Lesbók Morgunblaðsins - 03.09.1967, Blaðsíða 16

Jmj /,' LflND NRplS íieiie Nefwi Uötu- iBMHlT. HWTfl ivie-E) 0* ap-iTÆÍ>l SKYH-f/ERlf
í^^A' ~J% J^MM aSMvStA'' \ L fí? p
flSsl^ll iDlR T jPfl" 5já|T V
Él fTlDÝ'KJ tflSSlR jUNO rit- sBivir. Tfí
UÆMfl t i.fl<Í<?;( * v Ftótíh
URlKIW
mflrW-NftF/4 ÞfiTT-URl/JíJ
Pý'Rfr
V£|5-RR-JP/ERI /«/E£R AWfiTfl FíR KHRL-
HLT- f'fHfíM 1NN
Ht.r. KlfRCD FRur-l-eciJi
rouu-DRFI ítópBf
fspi/m Ijuír ; FUo'T/e KVÉfJ-NHFM
JfeR EFTlR
msur ÍLR4Í. -----V—
BRflUIÍ HÐI
¦1 TÚKflHi)
¦>*> UymT E/VD-IN^ 'PIM
sr/EK©-FRJCFI- UUÍ>J
WflNfí-Irtu.tf SoLTd
iPlt-UKUHI
yi? FUUL- JKoR-
ÍTRIT-i e>
^ ~v AW-D lOflfJHi-fflFK
RESfl
u^ „,* (TBF«R
¦RflNI
¦ ÍUL/f/ MflTyR
NflFM trtm
NflFN KLUKK- a.e/NJ <U>V
ILflT
JNÁIH
ÖHR-DBRI ^oPX
CWNT ¦ jÉRHU ^
ÖítKílM fePÍR
¦ 32 \it\rn
w LWfi /eaii-KfÍL /Ej-H
FUÍ.L
Bfl roKLl FRUfl EfVJ iTOFUR A' FíT! 1
NHFN ^FVIfr/
1 sj^vm
h-ToT-VlMD- ^
-tiqn-flRl ¦
su'n SK£<- > ýD^ s?\v
S í %, Z ~f -.*> 5 3 ¦^ c| ¦ BB -r^ i-ji tll# 5§ -1 Sle ^r P~£L
:P £* r © ÍÍJ53 -o 7» «» 3) a; m e- 3> r «x O' ej-|5\ -n 4^» ||f ^ Í4Z "^4-
X X - l> X o' •x. 3" * ?>' -o «A ^ £¦ -Q c- -< ll* 3) r X '¦ í: 5'5
c* o* >/» as' fl 3» 4« a ^ 3; íí jZ <- ¦» c X ^ ai 73 -. C- -ð C M 7» =.
31 -i -4 »' ;o s 3) ¦n 3) s I 3) PO 71 3k* i> ^ ©- -4 tí> O* H 31 í^ P' i
;«?? ^o
-4 - r » X a Í ili 5» /í -9 3> l^ v> © O* « C -1 O* 2 a»* 7» 35 ö ?-
r •^ Z - 3) X | É X 3»" Ö C 71 Síi X » 3 ws o :." ^; - a 3>' r •» <ð <* 5
r- a»* x st 7» a> z m -5 C /9 4A a7? * 3> 7» ¦K- n c •n X •^ 3> æ«jí
3) <n qfl »» /0 • - 9 V- 3t 7~ « * TC X 31 X a a if| 7» 3 JC* 3 3 3 "?
rt "?. - * 3) M -n 7« "3, r o" M tb 1 3) X m 5T E - X 3 7> «i
-j*; 09 «* - * o* r ¦n ?5|5 Í|3 3 "R - M o* w 3« .' a o> 3>* /> 31 X s i/ o
r 0" W 30 f|l X - r ?A 3 <- ¦£ Sl< H aN Vn "*55 3) -1 3>" <o X «• 7<.
a>- r 3 ~^. t> r <a= c- ti o 1 «a tl - 71 >c *>• <- 3» <- 3> <' m +>
;-J 3) 2 T| 0* — * - 30 -< 2 /0 31 >v ««> 73 3) r 3>s •n o-
BRIDCf
Eftirfarandi spil er frá leiknum milli
Italíu og N-Ameríku í heimsmeístara-
keppninni, sem fram fór í maí s.l.
Norður
A G-9
¦f D-10-7
? K-10-9-7 -5
* Á-K-G
Vestur Austur
A K-7-3 é, 5-4
V G-6-5-3 V Á-9-4-2
? Á ? D-6-3
* D-10-5-3-2 Suður * 9-7-6-4
A Á-D-10-8-6-2
V K-8
4 G-8-4-2
* 8
Þar sem ítölsku spilararnir Avarelli
og Belladonna sátu N-S gengu sagnir
þannig:
NorSur — Austur — Suður — Vestur
1 Lauf — Pass — 2 Spaðar — Pass
3 Tiglar — Pass — 4 Spaðar — Allir
pass
Vestur (Kay) lét út tígul ás og síðan
hjarta 6. Austur (Kaplan) drap með
ásnum og eftir langa umhugsun lét
hann út tígul 6, vestur trompa'ði og
síðar í spilinu fékk vestur slag á spaða
kónginn og þar meS tapaðist spilið.
Láti austur ekki út tígul 6, þegar
hann kemst inn á hjarta ás, vinnur
sagnhaíi spilið. Hann getur kastað 2
tíglum heima í lauf og hjarta og gefur
aðeins einn slag á spaða, einn á hjarta
og einn á tígul.
Á hinu borðinu sátu Murray og
Kehela N—S og sógðu 3 grönd og unnu
auðveldlega. N-Amerikusveitin græddi
því samtals 12 stig á spilinu.
BRIDGE
Hér í þessum dálkum vék ég
fyrir nokkru a& íslandssögu Jónas-
ar Jónssonar, sem kennd er í barna-
skólum. Það atriði, sem ég þá tók
til meðferðar, var sú fráleita ráð-
stöfun að gefa þessa kennslubók
út óendurskoðaða eins og gert var
á síðasta ári. í eftirmála segir höf-
undur, að hann hafi byrjað að orð-
fœra bókina árið 1909, en hún kom
fyrst út á prenti árið 1915. En á
síðastliðnum fimmtíu árum hafa
verið gerðar rannsóknir, sem ger-
breytt hafa viðhorfi manna til
heimildanna, sem téð sögukennslu-
bók byggir á.
í hófsamlegri grein, sem Jónas
Jónsson ritaði að þessu tilefni féllst
hann einnig í meginatriðum á þau
sjónarmið, sem ég hafði sett fram.
Hann sagði m. a.: „Nú munu frœði-
menn í islandssögu ekki mœla með,
að börnum landsins verði kennd
þjóðarsagan
án þess að
byggja frá-
sógnina á vís-
indalegum
grundvelli.
Þetta verður
vafalaust gert
og það innan
tíðar. Það
verður ný
saga rituð á
nýjum heimildum. Sagnfrœðing-
arnir munu krefjast vísindalegrar
sögu lands og þjóðar." Hér er tal-
að af víðsýni og skynsemi og mœttu
þeir, sem nú fjalla um þessi mál
af hálfu hins opinbera, taka sér
þessi orð til eftirbreytni.
Annað atriði í þessari grein Jón-
asar vil ég gera hér að umræðu-
efni. Ekki fyrir þá sök, að ég œtli
að stofna til umræðna eða skoðana-
skipta við greinarhöfund sérsták-
lega, heldur vegna hins, að sú skoð-
un sem hann setur fram, er mjög
almennt viðurkennd, ég hef heyrt
hana oft í annan tíma og af margra
munni. t greininni segir: „Á und-
angengnum öldum hafa íslendinga-
sögur verið frœgustu og styrkustu
varnarvirki íslenzkrar menningar".
Og enn: „Flestir tslendingar töldu
fornsögurnar hellubjarg í sögulegri
þekkingu um lif œttstofnsins".
Þetta tvennt er mönnum gjarnt að
nefna í sama orðinu. Áherzla er
lögð á reisn íslendingasagna, sem
lyftir þeim yfir samtímabókmennt-
ir miðalda og rennir stoðum undir
rétt okkar íslendinga til sjálfstæðr-
ar menningartilveru. Þetta er r'ök-
rétt og sjálfsagt er að halda þessu
fram. En þegar menn gera jafn-
framt þá kröfu, að þessar rismiklu
bókmenntir, þessi skáldskapur, sem
hœst ber á miðöldum í Norðurálfu,
sé nákvœm sagnfrœðileg lýsing á
lífi manna hér úti á íslandi í önd-
verðri byggð landsins, þá er sett
fram þverstœða, sem undarlegt má
heita, að nokkur maður taki al-
varlega. Miklar bókmenntir eru
ekki og geta aldrei verið nákvœm
eftirlíking mannlífs, þær verða því
aldrei teknar sem sagnfrœðilegar
heimildir um þann tíma, er þœr
eiga að hafa gerzt. í því dœmi sem
hér um ræðir kemur og til, að höf-
undar hlendingasagna eru í skáld-
skap að lýsa atburðum, sem liðnir
eru fyrir hálfri þriðju öld. Ef ís-
lendingasögur vœru hinsvegar ein-
ungis sagnfrœðilegar heimildir um
búskap manna hér á íslandi og at-
vik í sambandi við það, og aðeins
skráðar sem nákvœm frásögn at-
burða, sem vitanlega hefðu gerzt,
hefðu þœr aldrei orðið þær bók-
menntir, sem athygli hefðu hlotið
utan landsteina, en aðeins gagnleg-
ur fróðleikur fyrir okkur um við-
fangsefni forfeðra okkar.
Það sem veldur þvi, að islend-
ingasögur eru „varnarvirki is-
lenzkrar menningar"', er, að fornum
minnum úr sögu lands og þjóðar er
lyft í veldi skáldskapar, þau eru
Framhald á bls. 15