Lesbók Morgunblaðsins - 18.02.1968, Side 1

7. tbl. — 18. febrúar 1968. — 43. árg. |
V_____________________________________________
HJÁLMAR R. BÁRÐARSON:
JÖKUL-
SKINNA
Hér skal sögð saga gestabók-
ar, sem hlaut nafnið JÖKUL-
SKINNA, og nú hefur verið í
hylki í vörðu á hátindi Hrolleifs
borgar, klettaborgar, sem stend
ur upp úr norðurhluta Dranga-
jökuls, í nærfellt 30 ár. Þar
hefir allmarga gesti borið að
garði, og eflaust nokkru fleiri
en þá, sem ritað hafa nöfn sín
í bókina.
Drangajökull mun vera
fimmti stærsti jökull á íslandi,
talinn vera um 200 ferkílómetr-
ar að stærð, en fer minnkandi
eins og aðrir jöklar hérlendis.
Meðan Hornstrandir voru í
byggð, voru ferðir algengari
yfir jökul, til byggðarinnar við
ísafjarðardj úp. Þá var og sótt-
ur rekaviður á strandir og
stundum dregin mikil tré á
hestum yfir jökul. Nú orðið eru
mannaferðir á Drangajökli
meira frístundagaman, hress-
andi skemmtigöngur náttúru-
skoðenda og þá stundum tengd
ar athugunum á jöklinum og
gróðurfari í nánd við hann. Þó
geymir gestabókin Jökulskinna
nokkur nöfn ferðalanga af
Ströndum, meðan enn var þar
byggð.
En nú skulum við líta í
þessa merku bók.
Upphaf hennar er skrautrit-
að, og inngangsorðin þessi:
„í júlímánuði 1934 voru 12 ís-
firskir skátar „Einherjar“, á-
samt 14 norskum gestum þeirra
í útilegu í Kaldalóni, undir for-
ustu G. Andrew, skátaforingja.
Þeir gengu á Hrolleifsborg,
hlóðu þar vörðu, og settu bók
í málmhylki í vörðuna.
Sumarið 1936 fóru ísfirðingar
enn á Hrolleifsborg. Þá urðu
þeir þess. varir, að málmhylkið
hafði ekki þolað vetrarbyljina
á Hrolleifsborg og að bókin var
orðin allskemmd. Því var nú
skift um bæði bók og umbúðir.
Bók þessi er búin til af Guð-
mundi Jónssyni frá Mosdal. Ingi
mundur Guðmundsson, vélsmið-
ur bjó til hylkið. Guðm. Geirdal
skáld orti af þessu tilefni kvæð
ið Hrolleifsborg, en Steinn Leós
skrifstofumaður reit það í bók-
ina.
Skátafélagið „Einherjar“ hef
21. ágúst 1966. Elduð súpa á
hátindi Hljóðabungu í Dranga-
jökli í sólskini og blæjalogni.
Tveir kennarar og tveir nem-
endur frá Westminster School
í London, ásamt Óttari Kjart-
anssyni.
ir annazt þessar framkvæmdir
og felur bókina umsjá mann-
aðra ferðalanga. Gangið vel frá
bókinni, en gerið að vart ef
eitthvað sér á bók eða um-
búðum. — Sækið hreysti — en
hrindið sorg — á Hrolleifs-
borg.“
JÖKULSKINNA er stuttorð
um dvöl okkar skátanna í
Kaldaióni og jökulgöngu þaðan
sumarið 1934, sem eðlilegt er.
Þótt langt sé um liðið síðan,
minnist ég ennþá þessarar viku
dvalar okkar ísfirzku skátanna
ásamt norskum gestum okkar.
Kaldalón er stuttur fjörður,
sem gengur inn úr ísafjarðar-
djúpi að norðanverðu. Áin Mór
illa, sem kemur undan skrið-
jökli Drangajökuls í dalbotnin-
um, hefir fyllt mikið af firðin-
um með framburði, og myndað
þar miklar leirur og grynning-
ar. Oft má sjá mórauðan lit-
inn á firðinum af árframburð-
inum. — Þegar við skátarnir
gistum Kaldalón 1934 var tjald
búð slegið upp ekki fjarri
jökulöldu nálægt fjarðarbotn
inum. Náttúrufegurð í Kalda-
lóni er mikil og sérstæð. Skrið-
jökullinn hefir hopað og skil-
ið eftir sig margar tjarnir á
milli melalda. Víða er lands-
lag þetta grösugt og vaxið lyngi
og kjarri, en fyrir botni dals-
ins blasir við skriðjökullinn,
stundum hreinn og fannhvítur,
en oftast þó sprunginn og nokk
uð sandorpinn þegar líða tekur
á sumarið. — Ekki voru veður-
guðirnir hugulsamir við okkur
skátana í útilegunni þessa viku
júlímánaðar árið 1934. Miklar
úrhellisrigningar gerði þar, þótt
nokkuð stytti upp á milli. Marg
ar gönguferðir fórum við þó
um Kaldalón, og Mórilla var
vaðin nokkrum sinnum. Mestur
viðburður þessarar ferðar var
þó gangan á Drangajökul. Mér
er hún all minnisstæð, því þetta
var mín fyrsta jökulganga á
21. ágúst 1966. Útsýni yfir Hljóð
abungu til Reyðarbungu og
inn yfir Drangajökul.
æfinni. Rigningarsuddi var þá
á, og minnist ég þess að okkur
skátastrákunum þótti skrið-
jökullinn í botni Kaldalóns
hrikalega sprunginn. Var klifr-
Hvítasunnudag, 5. júní 1938.
Við jökulrönd Drangajökuls, á
leið iupp á jökul á skíðum.
Horft niður Unaðsdal, þvert
yfir ísafjarðardjúp.
að niður í og yfir margar mikl-
ar jökulsprungur á leiðinni á
jökulinn, — og ekki mun þá
hafa verið krækt fyrir allar
sprungurnar, sem hægt hefði
verið. Æfintýrið var meira með
því að fara yfir þær. Á jöklin-
um man ég að var krapi og
þung færð.
En nú skuium við aftur líta
í JÖKULSKINNU. Þar segir
22. júní 1937 að fjórir ferða-
langar fóru fram hjá Hrolleifs-
borg á leið úr Skjaldfannadal,
við Isafjarðardjúp í Þaraláturs
fjörð á Ströndum, en þar eru
þá á ferð þeir Gunnar Andrew
skátaforingi á ísafirði og Jón
Eyþórsson veðurfræðingur og
formaður Jöklarannsóknarfél-
ags ísiands ásamt tveimur ferða
*