Lesbók Morgunblaðsins - 26.10.1969, Blaðsíða 16

r. p' I ri í> fyMP- ne- LEMt- <?# ■ I?fVF- H> SVBUR HFU-TI
yji Wií • • . . .
\fi r / fitt- UR.
FÆ- £1 datt vez
V' n h Tl?- fl- foR- /JflFflJ
i ó£í>- ffÍKI UÆ.- Pfi- Klóii- L R BARíflfli H/ERRl SVei fíflVflDI H/ÍRÍH- UUUI.FI ptKKUR.
NflNNJ- hnm flJflKK c>HR- ei a- JKOl
® 1 |í| miM- U R VÉtflK tR' i‘ÍÍ —V—
PR- UR i —T KVAf J)ý’ R
Hv\S- D'VR FflUSK-- UR AlUflflí 2 SibJi 3kí o S
HL3' 'ov\- f=\ R $K$T. LOdl
Hrv ið \im\
jflÐUP- HEFHl r-iro- R P.
STK' UR OR R- USTflH UoRfl, SK(?/£- PV?/?1Ð
IHUÍÐ |færi ft\l fc'fll- S'RRS o'inNiJ- ainnn- Híwflfi i sr- RF- UR
kílTAVI SKBN\-
/EiTflR pmMNS- MflFNS J n SfiL- ERMIS HltJí)
KIUKJC- UflNflR U'lKflMi- Htur |
Ht-iFlR KveN- VftRGURw
lEMJf) ; ■ SFHiaJ 0 MT- INH
DflPK- PR HflR- KOUfl uapn- LChiQlH*
6 P> pn- Huy. - > “ N > Hflffi , HoRiw £V©M
m te- IR O'ffttp- uR ÍLHT
HLIÓB (T? \ /
ríon FRUM- EFV 1
'tUflT- \P ÖL J>' UMN- n R.
ttoR- M{>- MKl rifl/fi SPoTr maa V » _
4*
iE
íl
Lausn 0 r síðustu krossgáfi
5* LD O X rn O g|- Ofl 11 r- E aj — X' X r. ?3f !■ ■n m I?fl
70 -X ,35 ?o 7? X - Cð 33 H| í> m * - S> m 1 I
X x - 7d c- \/ o J2. 33 gj? > 73 c r- X k - 7S CTl 73
y? 33 X C 3 il T sg 73 > 70 3) ILj ?l x 33 X X x>_ 70 —• IZÚ i 5Í| 1
2'-° Sv* r X — PO c > i 8 X r X [3 73 33 jfH Elil 3) ' / M r |jl =1 1
'k 1;
■n 33 X X X - —\ f± O* »» «í «S| 45 X m 73 E V f> 33 r* ý JO X \
r ^ rn -\ cSl 11 X X -'j H o Tl - H B 73 gj| r u\ -4
ö' 3? v/a * E X X C X c; *** r ásS X !* - r H ;X xs ■w 33 J> 1<71
7d C Jjj ru <- í: J :n -ti 5 XS >» -r - r X 11 <±> JP 70 Ö3 o' -o im 0 X JN %
— -t X. s|)b ?o », X 70 3) 70 ||3S 77 c «n ip ffs X - o_ j? Ov 5;> 3» \r- t r-
73 3> r o. T. r\ 0\ - Ö ¥ s> X c I?l X X — ?? vs H
z g > 70 » -hT 1 1 H 1 c jr rn 3> Vb ÍL X Hj ÆÆ
■ X r 7<> —Ö ÍN 31 r tT X X ííl 3gs H - r 33' X ll o. r* V\
L* 3Q 3 —• 70 > 73 n i! — X — <s\ tö — r 'Z 33 0 * 33 X — H o' co 3QCF>1
'ÞEIR, sem gerst þekkja til bifreiða-
umferðar á voru landi, telja það
'láta nœrri, að helmingur af allri
umferð lendi á 4% af vegakerfinu.
'Þessi 4% eru að sjálfsögðu vegir út
'frá Reykjavík og er þarna um al-
'deilis ótrúlegan mismun að ræða.
Það gegnir ef til vill furðu, hversu
langt vegakerfið hefur verið teygt,
en hitt er þó langtum furðulegra og
raunar með öllu óskiljanlegt, að
'þessir fjölförnu spottar skuli um
leið vera einhverjir verstu vegir á
öllu landinu. Á sumum þessara
vega er auk þess varla hægt að aka
framúr þótt líf lœgi við og nœgir
að benda á Hafnarfjarðarveginn og
ástandið á honum. í votviðrinu í
sumar gátu vegirnir austur á Sel-
foss og upp í Mosfellssveit með
sæmilegri velvild talizt nokkuð
vel jeppafœrir og allir verða að láta
sig hafa þetta, en það segir sig
sjálft, hvernig slíkir vegir fara með
bílakostinn.
Það lœðist að manni sá grunur,
að þarna sé of miklum verðmætum
fórnað til þess að hægt sé að leggja
fjármagnið í vegaspotta í fáförnum
og afskekktum landshlutum, þar
sem umferð er hverfandi lítil. Að
vísu skal það viðurkennt strax, að
vegir eru ef til vill fyrst og fremst
félagsleg nauðsyn í dreifbýli; fjár-
hagslega getur engan veginn borg-
að sig að koma cfskektum kotbýl-
um í dýrt vegasamband. Það skipt-
ir vitaskuld höfuðmáli, að ekki sé
tekið um of frá heildinni til að
hygla vonlausum kotbýlum; það
gegnir þó strax öðru máli, þegar
sœmilegar jarðir með einhverja
framtíðarmöguleika eiga í hlut.
Mér varð þetta sérstaklega hug-
stætt á ferðalagi um Norðurland í
sumar. 1 Austurdal í Skagafirði er
býlið Merkigil, sem margir kannast
við, ekki sízt vegna frú Moníku og
bókar Hagalíns um hana. Fyrir fá-
dæma dugnað frú Moníku er Merki
gil í byggð, en í rauninni verður að
teljast hœpið, að staðurinn sé
byggilegur. Afrek hennar að byggja
upp á þessari jörð verður lengi i
minnum haft, en það breytir ekki
því, að það hlýtur að vera hœpið
að verja fjárfúlgu af almannafé til
að koma þessari einu jörð í vega-
samband og alsendis óvist, hvort
nokkur vill búa á Merkigili eftir
daga frú Moníku. Samt var ráðist í
stórvirki þarna: Brú byggð yfir
Eystri-Jökulsá og telja verkfróðir
menn, að hún mundi vart kosta
undir þremur millj. kr., væri hún
byggð nú. Með öðrum orðum:
Verðmœti brúarinnar er líklega tí-
falt hærra en verðmæti jarðarinn-
ar vœri í sölu. Til málsbóta má þó
segja, að brúin vœri ekki með öllu
til ónýtis, þótt byggð leggðist niður
á Merkigili, því hún opnar leið í
afréttinn á innanverðum Austurdal.
Mundi þó mörgum sýnast, að það
mannvirki hefði ekki átt að ganga
fyrir öðrum.
Annað og miklu hraklegra dœmi
er hægt að nefna úr sama kjör-
dœmi, en ögn vestar, néfnilega úr
Austurdal inn af Víðidal. Þar
stendur bœrinn Skárastaðir, lélegt
kot, og hefur framundir þetta bú-
ið þar einsetumaður. 1 fyrra sam-
þykkti Alþingi, að vegna þessa
eina kots skyldi byggð brú, sem
kosta mun nœrri tvær milljónir og
að sjálfsögðu verður svo að leggja
nýjan veg að þessari fínu brú. Mér
er tjáð, að enginn geti haft gagn af
brúnni nema ábúandi jarðarinnar,
meðan hún helzt í byggð. Vonandi
hefur framsóknarþingmaðurinn,
sem mjakaði þessu með klókindum
í gegn á Alþingi, getað fært sœmi-
lega haldgóð rök fyrir málinu, þó
erfitt sé að sjá það fyrir sér,
hvernig slíkt hefur gerzt. Sú
óheillaþróun hefur víst átt sér stað,
að vegamálastjóri hefur minni ráð-
stöfunarrétt en áður yfir því fé,
sem veitt er til nýrra vega og brúa.
í staðinn lendir ráðstöfumn í hlut
Alþingismanna og mun úthlutunin
í hverju kjördœmi hafa verið
samkomulagsatnði milli þingmanna
kjördœmisins. Árangurinn gœti
orðið hrossakaup og atkvœðaveið-
ar á kostnað heildarinnar. Vega-
málastjóri má ekki láta draga úr
höndum sér valdið til að ráðstafa
brúa- og vegafé. Margt bendir til,
að honum mundi farast það betur
en Alþingi og ýmiskonar annarleg
sjónarmið kæmust þá síður í spilið.
1 þessu felzt vitaskuld ekki mikið
traust á gerðir Alþingismanna og
þeirra vegna skulum við vona, að
Skárastaðabóndinn verði ekki inn-
an tíðar orðinn einn af þessum
helmingi þjóðarinnar, sem ekur á
fjórum prósentum vegakerfisins
hér syðra.
Gísli Sigurðsson.