Lesbók Morgunblaðsins - 18.02.1968, Blaðsíða 11
játum það, Drottinn, að við höfum ekki
verðskuldað bænheyrslu, en við vitum
að miskunn þín er óþrjótandi. Við biðj-
um þig í nafni sonar þíns Drottins vors
Jesú Krists, Amen.“
Þegar Sigríður byrjaði á bæninni
lutu allir höfði, einnig læknirinn og
var hann þó ekki talinn trúaður maður,
þegar fólkið leit upp og auðvitað út
á fljótið, ætlaði það varla að trúa sínum
eigin augum, því sjá, Bleikur var kom-
inn hinum megin við vökina og eftir
örstutta stund brunaði Bleikur á land
hinum megin fljótsins.
Það er að segja af ferðum Sigvarðar
og Bleiks, að strax og út á ísinn kom
varð Sigvarði ljóst að ísinn var lífs-
hættulegur og að eina vonin var að
láta Bleik ráða ferðinni og fara það
sem hann komst og þurfti ekki að hvetja
hann til þess. Þegar komið var nærri
miðju fljótinu sá Sigvarður að Bleikur
stefndi beint á langa vök, það vissi
hann og, að minnsta tilbreytni á stjórn
hestsins gat orðið til þess að þeir færu
báðir á kaf í fljótið, hann laut örlítið
áfram og lagði lófa sinn fyrir það
auga hestsins, sem að vökinni snéri,
en við það var sem hesturinn sveigði
ósjálfrátt frá þessari bráðu hættu, og
skömmu seinna höfðu þeir fast land und
ir fótum.
Það hafði sézt til ferða þeirra frá
læknissetrinu og bæjum þar í grennd-
inni, undruðust menn mjög að nokkur
maður skyldi leggja á fljótið eins og
á stóð, en sjón var sögu ríkari, þetta
var lifandi maður og hestur. Vinnu-
menn læknisins hlupu niður að fljótinu
þegar fullvíst var að þetta var ekki
missýning, þeir sáu þegar nær dró,
að fyrir aftan reiðmanninn myndaðist
eins og öldugangur á ísnum svo þunn-
ur var hann. (Og daginn eftir, þegar
ísinn var orðinn traustari, fóru þéir
að athuga slóð Bleiks, því hún sást
greinilega, en það var vegna þess, að
vatnið hafði bullað upp úr skeifuför-
unum og frosið jafnóðum, því voru þau
sýnileg.)
Sigvarður kastaði kveðju á þá sem
voru á fljótsbakkanum, en hélt sprett-
inum heim á hlað á læknissetrinu, ekki
þurfti hann að tefja sig á því að berja
að dyrum, því fólkið var allt úti, hann
heilsaði lauslega, vék;síðan máli sínu
að konu læknisins: „Ég er kominn til
að sækja fæðingatengur mannsins þíns
og náðu nú í þær í snatri“. Síðan bætti
hann við: „Það er um líf og dauða að
tefla, það er prestskonan".
Kona læknisins snaraðist inn í bæinn
og kom aftur að vörmu spori með teng-
urnar, Sigvarður tók við þeim, stakk
þeim í vasa innan á úlpu sinni, kast-
aði svo kveðju á fólkið um leið og
hann sneri við á hlaðinu og hleypti
Bleik á harða spretti niður að fljót-
inu, nú stefndi hann nokkru utar, því
ekki leizt honum á að fara á sama
stað til baka.
En nú brá svo undarlega við að
Bleikur vildi ekki fara út á ísinn, Sig-
varður lét hann fara eftir fljótsbakkan-
um og reyndi að sveigja hann út á
ísinn, en þá snéri Bleikur alveg við
og hljóp í öfuga átt. Ótal hugsanir
flugu gegnum huga Sigvarðar á þess-
um augnablikum, sem hann var að stríða
við að koma hestinum út á hinn veika
ís. — Hann veit sig feigan, hugsaði
hann en hratt þeirri hugsun frá sér
jafn hratt, hann sá að við svo búið
mátti ekki standa, enginn skyldi geta
sagt það um Sigvarð á Eyri, að hann
hefði gugnað á miðri leið, nei, aldrei.
Og nú er Bleikur snéri hausnum að
fljótinu, hvein svipan, Sigvarður kunni
líka að slá í hest, eins og hann kunni
að gæla við hann. Við þetta brá Bleik
svo að hann reis upp á afturfæturna
og rak upp hnegg mikið eða öllu frem-
ur öskur og hentist út á ísinn. Þetta
svipuhögg var það fyrsta sem Sigvarður
veitti Bleik um ævina, og líka það
síðasta.
Nú hljóp Bleikur ekki eins og áður,
nú virtist hann fremur fljúga og var
mun fljótari yfir en í fyrra skiptið,
hann linnti ekki sprettinum fyrr en
heima á hlaði á prestssetrinu og hafði
ferðin þá alls tekið þrjátíu og tvær
mínútur.
Allflestir heimamenn ásamt lækninum
stóðu úti þegar Sigvarður reið í hlað,
þar snaraðist hann af baki, rétti lækn-
inum tengurnar og sagði: „Láttu nú
ekki seinna verkið lukkast verr en það
fyrra, heillin".
Þegar Sigvarður hafði lokið er-
indinu, vék hann sér að vinnumanni
sem stóð á hlaðinu og bað hann að
ná í brekán og koma með það uppí
húsagarð, og vertu nú fljótur, bætti
hann við, en við eina vinnukonuna
sagði hann: „Mjólkaðu nú í skál handa
Bleik, hann hefur vel til þess unnið.“
Hvorttveggja var gert tafarlaust. Sig-
varður breiddi brekánið yfir bleik er
hann hafði strokið af honum mesta
svitalöðrið, gaf honum síðan mjólkina
og virtist hvorttveggja vel þegið. En
piltarnir, sem hjá stóðu sögðu sín í
milli að það væri vafamál hvor sveitt-
ari væri Sigvarður eða Bleikur., Þeg-
ar Sigvarður hafði nostrað við Bleik
eins og honum líkaði kom hann heim
á hlað og frétti þar að nýr maður
væri í heiminn borinn, stór og hnell-
inn drengur, sem sparaði ekki röddina,
til að lóta í Ijósi álit sitt á veröld-
inni, og að mæðginunum liði báðum
eftir atvikum vel.
Sigvarður var fátalaður og þótti
mönnum það ekki nema eðlilegt eftir
slíka svaðilför. Ekki þáði hann að ganga
í bæinn. Einhver heimamanna hafði orð
á því, hvernig honum hefði eiginlega
komið til hugar að leggja út í aðra
eins tvísýnu, í fyrstu anzaði hann engu,
en svo sagði hann hálf þrjózkulega og
eins og við sjálfan sig: „Hún var sú
eina, sem tók svari mínu, — Og verið
þið sæl“. Og um leið var hann rokinn
af stað.
Sem vænta mátti flaug þessi saga um
sveitina eins og frétt um hvalreka, öll-
um fannst mikið til um snarræði og
dirfsku þá er Sigvarður hafði sýnt og
varð hann á svipstundu hetja sveitar-
innar, það var líka allt það, sem hon-
um barst að launum þá fyrst, en slík
laun eru nú flestum létt í vasa, ekki
sízt fátækum barnamanni.
Nú leið óðum að jólum og var eins
og ætíð mikið umstang hjá þeim, sem
eitthvað^ gátu fyrir þessa mestu hátíð
ársins. Á Eyri var heldur dauflegt yfir,
því lítið var til af matföngum og
ekkert af því, sem með þurfti til að
geta breytt til um hátíðisdagana, mundu
því verða fremur daufleg jólin að þessu
sinni, sárast var það vegna barnanna
sem ætíð hlakka svo mikið til jólanna.
f rökkrinu á Þorláksmessu dag var
barið að dyrum á Eyri og fór bóndi
til dyra, þar var þá kominn prestur-
inn og hafði hann Bleik í taumi og
var hann með reiðingi, en á klökkum
voru tveir kassar ekki litlir. Heilsaði
prestur Sigvarði með blíðu og sagðist
vera hér kominn til að sýna ofurlítinn
lit á að þakka fyrir lífgjöf konu sinn-
ar, og bið ég þig, Sigvarður, sagði hann,
að þiggja að launum Bleik og það, sem
á honum er, þó ég viti að það er að-
eins lítilræði hjá því, sem vera ætti,
og svo býð ég þér ævilanga vináttu
okkar, ef þú vilt hana þiggja.
í fyrstu kom Sigvarður ekki upp
neinu orði svo undrandi og hrærður
var hann, og ef bjartara hefði verið
hefði mátt sjá tár renna niður vanga
hans, svo tók hann þegjandi í hönd
prestsins og þrýsti hana. Þetta verður
að nægja, sagði hann loks, því ég á
engin orð til. Við skulum sleppa öllum
ræðuhöldum sagði prestur og skulum
við nú taka af hestinum, þeir gerðu
svo og áttu þó fullt í fangi með að
ná klyfjunum ofan, svo þungar voru
þær, svo hýstu þeir Bleik og gengu
til borðstofu. Þegar þeir komu inn
heilsaði prestur glaðlega og tók hús-
freyju tali, hún var kona greind vel,
og hélt heimili sínu vel hreinu og
börnunum þokkalegum, þrátt fyrir fá-
tæktina og reglusemin var í hvívetna
augljós.
Að lokum sagðist prestur hafa átt
að færa þeim kveðju konu sinnar og
sonarins unga, og bætti því við að sá
litli dafnaði vel.
En um leið og hann kvaddi hús-
freyju sagði hann: „Ég var að koma
með svolítinn glaðning til ykkar vegna
jólanna, það er þó minna en við vild-
um það haft hafa“. Að svo mæltu reið
hann úr hlaði.
18. febrúar 1968
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS H