Lesbók Morgunblaðsins - 18.08.1968, Blaðsíða 14
A
erlendum
bókamarkaði
The Company She Kept. Doris Grumbach.
The Bodley Head 1967. 30,—
Þetta er fyrsta verulega stúdían á Mary
McCarthy, sem er maðal fremstu höfunda
nútímans. Höfundur rekur hér þróunarsögu
hennar sem koniu og rithöfundar, hún
fjallar um þau málefni, sem koma aftur og
aftur upp í ritum hennar: baráttu kynjanna
leitinni að sjálfri sér, ástina, sem hinu
gullna tækifæri konunnar til þess að ala
sjálfa sig á og sexi, sem efniviðs í satíru.
Bækur McCarthy hafa hlotið mikið lof
meðal sumra gagnrýnenda, aðrir hafa
ráðist harkalega á þær og talið þær ómerki-
legar og falskar, en að dómi þessa höfundar
hafa allir meira og minn-a misskilið þær.
Hún álítur að bezta aðferðin til þess að
skilja rit skáldkonunnar sé að kynnast
henni sjálfri og því fólki, sem hún um-
gengst, því er þessi bók sett saman. Grum-
bach hefur ofið hér saman höfundinn sjálf-
an og verk hans, sýnir hvernig líf hennar
sjálfrar hefur orðið henni hráefni til verka
sinna. Þetta er ein'kar fróðleg bók, nokkrar
myndir fylgja.
T. L. S. Essays and Reviews from The
Times Literary Supplement 1967. Oxford
University Press 1968. 50,—
Þetta er sjötta bindi úrvalsgreina og
bókaþátta úr einu vandaðasta bókmennta-
blaði sem nú er gefið út. í þessu bindi eru
ræddar bækur sem útgefendur telja merk
astar á árinu og efni sem snerta samtiöa-
atburði. Ritið er eðlilega nokkuð bundið
enskum bókmenntum, en þó alls ekki ein
skorðað við ensk efni. Hér eru endurprent-
aðar greinar um merkustu skáldsögur árs
ins og ljóðabækur. Höfundar skrifa ekki
undir nafni og hefur það verið hefð við
-þetta blað.
Oman — A History. Wendell Phillips.
Longmans 1967. 63.00
Oman var fyrrum ævintýraland Evrópu-
mönnum. Nú er þetta landsvæði í suðaust-
ur horni Arabíuskagans, ásamt nálægum
iöndum mjög þýðingarmikið efnahagslega
fyrir Vesturlönd. Pólitískt ástand þessara
landa getur haft gríðarmikil áhrif á alla
þróun mála í heiminum. Því hafa þessi
lönd Arabíuskagans og þau, sem liggja að
Persaflóa dregist fram í dagsljósið síðustu
áratugina. Sá maður, sem hefur emkum
kynnt mönnum stærsta ríkið á þessum slóð-
um Saudi Arabíu er John B. Philby, sem
var faðir þess Philby's, sem mikið hefur
komið við blaðaskrif undanfarið, vegna
njósna fyrir Sovétríkin. Kynnir Oman er
höfundur þessarar bókar, sem er einnig
fjárhagslegur ráðunautur konungsins þar
nú. Hann hefur ferðast um allt landið og
hofur sett saman ferðabók „Unknown Om-
an“ sem kom út á síðasta ári. í þessari
bók segir hann sögu Oman frá því að
því tilheyrði mikið ríki í Afríku og frá
því að Albu Said ættin lcomst þar til
valda um miðja 18. öld og þar til nú á
dögum. Said hinn mikli tryggði ríki sínu
viðurkenningu vestrænna ríkja og gerði
það voldugasta ríkja á Arabíuskaganum í
upphafi 19. aldar. Konungur þessi barðist
gegn þrælasölunni, en sú barátta hans hafði
miklar pólitískar afleiðingar. Konungur
þessi leyfði kristnum trúboðum að koma
til landsins og með þeim bárust lyf og
hagnýt fræðsla. Tengsl Oman við Bretland
eiga sér langa sögu, eða allt frá 1798, og
hafa oft verið náin. Bók þessi gefur góða
hugmynd tun land og þjóð og höfundur-
inn lýsir afstöðu Araba gagnvart vestræn-
um þjóðum og orsökum þeirra afstöðu.
Myndir og bókaskrár fylgja.
GÖMUL
ÞRAUT
Gömul þraut sem sumir nefna Ólafs-
tafl og kenna það við Ólaf konung
helga.
Tveir konungar börðust og var van-
séð hvor þeirra vinna mundi.
Þá bauð sá góði konungur þeim
vonda þann kost að hvor þeirra skyldi
leggja 15 manns að þeim báðum kon-
ungum meðreiknuðum og skyldi þá alla
svo niður raða sem fygjandi vísa vottar,
velja svo frá upphafi (frá vinstri og
réttsælis) og til enda og drepa ætíð ní-
unda og telja jafnan áfram upp aftur
og aftur. Sá vondi kóngur meinti að
þá mundi falla jafnt af beggja liði,
hvers vegna hann þekktist þetta tilboð.
Nú gengu báðir konungarnir með
sína menn svoleiðis í einn hring sem
þessi fígúra sýnir. Þýðir það góða fólk
krossana en það vonda strikin.
4 eru góðir 5 eru verri
fríðir 2 hjá einum stríðum
þrenning mæð og þegninn Ijóti
þá er einn góður en 2 í námdi
tel ég vel tvo og þrjá sem þræla
þarfan 1 en 2. í starfi
nýtir 2 munu nærri sitja
nauðadökkur, sá skal stökkva.
Nú var níundi hver höggvinn og þar
var það allt lið vonda lið. Og ei vissi
þessi vondi kongur fyrri til en honum
varð laust höfuð sitt og fann það aldrei
síðan.
Eftir handriti Magnúsar múrsmiðs
Jónssonar.
Vísa
14, 8, 5 og þrír,
4, 12 og 9,
11, 17, 1 og 2,
18, 6 og tíu.
Séu tölur þessar lagðar saman verð-
ur útkoman 120 þ.e. stórt hundrað. Höf
undur vísunnar mun vera Magnús Jóns
son múrsmiður. Fátt veit ég um M-agn-
ús þenna en hann hefur verið uppi á
18. öld og átt heima í Reykjavík um
skeið líklega á seinni hluta aldarinnar.
Líkur eru til að hann hafi einhvern-
tíma verið hjá Oddi lögmanni Sigurðs-
syni og þá sennilsga á Leirá. Ég væri
mjög þakklátur ef einhver fróður mað-
ur gæti gefið mér upplýsingar um mann
þenna.
Sveinbjörn Beinteinsson
Útgefandi: H.f. Árvakur, Beykjavík.
Fra-m;kv.stj.: Haraldur Sveinsson.
Hitstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson.
•Ritstj.íltr.r iGrisli Sigurðs-on.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6. Sími 10100.
14 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
18. ágúst.