Lesbók Morgunblaðsins - 28.04.1968, Blaðsíða 16
mmú
mm
Lausn á síðustu krossgátu
\U H ;••• H s \ 3 - • y X 3 I = 5 \
JO 73 < (P 33* o' Í£ r < <- 3? 70 -U <— 70 c- r
r- o’ !il? D •2: ■n c i’lg 73 33 X O' i X 2 - 73 c o
o' J3 r 3 73 t> H | X 3) < & 3 33 T!
73 Oi' 3 r- D V* u r ■<5 X 31 73 3' X 3 r c 70 ■H
c 2; V> ■33 70 o* X X - *n 3 1 -i c- •l|| 70 c ■H 3 3 73 c u
"2, - -i 73 V-* - 73 3 í> X - II
Æ X X C- 3 3 3 Þ - ■i V-» r 3' •2 s|s| o' H í> |!j
; 1* v. 1 s 7r - 73 o Sí 3> ;•* ? 3 73 3 r
70 33 73 X 3' < Vn 3) 5 1 -1 - f*l r o' 3 'r 3 73 - -)
33 3 X •M - 3 73 33 V> w ■ 3 3) 73 ■3: |fn ‘ro'JZ * -
* c, -I1 n' H -i s 73 •33 <£> 3' X V í * 'ö - c 3 "2 1 73 73 r 2.
r- 3 X ■z D z o' I;i - 23 U\ s- 3 S’c
B' -n r 3 7 y í 3 < 7 iS 3 E
Alþingi liejur nú samþykkt lœkk-
un kosningaaldurs niður í 20 ár
svo sem kunnugt er. Rifjast þá upp
samþykkt sú sem menntaskólanem-
ar gerðu á ráðstefnu sinni á síðast-
liðnum vetri þar sem mælt var
gegn þessari ráðstöfun. Sú sam-
þykkt vakti að vonum athygli og
hefur hún áður verið gerð að um-
talsefni i blöðum, m.a. í grein eftir
K. B. í Alþýðublaðinu, sem þótti
samþykktin sýna að unglingarnir
vildu raunverulega ekki verða full-
orðnir. Þessi ályktun K.B. virðist
mér ekki út í hött þótt bágt sé að
horfast í
I augu við þá
| staðreynd, að
unga fólkið
virðist hér
vera að hliðra
sér hjá þeirri
ábyrgð sem
því er œtl-
■ | m 1 uð. Fréttir ut-
an úr heimi
* J bera með sér
síaukna við-
leitni œskufólks til áhrifa í þjóðfé-
lagsmálum og heimsmálum, en sam
tímis lýsir íslenzkur œskulýður yf-
ir vantrausti á sjálfan sig, gerir sig
í rauninni ómyndugan og óábyrgan
gagnvart verkefnum þess þjóðfélags
sem hefur mótað það og fóstrað.
Unglingar ná nú kynþroska mun
fyrr en áður og er það alkunn stað
reynd. Hins vegar held ég að eng-
um sérfróðum cibyrgum mönnum
detti í hug að halda því fram að
andlegur þroski haldist endilega i
hendur við kynþroska mannsins. Þó
hefur hér sem annars staðar mjög
fœrzt i vöxt að fólk stofni til hjóna-
bands miklum mun fyrr en áður
tíðkaðist. Oft hefur þessi staðreynd
verið skilin svo að ungt fólk sé
sjálfstœðara i hugsun, óhrœddara
við að leggja út í lífsbaráttuna en
kynslóðirnar á undan. í þessu sam-
bandi langar mig að vitna í kafla
úr bók sem" heitir á frummálinu
The Feminine Mystique og er eftir
Betty Friedan, amerískan sálfræð-
ing og félagsfrœðing. Hefur bók
þessi verið þýdd á aðrar tungur,
m. a. Norðurlandamál. í þessum
kafla vitnar höfundur í niðurstöð-
ur ráðstefnu sem haldin var 1962 á
vegum Ttie Child Study Association
í Bandaríkjunum. Fjallaði ráðstefn
an m.a. um hjónabönd unglinga.
Segir svo í framhaldi af þessu: ,,Áð
ur litu menn svo á að hjónabönd
unglinga og fjölskyldustofnun sýndi
„aukinn tilfinningaþroska“ yngri
kynslóðarinnar. Nú var það loks
viðurkennt sem afleiðing vaxandi
barnaskapar. Sérfrœðingar á sviði
fjölskyldumála voru sammála um
að allar þær mörgu milljónir œsku-
fólks sem á árunum fyrir 1960 gift
ust innan við tvítugt sýndu ein-
kenni sem bentu til að þau væru
tilfinningalega ósjálfstœð og skorti
andlegan þroska. Hjónabandið var
þeim flótti og gagnvegur í hóp full
orðinna, nokkurs konar yfirnáttúru
leg lausn á þeim vandamálum, sem
þau treystu sér ekki til að mœta
upp á eigin spýtur“.
Ekki skal hér fjölyrt um þœr á-
stœður er Betty Friedan telur hefta
sjálfsagðan þroska œskufólks í
Bandaríkjunum enda ekki á mínu
valdi að meta hvort þœr ástœður
kunni að vega jafnþungt á metaskál
unum i okkar eigin þjóðfélagi. En
vestrœn þjóðfélög byggja á svipuð-
um menningararfi og búa við svip-
uð kjör. Mér virðist því ekki svo
fráleitt að við gefum þessum mál-
um gaum hér og þá ekki sízt með
tilliti til áðurnefndrar samþykktar
menntaskólanema. Það mœttí kann
ski a. m. k. spyrja við hvers kon-
ar kraftaverki þetta unga fólk býst
á þessu eina ári milli tvítugs og
tuttugu-og-eins, þegar það hefði
náð lögmœtum kosningaaldri, ef
það telur sig skorta nægilegan
þroska til að kjósa þegar það stend-
ur á tvítugu.
Á hitt er einnig vert að leggja
áherzlu að samþykkt þessi var gerð
af skólafóllki. Mér vitanlega hefur
ekki heyrzt álit um breyttan kosn-
ingaaldur frá ungu fólki, sem þeg-
ar er komið i starf og út í lífs-
baráttuna. Hefði slíkt þó verið fróð-
legt. Með tvennu móti má œtla að
ungt fólk fái skapað sér sjálfstœð-
ar skoðanir á þjóðmálum: annars
vegar með skírskotun til eigin ytri
kjara og aðstæðna þess starfshóps
sem það sjálft heyrir til; starfandi
œskufólk mundi hér eiga auðveld-
ara með að taka áttirnar, öðlast fót-
festu í raunhœfri tilveru daglegrar
lifsbaráttu. Hins vegar má lœra á
bókina, öðlast þekk'.ngu á stjórn-
málum sem vísindum og fræðigrein.
Slík hugmyndafrœðileg kennsla á
vitaskuld heima innan ramma skól-
anna og á að sjálfsögðu að vera hlut
lœg; ungt fólk á ekki að þurfa
fyrst aö taka afstöðu í stjórnmál-
um áður en það fœr nokkra nasa-
sjón af því hvað þau eru í raun og
veru. Það skyldi þó ekki vera að
samþykkt menntaskólanema feli
einnig í sér yfrlýsingu um að þeim
finnist þau skorta þekkingu? Að
minnsta kosti þarf engan að undra
þótt fögur vígorð kosningaáróðurs
séu ónógur grundvöllur sjálfstæðr-
ar skoðanamyndunar í stjórnmál-
um.
Svava Jakobsdóttir.