hallgrímur
Sveinsson (prófasts Níelssonar)
seinna dómikirkjuprestur og biskup.
(Árbækur Reykjavíkur 1863)
Fyrir einni öld.

Um haustið fór fram alþingiskosn-
ing í Reykjavík, 29. sept. Af 112, sem
á kjörskrá voru, greiddu 72 atkvæði.
Kosningu hlaut Sveinbjörn kaupmað
ur Jacobsen með 41 atkv., en vara-
þingmaður var kosinn Magnús Jóns-
son bóndi á Bráðræði.
(Árbækur Rvíkur 1864)
Sveinbjörn settist aldrei á þing, og
sat Magnús á þingunum 1865 og ’67.

38. tbl. 1964
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 21