Lesbók Morgunblaðsins - 18.08.1968, Blaðsíða 1

30. tbl. 18. ágúst 1968 — 43. árg.
FLJÚGANDI
DISKAR
Markverðar staðreyndir
eða hreinn uppspuni
JON K. MACNUSSON TOK SAMAN
Teikning sjónarvotts af fljúgandi diski.
íslenzkir annálar nefna ókennilega hluti og fyrirbrigði, sem sáust á lofti.
J- meira en áratugi hefur alls
staðar í heiminum verið rætt og ritað
um ,þau fyrirbæri, sem nefnd hafa verið
„fljúgandi diskar“. Að vísu er miklu
lengra, síðan þessi fyrirbæiri fóru að
sjást á lofti, en þetta diskanafn kom
fyrst til sögunnar, þegar flugmaðurinn
bandaríski Kenneth Arnold mætti hin-
um níu skínandi skífum eða kringlnm
á flugi yfir Cascadafjöllum og lýsti
þeim sem fljúgandi diskum. Það heiti
barst samstundis um allan heim og hef-
ur verið notað síðan um alla ókenni-
rega hluti á flugi um himinhvolfið, að
undanskildum þeim gervitunglum að.
sjálfsögðu, og þeim eldflaugahlutum,
fem menn kunna full skil á, en komu
þó ekki til sögunnar fyrr en um tíu ár-
um eftir að fyrirbærið „fljúgandi disk-
ar“ varð til í núverandi mynd þess. Það
var 24. júní 1947.
í fyrstu, og reyndar æ síðar, vöktu
þessar sýnir áhuga og spenning hjá
almenningi, eins og vanalega, þegar eitt
hvað nýtt er á ferðinni, sem kitlar hug-
myndaflugið, en engir eða fáir trúðu
því raunverulega eða trúa, að hér gæti
verið um að ræða flugtæki einhvers kon
ar frá öðrum hnöttum, þó sú kenning
sé og hafi þráfaldlega verið á lofti.
Vígbúnaðarkapphlaup stórveldanna
og tilraunir með kjarnorkuvopn buðu
upp á nærtækustu og e.t.v. eðlilegustu
skýringu á þessum fyrirbærum. Menn
brostu góðlátlega ypptu öxlum og sögðu
sem svo, að nú væri einhver nýjungin
á ferðinni hjá Rússum eða Bandaríkja-
mönnum. En hvað sem öilum skýring-
um leið, héldu þessar sýnir áfram að
eiga sér stað og jukust stöðugt, alls
staðar í heiminum. „Smitandi ímyndunar
veiki, taugaveiklun og ofsjónir“ sögðu
hinir eitilhörðu skynsemisprelátar og
andstæðingar lifandi, auðugs hugmynda
flugs, og reyndu að láta lítið á því
bera, hve spenntir og áhugasamir þeir
voru. „Staðreyndir: við erum heimsótt-
ir af háþróuðum verum frá öðrum
hnöttum í þessu sólkerfi eða öðrum“
sögðu hinar raddirnar. „Við vitum ekki
neitt“ sögðu Bandaríkjamenn. „Nýjasta
ieynivopn okkar", sögðu Rússar um
tíma, en tóku sig svo á og sögðu einnig:
„Við vitum ekkert“.
Var hér raunverulega eitthvað nýtt á
ferðinni? Var hér eitthvað að ske, sem
heimurinn hafði ekki staðið andspænis
áður? Vissulega ekki. Alls staðar í heim
inum, að fornu og nýju, eru til frásagn
ir um furðuleg loftför og sýnir og teikn
á himni, sem tæplega er allt hægt að
skýra með einu og sama orðinu: víga-
hnettir. Fólk lifði að vísu í þekkingar-
snauðari heimi fyrr á öldum, en eng-
inn skyldi reyna að halda því fram, að
fólk hafi verið heimskara í þá daga en
það er nú. Langt því frá. Mörgum öld-
um f. Kr. b. voru uppi vísindamenn
og hugsuðir, sem í engu standa að baki
þeim, er síðar komu. Þeirra tími var
bara annar.
Fólk þekkti öll helztu fyrirbæri nátt-
úrunnar furðanlega vel, þó ekki skyldi
það alltaf ástæðurnar fyrir þeim, sem
vonlegt var, því skortur á tækni leyfði
ekki að ýmsar rannsóknir yrðu fram-
kvæmdar, sem nú er auðvelt og fljót-
legt að viðhafa. Tæplega er því hægt
að ætla að öll fyrirbrigði, sem sögur
fara af og skrásettar heimildir eru til
um, hafi verið eintómar ofsjónir og mis-
túlkun fáfróðra heimskingja og aula, þó
margur maðurinn vilji svo vera láta í
dag.
Við skulum að gamni okkar glugga í
gamlar bækur íslenzkar t.d. Skarðsann-
ál og lesa þar eftirfarandi:
„1594 . . . Einn maður sá svofellda
sýn: hann reið frá Odda suður, hann
sá fljúga einn dreka í lopti neðarlega,
áiika sem lindormur er uppkastaður:
var allt í rauðum loga, fór vestan og
þráðbeint austur. Varð maðurinn aptur
að snúa, því hesturinn vildi hvergi
ganga, en hvorki sakaði manninn né
hestinn.
1595.......Þá sáist og ein óvanaleg
leiftrandi stjarna, einnig vígahnettir. . .
1614. . 14. Martii, sem var Góu-
þrællinn, rétt um hádegi, sáust margar
sólir með ýmislegum hringjum: varði
um heila klukkustund, hvarf síðan
smámsaman að liðnum miðjum deginum
1615. . . . þann vetur sást sjaldan
ein sól, svo ekki væri tvær eður þrá-
vallt þrjár og furðu opt fjórar, item all
tiðum fimm: svo og einnig sex sénar
og og 7, einnig 8, nokkrir menn litu
og 9. Þessar sólir sáust í hringjum í
loptinu, með ýmislegum teiknum og lík-
ingum“.
Hér hef ég aðeins nefnt örfá dæmi
af handahófi því af mörgu slíku er að
taka.
Og ennþá skulum við líta í bók sem
allir kannast við og lesa eftirfarandi:
„En er þeir höfðu hlýtt á konunginn,
fóru þeir leiðar sinnar. Og sjá, stjarnan,
sem þeir höfðu séð austur frá, fór fyrir
þeim, þar til er hún staðnæmdist þar
yfir, sem barnið var“. Hvaða stjarna
hagar sét svona? Hver og einn ræður
því auðvitað sjálfur, hvað hann lætur
sér detta í hug, hafi þessir atburðir
gerzt, eins og þe:m er þarna lýst og
það er auðvitað einkamál hvers og eins,
hvort hann trúir því, að þetta hafi gerzt
eða ekki.
Fljótlega eftir að frásagnir um fljúg-
andi diska fóru að berast víðs vegar
að úr heiminum, neyddust yfirvöld í
Bandaríkjunum til að fara að láta málið
eitthvað til sín taka, bæði vegna þess
að hvergi var meira um þessar sýnir
að ræða og einnig vegna sífellds um-
tals og bollalegginga um leynilegar til-
raunir hersins með einhver furðuflug
tæki, en við það vildu yfirvöldin alls
ekki kannast.
Þær ágizkanir dvinuðu líka mikið, þeg
ar almenningur gerði sér ljóst, að marg
ar af frásögnunum, og kannske þær
„sterkustu," voru einmitt komnar frá
ýmsum flugmönnum og öðrum aðilum
ir.nan hersins sjálfs.
Orrustuflugmaður í Kóreu 1950 segir
svo frá: „Við vorum í þrem sprengju-
flugvélum að leita að ákveðnu skot-
marki: Þá sá ég allt í einu tvo afar-
stóra, hringlaga skugga á jörðinni fyrir
neðan okkur. Ég leit upp og sá þá 2
leiknastórar skífur yfir okkur. Þetta
sáum við allir í vélunum. Við áætluðum
að þvermál þeirra væri allt að 200 metr-
ar og hraðinn allt að 1800 km á klst.
Þessar skífur þutu framhjá okkur og
hurfu út í loftið. Við hættum við árásar
ferðina.“
Árið 1952 var einskonar metár í frá-
sögnum af fljúgandi diskum í Banda-
ríkjunum. Þeir sveimuðu yfir Washing-
ton, yfir Capitol og Hvíta húsinu og
voru það bæði flugmenn, vísindamenn
og stjórnmálamnnn, sem sáu þá, þ.á.m.
samstarfsmenn Trumans forseta, auk,
að sjálfsögðu, fjölda annarra borgara. Á
einum og sama deginum t.d. sáust 65
óþekktir fljúgandi hlutir yfir Washing
ton.
Um þetta leyti tók bandaríski flug-
herinn að skipta sér af þessum málum.
Rannsóknarnefndir voru settar á lagg-
Lnar og byrjað að afla sem nákvæm-
astra upplýsinga um öll atriði. Frásagn-
ir voru skrásettar og skýrslur hrúguð-
ust upp. En það voru fleiri en yfir-
völdin, sem létu málið til sín taka:
áhugamannafélög voru stofnuð i Banda
ríkjunum og víðar um heim til að rann-
saka og skrá þessi fyrirbæri. Eitt
stærsta slíkra samtaka er APRO (Aerial
Phenomana Research Organization), sem
stofnað var 1952 og hefur nú um 2000
samstarfsmenn og skrásetjara víða um
heim. Jim Lorenzen, formaður og stofn
andi APRO, segir: „Þegar maður sér
s.n. fljúgandi diska þjóta um himin-
hvolfið, getur það svo sem verið hvað
sem vera skal: missýning, loftsteinn, eld
flaugarhlutar að brenna upp í gufu-