Lesbók Morgunblaðsins - 03.09.1967, Side 1

Lesbók Morgunblaðsins - 03.09.1967, Side 1
MUN EKKI BAGA MYVETNINGA Samtal v/ð Jakobínu Sigurðardóttur skáldkonu í Garði í Mývatnssveit Þegar Dægurvísa kom út, vakti það að vonum athygli, að höfundurinn skyldi vera búsettur norður í Mývatnssveit. Þar var lýst lífi og vandamálum fólks í sambýlishúsi á svo nærfærinn hátt, að margur þekkti sjálfan sig. Það er auð- velt að ímynda sér, að Jakobína Sig- urðardóttir hefði betri tök á að skrifa glöggskyggnar sveitalífslýsingar eftir átján ára búsetu noi'ður í Þingeyjar- sýslu. En eins og góðum rithöfundi sæm- ir er hún svo næm á samtíðina, að mannlífið er undir smásjá hennar, hvort heldur það er á þessari margumtöluðu möl, þar sem sumir telja engar dyggð- ír þrífast, eða í dreifbýlinu, sem ennþá geymir leifarnar af bændamenningunni. Ef það er gott fyrir einn rithöfund að vera utan við skarkala borgarlífsins, þá mundi margur freistast til að álíta Þingeyj arsýslur ákjósanlegan dvalarstað og ekki sízt Mývatnssveitina, þar sem hagyrðingur er á hverjum bæ að jafn- aði og félagsþroskinn með fádæmum eftir því sem sfður þróuðum Sunnlend- ingum skilst. Einhver ágætur maður úr Mývatnssveit sagði í viðtali á dögunum, að félagslíf í Mývatnssveit væri í sér- flokki; ætti sér enga hliðstæðu á Is- landi. Þegar blaðamaðurinn innti hann nánar eftir því, hvað hann hefði fyrir sér í þessu, svaraði maðurinn því til, að hann hefði svo sem ekki neitt fyrir sér; hann bar vissi þetta. Það var fagurt í Mývatnssveitinni þann dag, er ég ók þangað upp eftir til þess að hafa tal af Jakobínu í Gar'ði. Þessi fegurð birtist áhorfendunum fyrst af heiðunum ofan við Reykjadalinn; þaðan sér vítt yfir hálendið, með Dyngjufjöll og Ódáðahraun í suðri. Síð- an tærar kvíslar Laxár, hólmar með hvannastóði og loks vatnið, þessi skín- andi perla. En sú fegurð á viðkvæman streng og nýtur sín naumast til fulls nema í sólskini og logni. Öll mann- anna verk sýnast þarna verða til spillis og mikil mildi er það, a'ð vegagerðin skuli ekki enn búin að lagfæra veginn með þessum stórvirku verkfærum, sem skilja landið eftir í sárum. Starri bóndi Björgvinsson í Garði var í óða önn að þurrka töður sínar, en það er mörg búmannsraunin eins og kunnugt er og ein dráttarvélin hafði tekið ókennilegan sjúkdóm. Ég hitti bráðfallega heimasætu á hlaðinu; hún var raunar dóttir ekáldkonunnar og vís- aði mér inn til hennar í eldhúsið, þar sem hún var að taka til miðdegiskaff- ið. Það hefur áður borið við á þessum bæ, að ókunnir menn kæmu að sunnan til að freista þess áð ná tali af húsfreyj- unni, ýmist fyrir blöð eða útvarp. Þess háttar telst ekki til tíðinda í Garði. Ég var auðvitað guðsfeginn að vera ekki tekinn fyrir einn af þessum fínu mönn- um að sunnan, sem skilyrðislaust er boðið í stássstofuna. Þess í stað settist ég í borðkrókinn í eldhúsinu og við Jak- obína fórum að tala um búskapinn og heyskaparhorfurnar, jafnframt því sem hún hellti upp á könnuna. Þegar Starri bóndi kom inn til áð drekka, var Björg- vin faðir hans með honum; hann er bróðir Þuru í Garði sem allir þekkja. Mér skildist að Björgvin hefði ýmislegt að athuga við nútíma búskaparhætti og fyndist fátt horfa til umbóta. En Stef- anía, heimasæta með fjörglampa og talsverða uppreisn í augunum, talaði um brjálað ball, sem mér skildist helzt að ætti að halda í Skjólbrekku á næstunni. A eftir gengum við Jakobína upp á efri hæð hússins, sem þau hjónin hafa nýlega byggt. Þar voru prýðilega búin herbergi með útsýni svo fögru, að það hlýtur að teljast gulls ígildi, jafnvel þó ekki sé hægt að lifa á einni saman feg- urðinni. Líklega hættir maður aldrei að : Jakobína og tvær dætra hennar, Sigrun og Stefanía. taka eftir því, hvað svona útsýni er fagurt. Ég horfði á þáð með skáldkon- unni þennan sólbjarta júlídag og við sáum, hvað umskiptin í forminu og litnum voru hrein, þar sem grænt tún- ið tekur við af hrauninu. Lengra til suðurs var Bláfjall og Sellandafjall og allur fjallahringurinn, ef maður flutti sig til milli herbergja. Út um austur- gluggana sáum við vogana, sem skerast langt inn í landið austanvert við túnið. Jakobína leit yfir vatnið, næstum ann- ars hugar, sagði: — Þessir vogar eru stundum auðir, þó vatnið sé ísi lagt. Það gera uppsprettu- lindirnar. — Ég get trúað áð það sé talsvert vetrarríki hér, sagði ég. Jakobína tók undir það, en henni vex það ekki í augum. Hún er fædd og alin upp vestur á Hesteyri. Þar vesturfrá þykir harðbýlt. Svo harðbýlt, að nú er þar allt komið í eyði. Líka Hesteyri. Og bændurnir, sem einu sinni bjuggu þar, fara í hópferðir þangað á sumrin til þess að sjá mannlaus húsin, sem standa til minja um veru þeirra þar. — En þú hefur líka verið fyrir sunn- an, sagði ég. — Já, bæ'ði í Reykjavík og austur í Rangárþingi. Það var rétt hjá Hellu, rétt hjá Ingólfi sem nú er orðinn rá'ð- herra. Ég þekkti hann vel þá. Það heitir í Árbæ. — En nú ert þú rótgróinn Mývetn- ingur? — Hér er ég búin að vera síðan 1949, en ég tel mig ekki meiri Mývetning en hvað annað. Ég gæti til dæmis alveg eins verið Rangæingur. En fyrst og fremst er ég íslendingur. Stefanía heimasæta kom og sagðist þurfa að fara á traktorinn. Sigrún, hin heimasætan á bænum, rúmlega fermd, en mjög þroskuð eftir aldri, kom líka upp til þess að heyra, hvernig maður að sunnan færi að því að gera viðtal við mó'ður hennar. En hún hefur sjálf- sagt orðið fyrir vonbrigðum, því það var ekki einu sinni minnisblað dregið upp, hvað þá aðrar tilfæringar. Jakobína settist við gamalt skatthol með útdreg- inni plötu. Þar á voru nokkur blöð og bækur. — Er það hérna, sem þú skrifar, spurði ég. — Já, ég fékk þetta skatthol fyrir 20 árum. Ég hef notað það síðan. — Þú semur ekki á ritvél? — Ég handskrifa alltaf uppkasti'ð að minnsta kosti. Annars eru vinnuaðferðir mínar ekkert sérstakar eða frábrugðnar. Það er mjög misjafnt, hvað ég endur- skrifa oft.

x

Lesbók Morgunblaðsins

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.