Lesbók Morgunblaðsins - 03.09.1967, Qupperneq 14

A
erlendum
bóka-
markaði
BÓKMENNTIR:
The Unicorn. Iris Murdoch. Penguin
Books 1966. 4/6.
Iris Murdoch fæddist i Dyflinni, hún
stundaði nám í klassík í Oxford og
Cambridge, settist síðar að í Oxford
og starfar þar sem fyrirlesari. Hún hef-
ur skrifað margar bækur og einkennast
þær allar eins og þessi af sálfræði-
legu innsæi, snjöllum stíl og djúpum
skilningi á hinu síbreytilega sambandi
fólks hvert við annað og öllum blæ-
brigðum þessa sambands. Hún er með
beztu höfundum sem nú rita skáldsögur
á ensku.
SAGA:
dtv-Atlas zur Weltgeschichte. Karten
und chronologischer Abriss. Band 2:
Von der Französischen Revolution bis
zur Gegenwart. Hermann Kinder —
Werner Hilgemann. Deutscher Taschen-
buch Verlag 1966. DM 6.80.
Fyrra bindi þessa atlass kom út 1964,
þetta bindi er gefið út í sama formi,
skýr og litprentuð kort og sagan rakin
í höfuð atriðum. Bæði þessi bindi eru
hin handhægustu uppsláttarrit í sögu,
kort og lesmál fylla hvort annað og er
a'ðdáunarvert hve höfundum hefur tek-
izt að koma miklu efni fyrir í ekki
meira lesmáli. Þessi rit eru mjög vel
úr garði gerð um prentun lesmáls og
korta. Registur er að bókarlokum.
The Revolutionary Movement in
France 1815—71. John Piamenatz. Long-
mans 1965. 17/6.
Frakkland er vagga byltinganna á 18.
cg 19. óld. Frakkar voru kennarar Evr-
ópu í byltingum á 19. öldinni, þaðan
komu þær hugsjónir, sem urðu kveikja
byltingarmanna víða um Evrópu. Bylt-
mgar á Frakklandi urðu einnig tilefni
Karl Marxs til frekari rannsókna á
fyrirbrigðinu og kveikja til kenninga
sinna. Það hefur verið skrifað mikið
um frönsku byltinguna 1789—94, en
minna um byltingar 19. aldar. í þessari
bók segir höfundur frá hinum ýmsu
byltingahópum og flokkum í Frakklandi
á þessu tímabili, rekur áhrif þeirra og
ástæðurnar fyrir skoðunum og athöfn-
um þeirra Hann leggur þó megináherzl-
una á athafnirnar og kenningar þeirra.
Hann telur að skoðanir Marx á þessum
hreyfingum hafi um of mótast af þeirri
ni'ðurstöðu, sem hann ætlaði að komast
að og því séu skoðanir hans á ýmsum
þáttum efnisins mjög svo hæpnar. Höf-
undur forðast mjög að draga víðtækar
ályktanir af atburðum og spár um þróun
sögunnar eru honum mjög fráhverfar.
Bók þessi er fersk að því leyti að höf.
lýsir og ræðir efnið án bakþanka um
úframhaldandi þróun í sama dúr. Hann
lætur men.r eins og Proudhon og Luis
Blanc njóta sannmælis, en þeir féllu
ekki alveg inn í sögulega þróun Marxs,
þótt þeir hefðu gífurleg áhrif á sinni
tíð. Byltingasaga 19. aldar hefur hingað
til mjög mótast af þeim höfundum, sem
setja „sögulega þróun og nauðsyn" í
stað „mikilmenna" eða „guðlegrar for-
sjónar", en þjó'ðfélag og saga mannlegra
samskipta gegnum aldirnar er marg-
breyttari og fjölskrúðugri en svo að
hægt sé að afgreiða hana „patent" út-
skýringum, sem eiga að þjóna pólitísk-
um tilgangi á hverjum tíma eða falla
að trúarkenningum.
A History of India I. Romila Thapar.
Penguin Books 1966. 7/6.
Fyrsta bindið fjallar um sögu Ind-
lands fram til samskipta Evrópumanna
og Indverja á 16. öld. Annað og loka-
bindið kom út 1965. Þetta fyrra bindi
tekur yfir um tvö þúsund og fimm-
hundruð ár indverskrar sögu eða frá
því að Aríarnir komu um 1000 fyrir
Krist og til 1526 eftir Krist. Höfundur
rekur menningar- og efnahagssögu Ind-
lands í ramma pólitískra viðburða. Bók-
inni fylgja: tímatalstafla, orðaskrá yfir
indversk orð, athugagreinar, bókaskrár
og registur, auk þess fylgja kort og upp-
drættir. Bókin er gefin út áð frumkvæði
útgáfunnar og er þetta fyrsta útgáfa.
Studies in History. British Academy
Lectures. Selected and Introduced by
Lucy S. Sulherland. Oxford University
Press 1966. 12/6.
Útgefandi valdi fyrirlestra þeirra
manna, sem er það sameiginlegt að hafa
staðið að nýju mati á sagnfræðirann-
sóknum á Englandi. Þeir taka við af
þeim brezku sagnfræðingum, sem fyrst-
ir kynntu á Englandi skoðanir merkustu
sagnfræðinga meginlandsins. Þeim er
einnig sameiginleg sú skoðun, að hafna
kenningunni um „sögulega framvindu í
ákveðna átt“ og að skýra megi gang
sögunnar og segja fyrir um þróun mála
á þeim forsendum. Þessir fyrirlesarar
telja söguna fjölbreytilegri og skilning
á henni eðlilega alltaf bundinn samtim-
anum. Meðal fyrirlestra eru hér: The
Danes in England eftir F. M. Stenton,
en hann er fremsti sagnfræðingur Eng-
lendinga um tímabil Engilsaxa, R. H.
Tawney á hér fyrirlesturinn: Harr-
ington’s Interpretations of his Age
og F. M. Powicke: Sir Henry Spelman
and the „Concilla". Allar þessar grein-
ar eru valdar meira í þeim tilgangi áð
sýna rannsóknaraðferðir og skoðanir
höfunda á sagnfræði en þeim efnum
sem þeir ræða, L. S. Sutherland ritar
inngang að bókinni.
BÓKMENNTIR:
Wind und Staub. Henry Michaux. Mit
9 Zeichnungen des Verfassers. Aus dem
Französischen von Hildegard Baumgart.
Nachwort von Helmut Heissenbuttel.
Walter Drucke 5. Walter Verlag 1965.
SvF 16.—.
Henri Michaux er fæddur í Belgíu
1899. Hann er mjög víðförull, hefur
ferðazt um Suður-Ameríku og Asíulönd.
Hann hefur sett saman skissur, skáld-
sögur og ljóð. Ein merkasta skáldsaga
14 lesbók morgunblaðsins
3. september 1967