Lesbók Morgunblaðsins - 12.02.1967, Blaðsíða 7

'70/&/M er? 6u 7?£/mrJA7UA (PiMerA),
7£M //£> S/ZUPSÓ'/Pí/ !//£/\p A/£Sr i/M
Jörðin er í sjálfu sér kaldur
hnöttur, sem fær hita og birtu
frá sólinni.
Af því að jörðin snýst um
öxul sinn frá vestri til austurs
sýnist sólin koma upp f austri
■og setjast í vestri.
Árstíðaskipti jarðar eru vegna
halla jarðmöndulsins (23*/^
gráða). Jörðin snýst um sjálfa
sig og hallar alltaf í sömu átt.
Því lóðrétta-r sem sólargeisl-
inn er þegar hann fellur til jarð-
ar, því meiri hiti (sumar), en
eftir því sem hallinn er meiri
því kaldara (vetur) — og á-
kvarðast hitinn á hverjum stað
því einnig af halla jarðmönd-
ulsins.
Hiti hvers staðar á jörðinni
ákvarðast af tímalengd dags-
Ijóssins og sólarhæð ásamt um-
hverfi: fjöllum, hæð, hafstraum-
um, vindum o.fl. Þess vegna er
mismunur á árstíðum á hinum
ýmsu stöðum á jörðinni.
ToU'
Gufuhvolfið umlykur jörðina.
Það nær ytfir 1000 km. út frá
jörðu.
Einu sinni var álHtið, að and-
rúmsloftið væri þyngdarlaust.
'Vlísindaimenn hafa reiknað út,
að þung'i- andrúmslblftsins vegi
um 5000 000000 000000 tonn: sé
um það bil einn mili jónaöti hlu ti
jarðarinnar að þunga.
í gufuhvolfinu eru lofttegundir.
Mest er af köfnunarefni (um
78f/í) og súrefni (um 2h%).
Gufuhvolfið (sameindir lofts-
ins) beygir og dreifir sólarljós-
inu.
£*£/ris//vöLr/& i/AfLY/cV* 70f?&/t/A
£/rr v/eurA ómypp/ -rrr/r i/rjm
'4 rorp/A/A// £7? A /ZPTfÚMSL Orr/t? /&//róWl/OLT/€>)
S *?/ £* S(/?er4//,seM er Ma////a///m si/o a/ai/v
j£/Sli/M SöU/ 04 i/TAA/ (/? ÓÆ/MA/i/M —
K/™?//Ær/urpc/ MACrA/, AF SÓUrUÓS/
T/C \7An//A7<>
HAUST.
SUMAT?
AÓ&l/A/t/M S/c£rAST
/ M/PPi/A/AT/ </A*£>Ar
Ósköp venjulegur vatnsdropi,
sem fél'li niður á jörðina færi í
gegnum millimetra þykka stál-
plötu — ef ekki væri loftmót-
staðan.

V\V
NX\\'\V
VOR
/Jósyr/A/ór j/rr&ATr.
/. <7orp/A/ J/vvsr c/a/ sj/t/r/j s/s
• *' 'A'S/vvr/? -&fö//r s/iv/\ /rrm//M s/i/ua
7Ó7/&/A/ rsArW /rtrr/'rsr/? sóc/rerr/j/A/s i/MÓÓ/M//ÚV
12. febrúar 1967
■LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 7